O’SIMLIK TO’QIMALARI VA ILDIZ
1. To’qima tushunchasi birinchi bo’lib qachon va kim tomonidan fanga kiritilgan?
A) 1862-yil, N.Gryu B) 1682-yil, R.Broun
C) 1682-yil, N.Gryu D) 1862-yil, R.Guk
2. Qaysi to’qima faoliyati tufayli, bug’doy, suli, arpa, loviya, mosh, no’xatlarning urug’ida kraxmal va oqsillar mayda, qattiq donachalar shaklida saqlanadi?
A) Asosiy B) Mexanik
C) Jamg’aruvchi D) Hosil qiluvchi
3. Qaysi to’qima deyarli bir xildagi yupqa devorli, xloroplastlarga boy, tirik parenxima hujayralaridan iborat?
A) Hosil qiluvchi to’qima B) Asosiy to’qima
C) Qoplovchi to’qima D) O’tkazuvchi to’qima
4.Qaysi to’qima faqat o’simliklarda uchraydi?
A) Hosil qiluvchi to’qima B) O’tkazuvchi to’qima
C) Jamg’aruvchi to’qima D) Qoplovchi to’qima
5. Quyidagi to’qimalardan qaysi biri ba’zan gul, meva va havo ildizlarida epidermaning ostidagi etli qavatda joylashgan?
A) Asosiy to’qima B) Hosil qiluvchi to’qima
C) O’tkazuvchi to’qima D) Jamg’aruvchi to’qima
6.. . . ning hujayralari yupqa va elastik xususiyatga ega.
A) Mexanik to’qima B) Jamg’aruvchi to’qima
C) Qoplovchi to’qima D) Hosil qiluvchi to’qima
7. Quyidagi berilganlardan qaysilari deyarli bir xil vazifa bajaradi?
1) asosiy to’qima 2) po’kak 3) mexanik to’qima
4) epiderma 5) po’stloq 6) elaksimon naylar
A) 1,3,5 B) 2,4,5 C) 1,3,6 D) 2,4,6
8. Po’kak to’qima tashqi qavati o’lik hujayralardan iborat bo’lib, uning qobig’iga esa maxsus modda ( . . . ) shimilgan.
A) Kletchatka B) Suberin C) Fitonsid D) Kollenxima
9. . . . tirik, bir-biri bilan zich joylashgan, bir qavat hujayralardan tuzilgan bo’lib, asosan, o’simliklarning barg va yosh novdalarini qoplab turadi.
A) Mehanik to’qima B) O’tkazuvchi to’qima
C) Epiderma D) Po’stloq
10. Qaysi to’qima o’simlikka tayanch va uning organlariga mustahkamlik beruvchi qalin qobiqli, cho’ziq, tirik (kollenxima) va o’lik (sklerenxima) hujayralaridan iborat.
A) O’tkazuvchi to’qima B) Asosiy to’qima
C) Qoplovchi to’qima D) Mexanik to’qima
11. Lavlagi, sabzi, uzum, qovun, tarvuzning mevasida shakar moddalari qanday holatda bo’ladi?
A) Qattiq donachalar shaklida B) Yarim suyuq holda
C) Kraxmal shaklida D) Erigan holda
12. Mexanik to’qimaga . . . kiradi.
A) Yosh novdalar, yashil barglar, yog’ochlik tolalari
B) Epiderma, po’kak va po’stloqlar
C) Poyalarning va ildizning po’stloq va yog’ochliktolalari
D) Gul, meva va havo ildizlar
13.Qaysi to’qimaning asosiy vazifasi o’simlikni yozda yuqori haroratdan, qishda sovuqdan va kasallik tug’diruvchi turli mikroorganizmlardan saqlashdan iborat?
A) Po’kak to’qima B) Mexanik to’qima
C) O’tkazuvchi to’qima D) Epiderma
14. Tik joylashgan qalin qobiqli cho’ziq, o’lik hujayralardan tashkil topgan “nay” va tirik cho’ziq hujayralardan tashkil topgan “elaksimon naylar” qaysi to’qima uchun xos?
A) O’tkazuvchi to’qima B) Qoplovchi to’qima
C) Asosiy to’qima D) Hosil qiluvchi to’qima
15. Quyida berilganlarning qaysi birida o’simlikni tashqi muhit bilan bog’lab turuvchi og’izchalar bo’ladi?
A) Po’stloqda B) Mexanik to’qimada
C) O’tkazuvchi to’qimada D) Epidermada
16. O’simlikning vegetativ (I) va generativ (II) organlari to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang.
a) meva b) barg d) gul e) urug’ f) poya g) ildiz
A) I-b,d,f, II-a,e,g; B) I-a,e,f, II-b,d,g;
C) I-b,f,g, II-a,d,e; D) I-a,d,e, II-b,f,g;
17. . . . ga xos muhim xususiyatlardan biri shuki, u barg xosil qilmaydi.
