O ’ zb e k I s t o n r e s p u b L i k a s I q I s h L o q V a s u V x o ’ j a L i g I v a zi r L i g I samarqand qishloq xo’jalik instituti

 
 
Bajardi 
Rahbar 
Yusupov A 
Karimov A 
001.429.008.BMI. 2015 y. 

---

X.Standart talablari 
1. Texnik talablar. 
Sut sanoati korxonalari veterinariya - sanitariya 
jihatidan nazorat qiluvchi organlar bilan kelishib sutni quyidagi sifatlarga qarab 
qabul qiladi: 
Sovitilgan va sifatli bo’lishi kerak.
Kasalligi gumon qilingan sigirlar suti pasterizasiya qilingan bo’lishi kerak.
Sutning bazis yog’ligi (% hisobida) respublikalar Vazirlar maxkamasi qaroriga 
muvofiq (
ў
rnatiladigan sigirlar mahsulotiga qarab) belgilanadi. O’zbekistonda 
Toshkent, Sirdaryo, Jizzax viloyatlarida 3,5%, Farg’ona vodiysi Samarqand 
viloyatlari va Qorakalpogistonda sutning bazis yog’ligi 3,7% deb belgilangan, 
ya’ni qabul qilinadigan sutda belgilangan bazis yog’ligidan past bo’lmasligi 
kerak.
Sutdan qontrol namuna olganda, uning kislotaliligi va zichligi aniqlanganda 
tayyorlov tashkilotlari va xo’jaliklarining vakillari ishtirok etishi kerak. 
Natijalar haqida akt tuzib, bu akt 1 oy davomida saqlanadi. Sutning sorti 
olingan qontrol namunalar asosida tozalik darajasi va bakteriyalar bilan 
ifloslanishiga qarab (reduktoz proba) belgilanadi.
Sortsiz sut, kislotaliligi 21
o
T, bakteriyalar bilan ifloslanganligi III klass, tozaligi 
III gruppa bo’lgan dagina qabul qilinadi.
Sigirlar sog’in davrining birinchi 7 kunida (og’iz suti) va oxirgi 7 kunida 
olingan sut, hamda tarkibiga neytrallashtiruvchi va konservalovchi moddalar 
quyilgan va neft mahsulotlar, ximikatlar, sarimsok va shuvok hidlari keladigan 
sut : tarkibida antibiotik va DDT dorilari bo’lgan sut qabul qilinmaydi.
Xo’jaliklar tomonidan to’g’ridan-to’g’ri savdo tarmoqlari va kasalxona, 
umumiy ovqatlanish muassasasiga topshiriladigan sut faqatgina bazis yog’ligi 
bilangina javob bermay balki boshqa hamma ko’rsatkichlari bilan GOST 
talablariga javob berishlari kerak (GOST 13264 - 70)