Nuqtaning ishlatilishi (.)

VERGUL (,)

• Vergul quyidagi o’rinlarda qo’llaniladi:
• Uyushiq bo’laklar orasida:
• 1) bog’lovchisiz birikkan uyushiq bo’laklar orasida:
• Andijon, Namangan, Qo’qon< Marg’ilon –O’zbekning chamani, bog’u bo’stoni.
• 2) takrorlanuvchi bog’lovchilar bilan birikkan uyushiq bo’laklar orasiga:
• U goh kulimsiraydi, goh chuqur o’yga toladi.
• 3) Zidlovchi bog’lovchilar yordamida birikkan uyushiq bo’laklar orasiga:
• Zamiraning baland, ammo mayin ovozi bor edi.
• 2. Undalmalarni ajratish uchun: Ertaga, azizim, toqqa jo’naymiz.
• 3. Ergash gaplarni ajratish uchun: Hamma yig’ilgach, majlis boshlandi.
• 4. Bog’lovchisiz bog’langan qo’shma gaplarda: Eshik ochildi, ichkariga muzday havo yopirilib kirdi.

5. Kirish so’zlarni va tuzilishiga ko’ra murakkab bo’lmagan kirish gaplarni ajratish uchun:

• 5. Kirish so’zlarni va tuzilishiga ko’ra murakkab bo’lmagan kirish gaplarni ajratish uchun:
• Xullas, ertaga shu yerda yig’iladigan bo’ldilar.
• 6. Ha va yo’q so’zlarini gap bo’laklaridan ajratish uchun:
• Ha, bu gapingiz to’g’ri.
• 7. Gapning ajratilgan bo’laklarini ayirib ko’rsatish uchun:
• “Biz, yoshlar, ota-bobolarimiz qoldirgan bebaho merosni ko’z qorachig’iday asrashimiz kerak”.
• 8. va, ham, hamda, yoki (yolg’iz kelgan) bog’lovchilardan boshqa bog’lovchilar bilan bog’langan qo’shma gaplarda:
• Hamma gapirdi, lekin u bir chekkada xomush o’tirar edi.
• 9. Muallif gapini ko’chirma gapdan ajratish uchun:
• -Bugungi qilgan ezgu ishlarimiz, -dedi ota, -kelajak uchun mustahkam poydevor vazifasini bajaradi.

DIQQAT QILING!

• Ba’zan qo’shma gaplar tarkibidagi sodda gaplardan biri so’roq gap shaklida, ikkinchisi esa uning izohi sifatida kelishi mumkin, bunday holatda ular orasiga vergul yoki tire qo’yilishi mumkin:
• U ertaga keladimi, kelmaydimi, bu menga qorong’i.

• , .