Kimyo
Agar nisbiy atom massa birligi qiymati sifatida uglerod (12) izotopi massasining 1/12 qismi emas, bir atom uglerod massasi (12) ni qabul qilsak, atom massa qanday o’zgaradi.
O’zgarmaydi
6 mart ortadi
12 marta kamayadi
6 marta kamayadi
Quyida moddalarni bir-biridan ajratish usuli tasvirlangan. Shunga ko‘ra ularni nomlarini moslang.
a-filtrlash usuli; b-distillash usuli; c-bug‘latish usuli.
A) 1-c; 2-a; 3-b
B) 1-b; 2-a; 3-c
C) 1-c; 2-b; 3-a
D) 1-b; 2-c; 3-a
Jadvalning to‘g‘rilik darajasini aniqlang.
Molekula va atomlar doim harakatda.
|
✓
|
Atomlar molekulalardan tashkil topgan.
|
✘
|
Atomlarning muayyan turi kimyoviy elementdir.
|
✓
|
Molekula-moddaning xossalarini namoyon qiluvchi eng kichik zarracha.
|
✘
|
Atom so‘zining ma’nosi- bo‘linmas.
|
✓
|
A) 40%
B) 60%
C) 80%
D) 100%
Quyida keltirilgan alkanning asosiy zanjirda oltita uglerod tutgan izomer(lar)idagi birlamchi, ikkilamchi, uchlamchi va to‘rtlamchi uglerod atomlari sonini mos ravishda ko‘rsating.
A) 6; 6; 2; 0
B) 7; 5; 1; 1
C) 6; 8; 0; 0
D) 6; 6; 1; 1
XeO2F2(OH)2 da Xe ni valentligi?
VIII
VII
VI
IV
Gaz holatdagi moddani suyuq holatga o‘tkazish uchun nima qilish kerak? (T-temperatura, P-bosim)
T oshirish, P oshirish
T kamaytirish, P oshirish
T kamaytirish, P kamaytirish
T oshirish, P kamaytirish
80 g NH4NO3 parchalanishidan olingan gaz moddaga necha mol SO3 qo‘shilganda 100 g aralashma olinadi? (NH4NO3 → N2O + 2H2O)
A) 0,7
B) 0,8
C) 0,9
D) 1
Alkanni IUPAC bo‘yicha nomlang.
3-metil-4-etiloktan
3-etil-4-metiloktan
3-metil-4-etilnotan
3-etil-4-metilnonan
Jadvalda ma’lum bir alkan haqida ma’lumot berilgan, x ni aniqlang
Umumiy bog‘lar soni
|
C—H bog‘ soni
|
A
|
x
|
A) (2A-4)/3
B) (2A+4)/5
C) (2A+4)/3
D) (2A-4)/5
Teng moldan olingan metan va vodorod aralashmasining massasi 36
g. Aralashmaning normal sharoitdagi hajmini aniqlang.
A) 67,2 L
B) 89,6 L
112 L
56 L
Quyidagi o‘zgaruvchan valentli elementlar qatoridan qaysi birida elementlarning valentligi bir xil?
SO3, P2O5, CrO3
Cr2O3, N2O3, Al2O3
CrO3, CO2, Cl2O5
SeO3, CrO3, SF6
5,5 mol Ar va Ne aralashmasining massasi 1 mol AgNO3 ning massasiga teng. Shu aralashmadagi Ar va Ne ning massa farqini aniqlang.
60
70
80
90
67,2 litr (n.sh) tulki dumi va kuldiruvchi gaz aralashmasida 409,36•1023 ta elektron mavjud. Ushbu aralashmaning massasini aniqlang.
A) 163
B) 145
C) 136
D) 154
Sulfat kislotaning qaynash temperaturasida etil spirti va suv qanday agregat holatda bo‘ladi? (mos ravishda ko‘rsating)
gaz, suyuq
gaz, gaz
suyuq, suyuq
suyuq, gaz
60. Agar 1 m.a.b 1,66•10-27 kg ga emas, 2,49•10-27 kg ga teng bo‘lganida Al ning nisbiy atom massasi nechaga teng bo‘lar edi?
