O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun

N evrozlarning b io lo g ik va ijtim o iy jih a tla r i.
B iologik tab iatli 
etiologik omillar: irsiyat va konstitutsiya, hom iladorlik va tu g‘riqlar, 
jins va yosh (ko‘pincha ayollarda, erkaklarda yoshlikda, ayollarda 30 
yoshdan keyin), endokrin buzilishlar, ilgari o ‘tkazilgan kasallik lar 
(infeksiyalar va intoksikatsiyalar). Ruhiy tabiatli etiologik omillar: shaxs 
xususiyati, yatrogeniya, psixoemotsional stress, informatsion zo ‘riqish, 
yaqin oaamini yo‘qoiish va bosliqa ruhiy ifavnialar. Ijtim oiy tabiatli 
etiologik omillar: ota-ona, oilasi, seksual tarbiya xususiyatlari va oilaviy 
ahvol, m a’lumoti, kasbi va mehnat faoliyati.
N e v r o z la r n in g n e y r o fiz io lo g ik m e x a n iz m la r i.
N e v ro z la r 
to ‘g ‘risidagi m a’lumotlar asosida Pavlovning oliy asab faoliyati tiplari, 
I va II signal tizim i to ‘g ‘risidagi ta’lim oti yotadi. Nevrozlarni asosan 
m ela n x o lik va x o le rik la r t a ’m in lay d i. H o zirg i v a q td a n e v ro z lar 
n a fa q a t m iy a n in g fu n k s io n a l p a to lo g iy a s i d e b q a ra lm o q d a , 
aniqlanishicha bu kasallik m a’lum struktur asosga ham ega. Itlarda 
e k sp erim e n ta l nevrozda e le k tro n m ik ro sk o p iy a u su li y o rd am id a
neokorteks neyronal va glial elem entlarida ham da uning o ‘tkazuvchi 
a p p a ra tid a s tru k tu r o ‘z g a rish la r, b io k im y o v iy iz la n is h la rd a esa 
neyromediatr tizim da qator qaytar va qaytm as o ‘zgarishlar aniqlangan 
(K rijanovskiy G. N ., 1994).
M ash g 'u lo td a b ajarilad lg an am aliy ish la r va o(zlashtirilish i lozim 
bo 4gan am aliy k o ‘n ik m alar bilan tanishish
I - i s h .
O q s ic h q o n la rd a k a m fo ra y o rd a m id a c h a q irilg a n
eksperim ental epilep siy a riv o jlan ish in i MAT dastlabk i funksional 
holatiga bog‘liqligini aniqlash.
Tajriba uchta sicbqonda o'tkaziladi. Bitta sichqonga oldin ten ostiga 
lk g og'irlikga 1ml hisobida 0,5% li fenam in eritm asi yuboriladi. 10 
daqiqadan keyin 3 ta sichqonga ham bir vaqtda teri ostida kamfora 
yog ‘ining 20% li eritmasini 0,3 ml inyeksiya qilinadi. Sichqonlaming 
bittasi shu paytning o ‘zida efir bilan h o ilan g an paxta qo‘yilgan shisha 
kuloh (qalpoq) ostiga jo y lash tiriladi. H ayvonlam ing x atti-h arak ati 
kuzatiladi, talvasa hosil bo‘lish vaqti, xarakteri va ulaming o ‘lish vaqti 
aniqlanadi.
Efir narkozi ostida va fenaminli qo‘zg‘aluvchanlikdagi hayvonlarda 
kam forali epilepsiyaning nazoratdagi sichqonga qaraganda o ‘zgacha 
kechishi kuzatiladi. N atijalar bayonnomaga yoziladi, tajriba xulosalari 
tahlil qilinadi.

---

Jihozlar:
oq sichqonlar, komsanglar, 0,5% li fenamin eritmasi, 20% 
1 i kamfora yog‘i eritmasi, efir, shisha qalpoq, shpritslar, ignalar, paxta, 
spirt, sichqonlam i fiksatsiya qilish uchun taxtacha.
AUDITORIYAISHI