O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun

Mavzuni og'zaki muhokama qilish. Amaliy ishlarni mustaqil
bajarish va amaliy ко‘nikmalarni o'zlashtirish
Sichqonlarda kam fora bilan chaqirilgan epilepsiya b o ‘yicha ish 
b a ja rila d i, n a z o ra td a g i va ta jrib a d a g i h ay v on larda talvasa xuru ji 
xarakteri o ‘rganiladi.
Talaba: 1) oq sichqonlarda kam fora y o g ‘i eritm asini teri ostiga 
yuborish orqali talvasa reaksiyasini chaqirishni; 2) chaqirilgan kamforali 
talvasa mexanizm ini o ‘rganishni; 3) fenamin yuborish va efir narkozi 
sharoitida yuzaga kelgan talvasa reaksiyasining sifat jihatdan farqini 
to ‘g ‘ri izohlashni bilishi kerak.
Eksperiment bayonnomasi va xulosalarni yozish
Talaba m ustaqil ravishda bayonnoma tuzadi, unda u talvasa xuruji 
m arkaziy asab tizim ining kam fora shim ilishiga nisbatan qo‘z g ‘a!ishi 
n a tija si ek an lig in i k o ‘rsatadi. Y uborilgan m iq dor (0,3 m l) talvasa 
effektiga ega bo‘lib, tez suratda hosil bo‘ladi. Ayrim mushak va mushak 
guruhlarining birin -k etin tez qisqarishi bilan tavsiflanadi. MAT ga 
stim u llo v ch i va asab tizim i sim p atik q ism ig a faol ta ’sir qiluvchi 
fenam inning q o ‘zg ‘atuvchi ta ’siri asosida talvasalar xuruji birin-ketin 
takrorlanadi. Hayvonning oMimiga olib keladi. Aksincha, efir narkoz 
miqdori talvasalar orasidagi davmi cho‘zadi va tegishli ravishda hayvon 
hayoti m uddatini uzaytiradi.
Vaziyatli masalalarni yechish
1-masala.
Klinikaga R. ismli bemor umumiy zaiflik, terlash, boshda 
o g ‘riq sezgisi, ichak peristaltikasining defekatsiyaga chaqiriqlar bilan 
kuchayishi, ko‘pincha asosan nafas olish hisobiga nafas qisilishi, o‘lim 
sodir bo‘Iishidan qo‘rqish shikoyatlari bilan kelib tushgan. Obyektiv: terida 
qizarish, puls daqiqasiga 48 marta, AB - 90/60 m m sim. ust. ga teng.
1. Qaysi kasallik to ‘g ‘risida o ‘ylash mumkin?
2. Vegetativ paroksizm lar qanday xususiyatga ega?
2-m asala.
K linikaga N. ism li, 42 yoshli bem or badan uvishishi, 
qaltirash shikoyatlari bilan kelib tushgan. Obyektiv: teri qatlami oqargan, 
teri va shilliq qavatlar quriq, ko‘z qorachig'i kengaygan, puls daqiqasiga

---

120, АВ 180/90 mm sim. ust. ga teng. Laboratoriya tahliliga ko‘ra 
qonda qand miqdori ko ‘paygan - 180 mg%.
1. Kasallikning ko‘rsatilgan belgilarini qanday tushuntirish mumkin?
2. Kasallikning xususiyati.
3-masala.
Poliklinikaga bemor qo‘rqish sezgisi, nafas olishning 
qiyinlashisbi xavfi, uxlash qiyinligi va qisqa uyqu shikoyatlari bilan 
m uiojaai qilgaii.
1. Qaysi kasallik to‘g ‘risida o‘ylash mumkin?
2. Ko‘rsatilgan simptomatika nima bilan bog‘liq?
3. Kasallikning xarakteri nimadan iborat?
4-masala.
24 yoshli bemor yurakning tez urishi, uning notekis ishlash 
sezgisi, yurak sohasida doim iy sanchiqli o g 'ris h , um um iy zaiflik, 
serzardalik, hissiy Iabillik, vaqti-vaqti bilan qo‘rqish sezgisi, kayfiyatning 
pasayishi shikoyatlari bilan murojaat qilgan. Obyektiv: puls daqiqasiga 
7 2 -8 8 , ritm ik, yurak chegaralari m e’y o rid a, to n lari tiniq, shovqin 
eshitilmaydi. AB - 110/70 sim ust. ga teng, EKG da o'zgarish yo‘q.
1. Qaysi kasallik to ‘g ‘risida gap ketishi mumkin?
2. Kasallikning ehtimoliy sabablari nimadan iborat?
5-masala.
Yosh qizda og‘ir xalta ko‘targanda to ‘satdan qonli qusish 
r o ‘y bergan. Shu vaqtdan boshlab har kuni u yg‘onishi bilan qusish 
takrorlangan. Bemor oza boshlagan, kuchli bosh og‘rig‘i paydo bo‘lgan.
1.Qaysi kasallik to ‘g ‘risida o'ylash mumkin?
2. Kasallikning ehtimoliy sabablari nimadan iborat?
6-masala.
Bemor V., 32 yoshda, muhandis, ilgari neyrotsirkulator 
b u zilish lar q oldirgan m iya trav m asin i k ech irg an , to 's a td a n qattiq 
kasallangan. Kechqurun 700 m l aroq ichgan. Saharda kuchli qo‘rqish 
sezgisi bilan o ‘y g ‘ongan, eti uvushgan, qaltiragan, kuchli terlagan, 
yuragi tez urgan, yurak sohasida ezilish sezgisini his qilgan, garang 
boM gandek boshi o g 'irla s h g a n , o ‘z in i q o ‘y a rg a jo y topolm agan. 
Vegetativ hodisalar taxminan 2 soatdan keyin b artaraf b o ‘lgan, ammo 
q o ‘rqish sezgisi saqlangan.
1. Kasallik to ‘g ‘risida sizning fikringiz?