9
18
27
D) 40,5
Grafikda qaysi moddaning yonish reaksiyasiga oid ma’lumotlar berilgan?
C3H8O
C2H6
C3H8
C2H6O
320°К da suyuqlanadigan va 546°К da qaynaydigan modda 0°C va 373° С da qanday agregat holatda bo‘ladi?
suyuq; gaz
qattiq; qattiq
qattiq; gaz
qattiq; suyuq
Qaysi javobda keltirilgan moddalar yoki eritmalarning qaynash harorati ortib boradi?
spirt+suv, spirt, suv, sulfat kislota, sulfat kislota + suv
spirt, spirt+suv, suv, sulfat kislota+suv, sulfat kislota
spirt, spirt+suv, sulfat kislota+suv, suv, sulfat kislota
spirt, spirt+suv, sulfat kislota, suv, sulfat kislota + suv
Temir kislorod bilan reaksiyaga kirishib 464 g temir qo‘sh oksid hosil qildi. Reaksiyada necha gramm kislorod sarflangan? (3Fe+2O2=Fe3O4)
64
96
C) 128
D) 160
Izobarlarni ko‘rsating. 1-N2O; 2-40Ca; 3-40K; 4-CO2
1 va 2; 3 va 4
1 va 4; 2 va 3
2 va 3
1 va 4
Brom atomiga tegishli, lekin yadrosiga tegishli bo‘lmagan zarrachalar soni nechta?
35
45
80
50
12,04•1023 ta atom saqlagan metan necha mol?
A) 0,4
B) 0,5
C) 1
D) 0,2
Rasmdagi kimyoviy idishlarni nomi bilan juftlashtiring.
a-o‘lchov kolbasi, b-chinni voronka, c- menzurka, d-konussimon kolba.
A) 1-d; 2-c; 3-b; 4-a
B) 1-d; 2-a; 3-b; 4-c
C) 1-a; 2-d; 3-b; 4-c
D) 1-c; 2-a; 3-b; 4-d
Jadval asosida y-x ni aniqlang.
massa
(NxHy)
|
miqdor
(NxHy)
|
x + y
|
6,4 g
|
0,2 mol
|
6
|
1
2
3
0
Qaysi modda faqat metallmaslardan tashkil topgan?
KOH
HCOOH
CH3COONa
FeOHClF
71. 1,5 molida 36,12•1023 ta atom tutgan gazni aniqlang.
tulki dumi
fosgen
is gazi
kuldiruvchi gaz
x mol azot (I) oksid va y mol karbonat angidrid aralashmasining
massasi 88 g bo‘lsa, x + y ni qiymatini aniqlang.
1
2
3
4
Eng qattiq, eng cho‘zuluvchan, eng og‘ir, eng yengil va eng kuchli metallarning tartib nomerlari yig‘indisi?
A) 236
B) 269
C) 296
D) 263
Davriy jadalda ketma-ket joylashgan X, Y, Z, T, N, M elementlarining yadro zaryadlar yig‘indisi 51 ga teng. Z ning atom massasini aniqlang.
12
14
16
19
Quyida uglerodning uch xil allotropik shakl o‘zgarishi keltirilgan, ularni nomlari bilan to‘g‘ri juftlashtiring. a-olmos; b-grafit; c- fullerin
I-a; II-b; III-c
I-b; II-a; 3-c
I-a; II-c; III-b
I-b; II-c; III-a
Biologiya
Quyidagilar orasidan biotik omillarni ajrating.
a) hayvonlarning odamlar tomonidan ovlanishi; b) yuqori harorat ta’sirida o‘simliklar nobud bo‘lishi;
yo‘lbarsning bug‘u bilan oziqlanishi;
makkajo‘xorining yangi navlari yaratilishi; e) olxo‘ri urug‘ining qushlar tomonidan tarqalishi; f) o‘simliklarning yorug‘lik ta’sirida fotosintez qilishi.