A) Poya B) Hujayra C) Ildiz D) O’simlik
18. Yong’oqning yon ildizlari atrofga . . . m gacha, yantoqning ildizi, aksincha, pastga tomon o’sib, . . .m gacha chuqur kirib boradi.
A) 10-20/20 B) 20-30/30 C) 20-25/30 D) 25-30/20
19. Murtakdagi boshlang’ich ildizning bevosita o’sishidan . . . hosil bo’ladi, asosiy ildiz shoxlanib . . . hosil qiladi.
A) Asosiy/qo’shimcha B) Yon/qo’shimcha
C) Qo’shimcha/yon D) Asosiy/yon
20. Ildiz tizimi tuzilishiga ko’ra necha xil bo’ladi?
A) 2ga B) 3ga C) 4ga D) 5ga
21. Poyaning yerga yaqin qismidan yoki yerga tegib turgan joyidan o’sib chiqadigan ildizlari . . . ildiz tizimi deyiladi.
A) Popuk ildiz B) Asosiy ildiz
C) Qo’shimcha ildiz D) O’q ildiz
22. O’q ildiz (I), popuk ildiz (II) va qo’shimcha ildiz tizimli (III) o’simliklar to’g’ri berilgan javobni aniqlang.
1) terak 2) loviya 3) makkajo’hori 4) bug’doy 5) qulupnay 6) arpa 7) kartoshka 8) piyoz 9) nok
A) I-1,2,3, II-4,5,6, III-7,8,9; B) I-1,2,9, II-4,6,8, III-3,5,7;
C) I-1,3,5, II-2,4,6, III-7,8,9; D) I-4,6,8, II-3,5,7, III-1,2,9;
23.Qaysi qatorda ildizmevalar to’g’ri ko’rsatilgan?
A) Kartoshka, sholg’om, turp
B) Sabzi, rediska, kartoshka
C) Qovun, tarvuz, lavlagi
D) Qizil lavlagi, sholg’om, turp
24. Bir tup o’simlik ildizining tukchalari bir-biriga ulab chiqilsa, uning uzunligi necha km ga yetadi?
A) 2000 km B) 200 km C) 20 km D) 2 km
25. Quyida berilganlarning qaysi birida o’simlikni tashqi muhit bilan bog’lab turuvchi og’izchalar bo’ladi?
A) Po’stloqda B) Mexanik to’qimada
C) O’tkazuvchi to’qimada D) Epidermada
26. Yangi ildiz tukchalari ildizning qaysi qismidan o’sib chiqadi?
A) Bo’lnuvchi B) O’suvchi C) So’ruvchi D) O’tkazuvchi
27. Ildizning po’st hujayralari qanday tuzilgan?
A) Tirik, yumoloq va qalin qobiqli
B) Tirik, yumoloq va yupqa qobiqli
C) Tirik, uzunchoq va qalin qobiqli
D) Tirik, uzunchoq va yupqa qobiqli
28. Quyida berilgan fikrlarni tartib bilan joylashtiring. Vaqt o’tishi bilan . . .
I sitoplazma bilan mag’iz nobud bo’ladi. II hujayralar orasida to’siq yo’qoladi. III hujayralar qobig’i qalinlashadi. IV ketma-ket joylashgan bunday hujayralarning bir nechtasidan uzun naychalar paydo bo’ladi.
A) I,II,III,IV B) II,IV,I,III C) I,III,II,IV D) III,I,II,IV
29. Makkajo’horining ildizi poyadan atrofga . . . , bosh piyozniki . . . gacha yoyiladi.
A) 2sm/60-70m B) 60-70m/2sm
C) 2m/60-70sm D) 60-70sm/2m
30. Makkajo’horining 1 mm2 so’rish qismida . . . ildiz tukchalari bo’ladi.
A) 60-70 ta B) 700 ta C) 50-60 ta D) 200 ta
31. G’o’za niholllarining ildizi bir kecha-kunduzda necha sm o’sadi?
A) 2-3 sm B) 3-4 sm C) 4-5 sm D) 5-6 sm
32. Ildiz qinchasi . . . hujayradan tashkil topgan.
A) Yumoloq shakldagi B) Bir qavat
C) Silindrsimon shakldagi D) Bir necha qavat
33. Hujayradan hujayraga so’rilgan suv va unda erigan oziq moddalar ildizning . . . qismiga yetib boradi va u yerdan o’simlikning yer usti qismiga ko’tariladi.
A) Bo’linuvchi B) So’ruvchi C) O’tkazuvchi D) O’suvchi
34. O’g’itlar o’simliklarga har xil ta’sir qiladi, masalan, . . . o’g’itlar o’simliklarni o’sishini tezlashtirsa, . . . o’g’itlar mo’l hosil to’planishiga va uning tez pishib yetilishiga yordam beradi.
