|
Kim etiborli:
Jihozlar: qo‘g‘irchok, qo‘g‘irchok ayiqcha, mashina.
Katta kishi bolalardan 2-3 m uzoqlikda o‘tiradi. Bola oldiga uyinchoqlar qo‘yiladi. Katta kishi xozir bola mashqlarni sekin, shivirlab berishini aytadi va uni etiborli bo‘lishi xaqida ogoxlantiradi so‘ng o‘tkazilish tartibini beradi: “Ayik olib mashina o‘tkaz”, “Mashinadan ayiqchani ol”, “qo‘g‘irchoqni mashinaga o‘tkaz” va xakazo.
Bola eshitishi, tushunishi va bajarishi zarur. Vazifalarni kam berish kerak, lekin ularni sekin, noanik qilib talaffuz qilish kerak.
Sexrli tayoqcha.
Jixozlar: sexrli tayoqcha o‘rnini bosa oladigan tayoqcha (lazerli ko‘rsatkich tayoqcha, qalam zarga o‘ralgan bo‘lishi kerak)
Katta kishi va bola xonada predmetlarni ko‘zdan kechirishadi. Katta kishi qo‘lida sexrli tayoqchani ushlab, predmetlarga tekkizadi va uning nomini baland qilib aytadi. Shu bilan birga, bola xam predmetning nomini aytib, qaytaradi, katta kishi bola so‘zni qanday talaffuz etayotganligiga doim etibor berib boradi. Bunda bola predmetning nomiga moslab so‘zlarni talaffuz etayotganligiga axamiyat beriladi.
So‘zlarni topish.
Jixozlar: bolaning yoqtirgan o‘yinchog‘i.
Katta kishi bolaga o‘zi yoqtirgan o‘yinchog‘ini olgan xolda, ko‘chada sayoxat qilib, so‘zlarni topishni taklif qiladi. Sayr davomida bola predmetlarni topib, ularni aniq aytadi (“arg‘imchoq”, “o‘rindiq”). Katta kishi bolani so‘zlarni tugri va aniq talaffuz qilayotganini kuzatadi.
Buzilgan televizor.
Jixozlar: Kartochkada tovushlarni ifodalaydigan simvollar, televizor ekraning qalin kartondan yasalgan, oynasi qirqilgan rasmi.
Katta kishi bolaga televizor buzilganini, uning tovushi yo‘qolib, fakat ko‘rsatayotganini tushuntiradi. So‘ng televizor oynasidan turib, unli tovushlarni talaffuz qilinadi, bola esa unga mos keladigan simvolni ko‘taradi. Shundan so‘ng bolaning uzi buzilgan telivizorda jurnalist bo‘lib ishlashi mumlin.
Rasmlarda qanday predmetlar yashiringan?
Bola bir necha konturli rasmlar ko‘rsatilishi tushuntiriladi, ularda ko‘pgina unga tanish bo‘lgan predmetlar “yashiringan” bo‘ladi. So‘ng bolaga rasm tanishtirilib, ko‘rsatma bo‘yicha predmetlarning hamma belgilarini aytish so‘raladi, bu belgilar esa “yashiringan” bo‘ladi va 3 qismga ajratilgan bo‘ladi: birinchi, ikkinchi, uchinchi.
Vazifa bajarilishi uchun 1 min beriladi. Agar bu vaqt ichida bola vazifani tuliq bajara olmasa, to‘xtatiladi. Agar bola 1 min ga qolmay vazifani bajarib bo‘lsa, vazifani bajarishga ketgan vaqt belgilanadi.
Eslatma: Agar psixodiagnostikani o‘tkazayotgan mutaxassiz, bolani shoshilayotganini ko‘rsa, hamma predmetni topmay, boshqasiga o‘tsa, bolani to‘xtatib, bolani oldingi rasmlarni qidirishga undosh kerak. Keyingi rasmga o‘tishdan oldin, hamma predmetlarni rasmlarni qidirishga undosh kerak. Keyingi rasmga o‘tishdan oldin , hamma predmetlarni rasmlari topilishi kerak. Predmetlarning umumiy soni, rasmda “yashiringanlari”-1,2,3 va 14 tani tashkil etadi.
Men nima chizganimni top?
Jixozlar: turli predmetlar, kog‘oz, flomaster.
O‘yinni birinchi o‘tkazishda oddiy geometrik shakllardan foydalanish kerak ( shar, kubik, dumaloq). Keyinchalik murakkab shakllardan foydalanish kerak, ular bir necha qismdan iborat bo‘lib, lekin bitta asosiy, oddiy shaklda birlashadi, so‘ng 2-3 oddiy shakllardan iborat bo‘lgan predmetlar ( qorbobo, jo‘ja, 2 qismdan iborat uy, 3 qismdan iborat darvoza va xakazo)
O‘qituvchi o‘z stoliga 2ta predmetni qo‘yadi-kub va shar, kog‘ozni qo‘yadi, flomasterni olib, bolalarga xozir nima chizsa, uni nomini aytishlarini tushuntiradi. So‘ng o‘qituvchi barmoqlari bilan konturdan yurgazadi, birinchisini, so‘ng boshqasini, umuman asosiy ko‘rinishning shakllarini har biridan ajratadi.
Shunda, predmetdan yurgizilayotganda faqat bir tomonga yo‘nalgan bo‘lishi kerak, soat strelkasi bo‘yicha, bir marta boshlangandek tomonga qaytish kerak. Dumaloq shakllar bir tekisda, to‘xtamasdan yurgiziladi, uchburchaklar-xar bir burchagida to‘xtab, yangi chiziq ulanishida tez burilish qilish kerak.
Ikkita predmet yurgizilib bo‘lingandan so‘ng,o‘qituvchi kog‘ozda predmetning konturini chizadi, kimdandir chizilgan konturni olib, rasm bilan taqqoslab, ustma-ust qo‘yishni so‘raydi. "To‘g‘ri, men sharni chizdim, sen esa sharni tanlading"-deb aytadi o‘qituvchi va rasm , sharni ko‘tarib, bolalarga ko‘rsatadi.
Keyin u ikkinchi predmetlarni chizadi va boshqa bolaga berib, predmetni rasm ustiga qo‘yishni taklif qiladi, yana natijani elon qiladi: "To‘g‘ri, bu shar,bu esa kub". Agar o‘yin murakkab shaklli predmetmetlar bilan o‘tkazilsa, bola tanlangan predmetlarni rasmni ustiga qo‘ymaydi, balki predmetlar bilan yonma-yon qo‘yiladi.
Mashqlarni guruxda o‘tkazish davomida, ularga mos keluvchi rasmlarni tarqatish mumkin(poezd, qizcha, qush) '' Poezd gudogi'': u-u-u; ''qizcha
Do'stlaringiz bilan baham: |
