O ’ zb e k I s t o n r e s p u b L i k a s I q I s h L o q V a s u V x o ’ j a L i g I v a zi r L i g I

3.3.Sutni sovutish. 

Korxonaga  kelib  tushgan  sut  xarorati  10

0

S    bo’ladi.  Yangi  sog’ilgan  sut 

tarkibida  aloxida  bir  bakterisid  moddalar  bo’ladiki,  bu  moddalar    faqatgina    sut  

tarkibidagi  bakteriyalar  faoliyatini  to’xtatib  qolmasdan,  balki  ularni  yo’qotadi. 

Lekin  bunday  bakterisid  moddalar  yuqori  xaroratga  chidamsiz  bo’ladi.  Agar  sut 

tezda sovutilmasa ular oson yo’qoladi. Natijada sovutilmagan sutda uni achitishga 

olib keluvchi mikroorganizmlar tez ko’payadi. 

Бажарди 

Рахбар  

Тilavov X 

Suyundikov U 

001.004.032. БМИ. 2014 й. 

 

---

23 

 

Sut 32

0

S xaroratda 10 soat ichida sutning kislotaliligi 2,8 baravar oshadi va 

bundagi  bakteriyalar  soni  xam  baravar  ko’payadi.  Sovutilgan  va  xarorati  12

0

S 

bo’lgan  sutda  kislotalilik  10  soat  davomida  o’zgarmaydi,  bakteriyalar  soni  xam 

o’zgarmaydi. 

Shuning  uchun,  saqlash  paytida  sut  sifatining  pasayishini  oldini  olish 

maqsadida keltirilgan sut 4-5

0

 S xaroratgacha tezda sovutiladi. 

Sutni sovutish uchun plastinkali sovutgich qo’llaniladi. 

Bunda sovutuvchi sifatida suv, tuzli eritma yeki sovuq suv ishlatiladi. 

Sutga  mexanik  ishlov  berish  qabul  qilingan  sut  tarkibidagi  yog’  miqdoriga 

qarab xar xil bo’ladi. Sut o’ta yegli, o’rtacha yog’li yoki yog’siz bo’lishi mumkin. 

Sut  tarkibidagi  yog’  miqdorini  meyerlashtirish  maqsadida  unga  mexanik  ishlov 

beriladi.  Ya’ni  sut  tarkibidagi  yog’ni  ajratib  olish  uchun  separatordan  o’tkaziladi 

va  bu  yog’  sharchalarni  yanada  kichik  zarrachalarga  parchalash  uchun  esa 

gomogenizasiyalanadi.