A) Fosfor va kaliyli/azotli B) Azotli/fosforli va kaliyli
C) Kaliy va azotli/fosforli D) Azot va fosforli/kaliyli
35.Yadro va bir qavatli xlorofill donachalaridan iborat to’qimani belgilang.
A.periderma B.libriform C.sklereid D.xlorenxima
36..Gazlar almashinuvida, kasal hujayralarning sog’ hujayralarga kirmasligida qaysi to’qima muhim ahamiyatga ega (1), bu to’qima hujayralari yupqa va egiluvchan bo’ladi(2), bu to’qima yashil barg, yashil novdalarda epiderma hujayralari ostida joylashgan (3), murtak rivojlanishi uchun sarflanadigan moddalar manbasi bo’lgan to’qima(4), bu to’qimaning kelib chiqishi o’simliklarni suvli muhitdan quruqlikka moslanishidan boshlangan(5), suv va unda erigan moddalar pastdan yuqoriga, ya’ni ildizdan tanaga qarab ko’tarilishini ta’minlaydi(6)? a)meristema; b)periderma; c)xlorenxima; e)g’amlovchi; k)mexanik; d)libriform; s)ksilema; v)floema;
A.a-2;b-1;c-3,5;e-4;v-6 B.a-2;b-1,5;c-3;e-4;s-6
C.a-2;b-5;c-3;e-1,4;v-6 D.a-6;b-1,5;c-4;e-3;a-2
37. Uning hujayralari bo’yiga cho’zilib, o’sish davrida epiderma ostida joylashgan birlamchi po’stloqning parenxima hujayrasida yuzaga keladi – bu …?
A.kollenxima B.sklereid C.libriform D.sklerenxima
38.Libriform nima?
A.kselimadan hosil bo’lgan meristema
B.kambiydan hosil bo’lgan sklerenxima
C.ajratuvchi to’qima qismi
D.sklereid, ya’ni tosh hujayra
39.Kollenxima to’qimasining hujayra shaklini belgilang. 1)burchaksimon; 2)egiluvchan; 3)ovalsimon; 4)plastinkasimon; 5)g’ovaksimon; 6)kubsimon;
A.1,2,3 B.1,4,6 C.2,3,6 D.1,4,5
40.Sklerinximaning necha xili bor?
A. 4 xil B.2 xil C.bir necha xil D.3 xil
41.Ajratuvchi to’qimaning moddalari hujayraning qaysi organoidida to’planadi?
A.sitoplazma B.mag’iz C.plastida D.vakuola
42.Ajratuvchi to’qimada qanday moddalar to’planadi? 1)suv; 2)smola; 3)balsam; 4)oqsil; 5)kauchuk; 6)efir moylari; 7)mineral tuzlar;
A.2,3,5,6 B.1,2,3,5,6 C.1,4,7 D.2,3,6,7
43.Qaysi o’simlikning mevasi 120 oyda pishadi?
A.seyshel palmasi yong’oqlari B.meksika kaktuslari C.ginko o’simligining ko’sagi D.baobab daraxt
44.O’simliklarning poya va ildizlaridagi po’stloq va yog’ochlik tolalari qaysi to’qimaga kiradi?
A.qoplovchi B.o’tkazuvchi C.asosiy D.mexanik
45.O’sish davrida epiderma ostida joylashgan po’stloqning parenxima hujayrasidan yuzaga keladigan to’qimaga tegishli bo’lmagan ma’lumotni aniqlang.
A.tayanch beruvchi, qalin qobiqli, cho’ziq va tirik B.yosh poya va barglarda bo’ladi
C.burchaksimon, plastinkasimon, g’alvirsimon bo’ladi D.hujayralari bo’shliq hosil qilishiga ko’ra farqlanadi
46.Libriform deb ataladigan sklerenxima qayerdan hosil bo’ladi?
A.poyaning po’stloq qismidan B.kambiydan C.ksilemadan D.floemadan
47. Shirinmiya(a), makkajo’xori(b), bug’doyiq(c), mador(d)da qo’shimcha ildizlar qayerdan hosil bo’ladi? 1)murtak poyachasidan; 2)poyaning yerga yaqin qismidan; 3)ildizpoyalardan; 4)poyaning yerga tegib turgan qismidan; 5)murtak ildizchasidan; 6)asosiy ildizdan; 7)tubi deb nomlanuvchi poyadan;
A.a-1; b-2,4; c-5; d-7 B.a-3; b-1,2; c-1; d-7
C.a-2,4; b-4,5; c-6; d-1 D.a-1,3; b-2,5; c-5; d-6
48. Na’matakning(a) va xolmonning(b) murtakdagi boshlang’ich ildizchasidan dastlab qaysi ildiz rivojlanadi?
A.a-asosiy; b-qo’shimcha B.a-qo’shimcha; b-asosiy C.a-qo’shimcha; b-qo’shimcha D.a-asosiy;b-asosiy
49. O’simlik tanasidag I o'lik (a) va tirik (b) hujayralarini juftlab ko'rsating. 1)to’rsimon h-ra naylari; 2)yog’ochlik h-ra naylari; 3)po’kak h-ralari; 4)epiderma h-ralari; 5) kambiy h-ralari; 6)sklerinxima h-ralari; 7) kollenximahujayralari.