a, e
c, d
b, f
c, e
Chorvachilik bilan shug‘ulanayotgan fermer xo‘jaligida qo‘ylar sonining kamayib borayotganligi aniqlandi. Tekshirish natijasida bunga sabab bo‘rilar ekanligi aniqlandi. Bu muamoni hal qilish uchun bo‘rilar yo‘q qilindi. Bo‘rilar o‘ldirilgach qo‘ylar soni dastlab ortdi, lekin malum vaqt o‘tgach qo‘ylardan tashqari, boshqa tuyoqli hayvonlar ham kasalikdan qirila boshladi. Savol: bunga asosiy sabab nima edi?
Bo‘rilardan tashqari tulkilar ham bo‘lgan ularni ham o‘ldirish kerak.
Bo‘rilar sonini qisman cheklash kerak edi. Ular kasal hayvonlar bilan oziqlanadi.
Qo‘ylarga ozuqa yetishmagan shu sababli ular kasallangan.
Ha bu muamoni yechimini topib bo‘lmaydi. Qo‘ylarni tezroq so‘yish kerak
Hayvonlar sistematikasi kattadan kichikka tomon to‘g‘ri berilgan qatorni aniqlang?
dunyo-->tip-->sinf-->turkum-->oila-
->urug‘-->tur
tur-->turkum-->oila-->sinf-->tip--
>dunyo
tur-->urug‘-->oila-->turkum-->sinf--
>tip-->dunyo
dunyo-->sinf--->tip-->turkum--
>oila-->urug‘-->tur
Odamda uchraydigan quyidagi kasalliklarni qaysi organlar sistemasida uchrashiga qarab to‘g‘ri joylashtirilgan javobni aniqlang.
1) bazedov; 2) faringit; 3) rinit;
enterit; 5) piyelonefrit
1-endokrin sistemasi; 2, 3-nafas olish sistemasi; 4-hazm qilish sistemasi; 5-siydik ayirish sistemasi
2-endokrin sistemasi; 1, 3-nafas olish sistemasi; 4-hazm qilish sistemasi; 5-siydik ayirish sistemasi
1-endokrin sistemasi; 4, 3-nafas olish sistemasi; 2-hazm qilish sistemasi; 5-siydik ayirish sistemasi
1-endokrin sistemasi; 3-nafas olish sistemasi; 2, 4-hazm qilish sistemasi; 5-siydik ayirish sistemasi
Oddiy qalqonsimon to‘pgulning tuzilishiga xos belgilar to‘g‘riko‘rsatilgan javobni aniqlang.
1) gullari gulbandsiz; 2) gullarining gulbandi turlicha uzunlikda;
3) gullarining gulbandi bir xil uzunlikda; 4) gulpoyasi kalta;
5) gulpoyasi uzun; 6) gulpoyada gul navbat bilan joylashgan;
7) gulpoyada gul qarama-qarshi joylashgan
A) 2, 4, 6
B) 1, 3, 6
C) 2, 5, 6
D) 1, 4, 6
Qaysi dengiz suvo‘tlari xromotoforida faqat xlorofill (a), xlorofill va qo‘ng‘ir rang beruvchi (b), xlorofill va qizil rang beruvchi (c) pigmentlar bo‘ladi?
a-nemalion; b-dengiz karami; c-porfira
a-ulva; b-nemalion; c-yapon laminariyasi
a-yapon laminariyasi; b-porfira; c-nemalion
a-ulva; b-dengiz karami; c-fillafora
Tokdoshlar oilasiga mansub o‘simliklarning gullariga xos bo‘lgan to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang.
gulqo‘rg‘oni murakkab, gulkosachasi yaxshi taraqqiy etmagan gultojibarglari halqada beshtadan joylashgan
gullari to ‘g ‘ri va ikki jinsli, shingil to‘pgulda joylashgan
gulqo‘rg‘oni murakkab, gulkosacha va gultojiga ajralgan, changchilari cheksiz
gullari to‘g‘ri va ikki jinsli, soyabon yoki shingil to ‘pgulda joylashgan
Gullari to‘g‘ri, asosiy ildizi rivojlangan, chatnaydigan meva hosil qiluvchi o‘simliklarni belgilang.
