Nukus davlat pedagogika instituti

5-amaliy mashg’ulot
Mavzu: Suitsidal axloq tushunchasi va tipologiyasi, suitsidal axloqning yosh xususiyatlari. Suitsidning shakllanish konsepsiyasi, suitsidal motivatsiya
Maqsad: Suitsidal axloq tushunchasi va tipologiyasi, suitsidal axloqning yosh xususiyatlari, suitsidal motivatsiyani o’rganish
Jihoz: Suitsidal axloqni tashhis qilish metodikasi
“SFM-10”- testi
SFM-10 testi- suitsidal fikrlarning mavjudligini o’rganish maqsadida qo’llaniladi.SHuning uchun ham psixodiagnostikada ko’p hollarda uning nomi qisqartirilgan variantda ishlatiladi. Uni o’tkazishdan avval o’quvchilarga quyidagicha ko’rsatma beriladi:
Kuyida berilgan so’zlar siz davom ettirishingiz zarur bo’lgan gaplarning boshi. Gaplarni davom ettirayotganingizda esingizda tuting: to’g’ri yoki noto’g’ri javoblar bo’lmaydi. Imlo xatolarga e’tibor berilmaydi. Gaplaringiz uncha qofiyali chiqmasa -xavotirlanmang bu shunchaki test.
№ Gaplarni yakunlang
1.Xech kim______________________________________________________
2.Hamma _________________________________________________ga qarshi
3.______________________________________________________ __yo’q
4.Men________________________________________________________
5.Menga_____________________________________________________yo’q
6.Hech qachon____________________________________________________
7. Hech qachon____________________________________________________
8.Hamma_______________________________________________________
9. Bu__________________________________________________________
2.Yana bir bor takrorlang. Gaplarni davom ettiring, lekin javoblarni takrorlash shart emas.
1.Ko’pchilik meni______________________________________________
2.Hamma_________________________________________________uchun
3.________________________________________ga quvvatim bor yoki (yo’q)
4. Ko’pchilikka men______________________________________________
5.Menga______________________________________________________
6.Tez-tez______________________________________________________
7.Doim________________________________________________________
8.Hamma______________________________________________________
9.Bu__________________________________________________________
3. O’z xoxishingizga ko’ra gapni yakunini to’ldiring
1.__________________________________________mening jonimga tegdi_
2.Yuragim siqilganida__________________________________________
3.Men____________________________________xoxlamayman___________
4.Mening hayotim –bu____________________________________________
5.Mening kayfiyatim__________________________________________
6.Mening sabrim______________________________________________
7.Mening oldimda (to’g’rida)______________________________________


“SFM-10” testi natijalarining tahlili
Suitsidal fikrning mavjudligi kuyidagicha tahlil qilinadi. Gaplarda keltirilgan 3 ta va undan ko’p suitsidal fikrning mavjudligi –respondentda suitsidal xulqning mavjudligini bildirib uni yanada puxtaroq o’rganishga, tarbiyaviy ish va korrektsion faoliyat hamda nazorat olib borish zarurligini ko’rsatadi.
Suitsid xolati aniqlanganda, tashhis xulosalarini boshqa metod bilan ham o’rganish va boshqa mutaxassislar bilan maslaxat qilish tavsiya etiladi.
Tahlil o’tkazish uchun suitsidal fikrlardan namunalar keltiriladi va ularni quyidagi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 misollarga taqqoslash orqali tahlil qilinadi.
Aniqlangan birlamchi ma’lumotlarni tasdiqlash maqsadida ushbu metodni takroriy o’tkaziladi. Tadqiqotlar intervali 1 soat bo’lishi mumkin.
Qayta test o’tkazish natijasida olingan javoblardagi identifikatsiya (SFM) 3ta va undan ortiq suitsidal xulqning rivojlanishi yoki yo’qligi haqida tavsif beradi. Buning uchun 9 balli shkalada baholanadi. Xar bir aniqlangan S.F.ga baxolash shkalasining 1ta ma’nosi to’g’ri keladi. SF qancha turli bo’lsa – bahoning shuncha ko’pligi ahamiyat kasb etadi.