A) a-2,3,6 b-1,4,5,7 B)a -1,4,5,7 b-2,3,6
C) a-2,3,4,5 b-1,6,7 D) a-2,4,5,6 b-1,3,7
50. Ildizidagi o’tkazuvchi to’qimasi uzun, yog’ochlashgan o’lik hujayralardan tashkil topgan naychalardan iborat o’simlikni aniqlang. 1) baliqko’z 2) archa 3) sarv 4) tugmachagul 5) qarag’ay 6) juzg’un 7) iloq 8) zuhrasoch 9) plaun 10)dala qirqbo’gimi 11)olg’i 12)izen
A) 2,3,5,8 B) 4,11,12 C) 1,6,7,9 D) 1,4,8,10
51. Na’matakning(a) va xolmonning(b) murtakdagi boshlang’ich ildizchasidan dastlab qaysi ildiz rivojlanadi?
A.a-asosiy; b-qo’shimcha B.a-qo’shimcha; b-asosiy C.a-qo’shimcha; b-qo’shimcha D.a-asosiy;b-asosiy
52.Shirinmiya(a), makkajo’xori(b), bug’doyiq(c), mador(d)da qo’shimcha ildizlar qayerdan hosil bo’ladi? 1)murtak poyachasidan; 2)poyaning yerga yaqin qismidan; 3)ildizpoyalardan; 4)poyaning yerga tegib turgan qismidan; 5)murtak ildizchasidan; 6)asosiy ildizdan; 7)tubi deb nomlanuvchi poyadan;
A.a-1; b-2,4; c-5; d-7 B.a-3; b-1,2; c-1; d-7
C.a-2,4; b-4,5; c-6; d-1 D.a-1,3; b-2,5; c-5; d-6
POYA
1. Quyidagi fikrlarning qaysi biri poya uchun xos emas?
A) O’simlikning barcha yer usti organlarini o’zaro bog’lab turadi
B) Barg hosil qilmaydi
C) O’simlikning barcha yer usti organlarini ildiz bilan birlashtiradi
D) O’zida oziq moddalar to’playdi
2. Poyaning shakllanishi , bajaradigan vazifasi bir xil bo’lsada, daraxt poyasi odatda, . . . barcha o’tlarniki . . . deb ataladi va ular ayniqsa ichki tuzilishi bilan farq qiladi.
A) Qattana/poya B) Tana/tallom
C) Tana/poya D) Qattana/tallom
3. . . . daraxt, buta va yarim butalarning o’zida kurtak va barg hosil qiladigan bir yillik shoxidir.
A) Bo’g’im B) Poya C) Kurtak D) Novda
4. Novdalar ikki xil bo’ladi. Agar novda barg va kurtaklardan iborat bo’lsa . . . deyiladi, bordiyu, novdadan gul paydo bo’lsa . . . deyiladi.
A) Yozgi/bahorgi B) Generativ/vegetativ
C) Vegetativ/generativ D) Bahorgi/yozgi
5. Mayda (I) va yirik (II) kurtakli o’simliklarni ajrating.
1) terak 2) chinor 3) tut 4) qayrag’och 5) soxta kashtan
6) o’rik 7) nastarin 8) olma 9) tol
A) I-3,4,6,8,9, II-1,2,5,7; B) I-2,4,5,6,8, II-1,3,7,9;
C) I-1,3,5,7,9, II-2,4,6,8; D) I-1,2,6,7,8, II-3,4,5,9;
6. Kurtaklar novdada necha xil joylashadi?
A) 2 xil B) Bir necha xil C) 3 xil D) 4 xil
7. Terakning kurtaklari novdada qanday joylashgan?
A) Halqa hosil qilib B) Ketma-ket
C) Qarama-qarshi D) Juft-juft bo’lib
8. Terakning kurtagi uzunasiga kesib qaralsa, qobig’i ostida joylashgan . . . ni ko’rish mumkin.
A) Boshlang’ich poyani va boshlang’ich ildizcha
B) Boshlang’ich ildizcha va zich bo’lib joylashgan boshlang’ich barglar
C) Qat-qat bo’lib joylashgan boshlang’ich barglar
D) Boshlang’ich poyani va zich bo’lib joylashgan boshlang’ich barglar
9. Qanday kurtaklar yaxshi o’sadi?
A) Novdaning uchki qismida joylashgan kurtaklar
B) Nisbatan yirikroq bo’lgan kurtaklar
C) Qishki tinim davrini o’tgan kurtaklar
D) Novdaning pastki qismida joylashgan kurtaklar
10. Faza nima?
A) Kurtaklarni qishki tinim davrini o’tishi
B) O’simlik barglarini turgor holatini yo’qotishi
C) Kurtaklarning bo’rtib, yangi barg yoki gul chiqarishi uchun o’tgan vaqt
D) O’simliklarda vaqtincha moddalar almashinuvining to’xtab qolishi
11. Avval barg chiqarib keyin gullaydigan o’simliklarni belgilang.
A) Tut, atirgul, jiyda B) O’rik, jiyda, bodom
C) Olxo’ri, olcha, shaftoli D) Terak, o’rik, na’matak
12. . . . kabilarda dastlab gul kurtaklaridan gul yozilib, so’ngra barg kurtaklaridan barg chiqadi.
A) Jiyda, terak, tut, chinor, atirgul, na’matak
B) Shaftoli, o’rik, olcha, bodom, olxo’ri
C) Atirgul, olxo’ri, na’matak, olcha, bodom
D) O’rik, tut, jiyda, shaftoli, jiyda, chinor
13. Poyalar tuzilishiga ko’ra necha xil bo’ladi?
A) 3 xil B) 7 xil C) Bir necha xil D) 2 xil
14. Kalta poya qaysi o’simlikda uchraydi?
A) Palmada B) Saksovulda C) Olmada D) Piyozda
15. Mirzaterakning balandligi . . . m ga yetsa, Kaliforniyadagi sekvoyadendronlarniki . . . m Avstraliyadagi evkaliptlarniki . . . m bo’ladi.
A) 20-25/130-135/150 B) 25-30/135-140/150
C) 15-20/130-135/155 D) 20-25/135-140/155
16. Rotang palmasi qayerda o’sadi va uning uzunligi necha metr?
A) Sharqiy Osiyoning tropik o’rmonlarida 400 m
B) Janubiy Osiyoning tropik o’rmonlarida 400 m
C) Sharqiy Osiyoning tropik o’rmonlarida 200 m
D) Janubiy Osiyoning tropik o’rmonlarida 200 m
17. Quyida berilganlarni fazoda joylashishiga qarab tik o’suvchi (I), ko’tarilib o’suvchi (II), o’raluvchi (III), ilashib o’suvchi (IV), palak yoyib o’suvchi (V), o’rmalovchi (VI) poyalarga ajrating. 1) temirtikan
2) g’ozpanja 3) bodring 4) olma 5) qo’ypechak 6) terak 7) sebarga 8) bug’doy 9) karnaygul 10) tarvuz
11) qulupnay 12) qovoq 13) qovun 14) tok
A) I-4,6,8, II-7, III-14, IV-9, V-2,11, VI-1,3,5,10,12,13;
B) I-4,6,8, II-7, III-5,9, IV-2,11, V-3,12,13, VI-1,10,14;
C) I-4,6,8, II-7, III-5,9, IV-14, V-1,3,10,12,13, VI-2,11;
D) I-4,6,8, II-7, III-2,11, IV-14, V-1,3,10,12,13, VI-5,9;
18. Shoxlamagan poyali o’simlikni aniqlang.
A) Piyoz B) Banan C) Saksovul D) Palma
19. Qaysi javobda qipiqsimon bargli o’simlik berilgan?
A) Saksovul B) Palma C) Jiyda D) Sebarga
20. Poyalarning ko’ndalang kesimi ham juda xilma-xil. U ko’pincha yumoloq, shuningdek uch qirrali ( . . . ) , qanotli ( . . . ), to’rt qirrali ( . . . ) va hokazo.
A) Rayhon / burchoq / xilol B) Xilol / burchoq / rayhon
C) Burchoq / xilol / rayhon D) Rayhon / xilol / burchoq
21. Ipsimon poyali o’simlik to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang.
A) Ajriq B) Bug’doy C) Pechak D) Qulupnay
22. Quyida berilganlardan tut daraxti yosh novdasi (poyasi) ko’ndalang kesimining qismlari tartib bilan joylashtirilgan javobni aniqlang.
1) o’zak 2) po’st parenximasi 3) ksilema 4) lub
5) kambiy 6) yog’ochlik 7) epiderma 8) floema
A) 7,8,4,5,6,1; B) 2,1,4,3,5,7;
C) 2,7,8,3,5,4; D) 7,2,8,5,3,1;
23. Yozning ikkinchi yarmida tut poyasi po’stining sirtida qo’ng’ir rangli yasmiqchalar xosil bo’ladi. Ana shu yasmiqchalarning vazifasi nimadan iborat?
A) O’simlikni kasallik tug’diruvchi har-xil mikroorganizmlardan himoya qiladi
B) Poya ichidagi tirik hujayralar ana shu yasmiqchalar orqali nafas oladi
C) O’simlikdagi keraksiz moddalar ana shu yasmiqchalar orqali tashqariga chiqarib yuboriladi
D) Poya ichidagi tirik hujayralarni jazirama issiqdan saqlaydi
24. Lub tolalari . . . poyasida yaxshi rivojlangan bo’lib, ulardan ip, kanop tayyaorlanadi, arqon, qop, gazlama to’qishda foydalaniladi.
A) Tut, yulg’un B) Kanop, zarang
C) Kanop, zig’ir D) Zarang, tut
25. Elaksimon naychalar poyaning qaysi qavatida bo’ladi?
A) Floemada B) Kambiyda
C) Epidermada D) Ksilemada
26. Po’stloq shilib olinsa, novdaning yog’ochlashgan oq rangli qismi qoladi. O’simliklarning yog’ochlashgan bu qismi ularning turiga qarab qattiq (I), yumshoq (II), og’ir va yengil bo’ladi.
1) qayrag’och 2) zarang 3) saksovul 4) yulg’un 5) yong’oq 6) eman 7) o’rik 8) tol 9) terak 10) jiyda
A) I-1,2,3,4,8,9,10, II-5,6,7;
B) I-1,3,5, II-2,4,6,7,8,9,10;
C) I-2,4,6,8,10, II-1,3,5,7,9;
D) I-1,2,3,4,5,6,7, II-8,9,10;
27. Poyaning qaysi qismi orqali suv va unda erigan mineral tuzlar ildizdan o’simlikning barcha o’ganlariga tarqaladi?
A) Lub tolalari orqali B) Ksilema orqali
C) Po’stloq orqali D) Kambiy orqali
28. Po’stloq bilan yog’ochlik orasidagi yosh, nozik hujayralar . . . hosil qiladi. Mikroskopda ko’rinadigan bu hujayralar doimo bo’linib (ko’payib) turadi.
A) Lub qavatini B) Ksilemani
C) Kambiy qavatini D) Floemani
29. Poyaning eniga o’sishi qaysi qavat hujayralarining bo’linib ko’payishi hisobiga
amalga oshadi?
A) Floema B) Yog’ochlik C) Epiderma D) Kambiy
30. Yosh novdalarning . . . hujayralari tirik bo’ladi. Ularda, odatda organik moddalar to’planadi.
A) O’zak B) Kambiy C) Po’st parenxima D) Yog’ochlik
31. G’o’zaning poyasi va uzunroq o’sgan ikki-uchta yon shoxlarining o’suvchi uchki qismi chilpib tashlansa, . . .
A) guli va yetilmagan ko’saklari to’kilib ketadi
B) uning hosildorligi ortadi
C) ularga oziq moddalar yetishmay qoladi
D) uning hosildorligi kamayadi
32. Besh yoshli archaning bo’yi . . . ga yetadi, aksincha, tok kabi ilashib o’suvchi o’simliklar bir yozning o’zida . . . gacha o’sadi.
A) 5-10sm/20m B) 15-20sm/10m
C) 10-15sm/10m D) 5-10sm/15m
33.O’zbekistonda tez o’sadigan (I) va nisbatan sekin o’sadigan daraxtlarga (II) quyida berilgan o’simliklardan qaysilari misol bo’ladi?
a) do’lana b) terak d) nok e) chinor f) qatrong’i g) yong’oq h) pista i) gilos j) tol
A) I-b,e,i,h,j, II-a,d,g,h; B) I-a,d,f,h, II-b,e,g,i,j;
C) I-a,d,g,h, II-b,e,f,i,j; D) I-b,e,g,i,j, II-a,d,f,h;
34. Eng baland evkaliptning bo’yi . . . ga, sekvoya den dronniki . . . ga, pastki qismining yo’g’onligi . . . ga teng
A) 150m/135m/42m B) 155m/146m/42m
C) 155m/142m/46m D) 150m/135m/46m
35. Bo’lingan hujayralarning ko’p qismi kambiydan ichki tomonga qarab o’sib, . . . hujayralariga aylanadi.
A) Yog’ochlik B) Lub qavati
C) Po’st parenximasi D) O’zak
36. Yog’ochlikdagi yillik halqalarga qarab nimani aniqlash mumkin?
A) Daraxtlarning nisbiy yoshini
B) O’simlikni qanday sharoitda o’sganini
C) Qutb tomonlarini
D) Barcha javoblar to’g’ri
37. Qaysi o’simlik tanasida bir yilda bir nechta halqa hosil bo’ladi?
A) Yong’oq B) Chinor C) Saksovul D) Terak
38. Daraxtlar tanasidagi halqalar . . . qaragan tomonida enli, . . . qaragan tomonida ensiz bo’ladi.
A) Shimol/Janub B) Janub/Shimol
C) G’arb/Sharq D) Sharq/G’arb
39. Quyida berilgan o’simliklardan tanasi eniga tez yo’g’onlashadiganlarini ko’rsating.
A) Tol, terak, shamshod, yong’oq
B) Nok, shotut, terak, chinor
C) Archa, shamshod, nok, shotut
D) Yong’oq, shotut, chinor, tol
40. Kanar orollarida o’sadigan ajdar daraxti necha yil umr ko’radi?
A) 2000-4000 yil B) 3000-5000 yil
C) 4000-6000 yil D) 4000-5000 yil
41. Bargda hosil bo’lgan organik moddalar poyaning qaysi qismi orqali o’simlikning barcha organlariga tarqaladi?
A) Lub qavati B) Yog’ochlik qavati
C) Kambiy qavati D) Po’stloq qavati
42. Shakli o’zgargan yer osti novdalar qanday biologik axamiyatga ega?
A) O’simliklarni noqulay tashqi muhitdan saqlaydi
B) O’zida ko’p miqdorda oziq moddalar to’playdi
C) Vegetativ yo’l bilan ko’payish uchun xizmat qiladi
D) Berilgan javoblarning barchasi to’g’ri
43. Shakli o’zgargan yer osti novdalardan piyozbosh (I), tugunak (II) va ildizpoyalar (III) uchun xos bo’lgan o’simliklarni belgilang. 1) shoyigul 2) g’umay 3) lola 4) gulsafsar 5) yalpiz 6) qamish 7) bosh piyoz 8) boychechak 9) batat 10) sarimsoq piyoz 11) shirinmiya 12) ajriq 13) anzur piyoz 14) kartoshka
A) I-3,4,7,10,13 II-1,8,14, III-2,5,6,9,11,12;
B) I-3,7,8,10,13, II-1,9,14, III-2,4,5,6,11,12;
C) I-3,5,7,8,10, II-4,9,14, III-1,2,6,11,12,13;
D) I-1,3,5,7,9, II-2,4,6, III-8,10,11,12,13,14;
44. Piyoz tubidan pastga qarab qo’shimcha novda . . . , yuqoriga qarab esa . . . o’sadi, ular o’rtasida esa . . . joylashadi.
A) Kurtaklar/seret barglar/ildizlar
B) - - -/ seret barglar/ildizlar
C) - - -/seret barglar/kurtaklar
D) Ildizlar/seret barglar/kurtaklar
45. Piyozning o’rtasidan, ya’ni piyoz tubidan nimalar o’sib chiqadi?
A) Gulband va qo’shimcha ildiz
B) Shakli o’zgargan barglar va kurtaklar
C) Barglar va gulband
D) Shakli o’zgargan barglar va qo’shimcha ildiz
46. Kartoshka o’simligining bargida dastlab qaysi organik modda xosil bo’ladi?
A) Krahmal B) Shakar C) Oqsil D) Glukoza
47. Bahorda kartoshka tugunaklari yerga ekilganida ulardagi krahmal . . .
A) Parchalanib glukoza xosil qiladi
B) Butunlay yo’qolib ketadi
C) Qaytadan shakarga aylanadi
D) B va C javoblar to’g’ri
48. Ildizpoyalarda . . . bo’ladi.
A) Shakli o’zgargan barg va qo’shimcha kurtaklar
B) Qo’shimcha ildiz, shakli o’zgargan novda vakurtaklar
C) Shakli o’zgargan novda, qo’shimcha kurtak vabarglar
D) Qo’shimcha ildiz, shakli o’zgargan barg va kurtaklar
49. G’umay o’simligining bo’yi necha sm va uning barglari qanday shaklda bo’ladi?
A) 50-150sm, elipssimon shaklda
B) 50-150sm, qalami nashtarsimon shaklda
C) 150-200sm, slindrsimon shaklda
D) 150-200sm, ovalsimon shaklda
50. G’umay o’simligi qanday yo’llar bilan ko’payadi?
A) Ildizpoyasi va urug’idan B) Ildizi va bargi orqali
C) Ildizi va ildizpoyasi orqali D) Urug’i va bargidan
51.To'rt qirrali poya qaysi o'simlikka xos?
A)hilol B)burchoq C)rayhon D)zarpechak
52.Yog'ochi qattiq bo'lgan daraxtlarni aniqlang.
A)zarang, eman B)tol, yong'oq
C)terak, yulg'un D)eman, terak
53.Quyidagi o'simliklar orasida ko'p yillik o'tlarni toping.
1)pskom piyozi; 2)gortenziya; 3)duragay gibiskus; 4)Suriya gibiskusi; 5)tuya; 6)shashir; 7)zira
A)1, 3, 6, 7 B)1, 2, 4, 7 C)1, 4, 6, 7 D)2, 3, 4, 6
54.Qaysi o'simliklar atrofdagi o'simlik yoki birorta tayanchga o'ralib oladi?
A)qo'ypechak, karnaygul B)sebarga, karnaygul
C)ajriq, qo'ypechak D)yantoq, qulupnay
55.Po'st parenximasi qanday to'qimadan iborat?
A)asosiy to'qima B)epiderma
C)qoplovchi to'qima D)mexanik to'qima
56.Lub tolalari orasida joylashgan naychalarni aniqlang.
A)ksilema va Roema B)tomirlar
C)elaksimon naylar D)ksilema
57.Qaysi daraxtda lub tolalari bor?
A)kanop B)zig'ir C)tut D)kanop va zig'ir
58.Eng baland daraxtlarni aniqlang.
A)mamont daraxti, baobab
B)ajdar daraxti, Rotang palmasi
C)evkalipt, sekvoyadendron
D)soxta kashtan, gledichiya
59.Bo'lingan hujayralarning ko'p qisrni kambiydan ... tomonga qarab o'sib ... hujayralariga aylanadi.
A) tashqi, lub B) ichki, o'zak
C) tashqi, po'kak D) ichki, yog'ochlik
60.Qaysi o'simlik tanasida bir yil davomida bir nechta yillik halqa hosil bo'ladi?
A)saksovui B)ermon shuvog'i C)qurttana D)shirach
61.Yillik halqalarning soniga va ensizligiga qarab daraxtlarning ... va ... aniqlash mumkin.
A)yoshini, turini
B)yoshini, qanday sharoitda o'sganligini
C)yoshini, yil fasli D)yoshini, kasalligini
62. Chinorga xos belgilarni aniqlang.
1)tanasi tez yo'g'onlashadi; 2)tanasi sokin o'sadi; 3)800 yilgacha yashaydi; 4)1000 yil yashaydi; 5)guli ko'rimsiz, quyuq soya beradigan daraxt; 6)guli chiroyli, quyuq soya beradigan daraxt
A)1, 3, 5 B)2, 3, 5 C)1, 4, 6 D)1, 3, 6
63.Qaysi moddaning o'simlik bo'ylab harakatlanishida lub qavati katta rol o'ynaydi?
A)suv va mineral tuzlar B)organik modda
C)suv va organik modda D)mineral tuzlar
65.Epidermis ostida joylashgan asosiy to'qima hujayralari nomini belgilang.
A)ustunsimon B)bulutsimon (g'ovak)
C)kompakt D)oxirgi hujayralar
66.Popuk ildizli, bargi parallel tomirlangan o'simliklarni aniqlang. 1)ukrop; 2)sholi; 3)suli; 4)sabzi; 5)piyoz
A)1, 2, 3 B)3, 4, 5 C)1, 2, 4 D)2, 3, 5
67.O'q ildiz sistemasi va to'rsimon tomirlangan bargga ega bo'lgan o'simliklarni aniqlang.
1)qoqio't; 2)piyoz; 3)sholi; 4)lola; 5)ukrop; 6)tomat
A)1, 5, 6 B)2, 3, 4 C)1, 3, 5 D)2, 4, 6
68.Poyaning lub qismi qanday nomlanadi?
A)epidermis B)parenxima C)floema D)ksilema
69.Qaysi javobda ildizpoyaga to'liq ta'rif berilgan?
A)shakli o'zgargan poya, asosiy ildiz, barglar
B)zahira oziq moddaJar to'planuvchi qo'shimcha ildiz, ildiz qinchasi
C)shakli o’zgargan poya, unda qo'shimcha ildiz, shakli o'zgargan barg, kurtaklar bo'lib, zahira oziq moddalar to'planadi
D)zahira oziq moddalar to'planuvchi shakli o'zgargan ildiz, qinchali o'suvchi qism
70..Barg baiidiga ega bo'lgan (I)va o'troq bargli (II)o'simliklarni aniqlang. 1)o'rik; 2)anjir; 3)gulsafsar; 4)lola; 5)qovun;6)makkajo'xori
A)I- 1, 2, 5; II -3,4,6 B)1-2,5,6,11- 1,3,4
C)I- 1, 2; II - 3, 4, 5, 6 D)I- 1, 5, 6; II - 2, 3, 4
71.Quyidagi o'simliklarni poyasining ko'ndalang kesimi xiliga ko'ra juftlab ko'rsatilgan javobni toping.
1)xilol; 2)burchoq; 3)rayhon;
a)yumaloq; b)uch qirrali; c)qanotli; d)to'rt qirrali.
A)l-a;2-b;3-c B)1-b; 2-c; 3-d
C)1-d; 2-b; 3-b D)1-b; 2-a; 3-c
Do'stlaringiz bilan baham: |