tamaki, turp, suli
oddiy jag ‘-jag‘, o‘sma, rediska
lola, anzur, oshanin
isirg‘ao‘t, tangao‘t, gledichiya
Qaysi javobda olma o‘simligiga xos bo‘lgan ma’lumotlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
urug‘chi changchiga nisbatan qisqa;
bargi oddiy, yonbargchasiz;
to‘pguldagi gulbandlari bir xil uzunlikda; 4) to‘pguldagi gulbandlari turlicha uzunlikda; 5) mevasi chin ho‘l meva; 6) O‘zbekistonda 2 ta yovvoyi turi mavjud; 7) meva hosil bo‘lishida urug‘chidan tashqari gulning boshqa, qismlari ham ishtirok etadi; 8) vegetativ ko‘payishi ildiz bachki, payvandlash va urug‘i orqali amalga oshiriladi
A) 2, 5, 8
B) 4, 7, 8
C) 3, 5, 6
D) 1, 2, 6, 7
Ildizi o‘zgargan; yonbargchasi o‘zgargan; shakli o‘zgargan yerusti novda; bargi o‘zgargan; shakli o‘zgargan yerosti novdali o‘simliklarni (ushbu ketma-ketlikda) belgilang.
sabzi; shoyi akatsiya; bodring; yantoq; kartoshka
ban’yan; olma; qulupnay; zirk; shoyigul
turp; oq akatsiya; daroyi; kaktus; topinambur
oqjo‘xori; oq akatsiya; do‘lana; no‘xat; yalpiz
Funariyaning jinsiy bo‘g‘ini uchun mos keladigan to‘g‘ri javobni aniqlang.
sporadan rivojlanadi;
sporofit hisobiga rivojlanadi;
har bir arxegoniyda bir necha tuxum hujayralar yetiladi;
arxegoniysi bir hujayrali;
poya-bargli o‘simlik; 6) yashil ip hosil qiladi; 7) spora hosil qiladi. A) 1, 6
B) 5, 7
С) 3, 4
D) 3, 6
Ovqat tarkibidagi oqsil, yog‘ va uglevodning massa nisbati 1:1:5 ga teng bo‘lib, ovqatdan ajralgan umumiy energiya 14450 kj ga teng bo‘lsa, uglevoddan ajralgan energiya qancha kj ni tashkil qiladi?
A) 7040
B) 8800
C) 1760
D) 3890
Odamlarda yurak qorinchalarining sistola holatida ... bo‘ladi.
chap bo‘lmacha va chap qorincha o‘rtasidagi ikki tavaqali klapan ochiq; chap qorincha va aorta o‘rtasidagi yarimoysimon klapan ochiq
chap bo‘lmacha va chap qorincha o‘rtasidagi ikki tavaqali klapan ochiq; o‘ng bo‘lmacha va o‘ng qorincha o‘rtasidagi uch tavaqali klapanochiq
о’ng bo‘lmacha va o‘ng qorincha o‘rtasidagiuch tavaqali klapan yopiq; o‘ng qorincha va о’pka arteriyasi о’rtasidagi yarimoysimonklapan yopiq
chap qorincha va aorta o‘rtasidagi yarimoysimon klapan ochiq; o‘ng qorincha va о‘pka arteriyasi o‘rtasidagi yarimoysimon klapan ochiq
Odam organlar sistemasining kasalliklari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.
1) hazm qilish; 2) ichki sekretsiya;
nafas olish; 4) qon aylanish
1 - enterit; 2 - ganglionit; 3 -faringit; 4 - gipertoniya
1 - kolit; 2 - tireotoksikoz; 3 - nevrit; 4 -infarkt
1 - gastrit; 2 - akromegaliya;
3 - rinit; 4 - ateroskleroz
1 - salmonellyoz; 2 - tetaniya; 3 - laringit; 4 –nefrit
Nuqtalar o‘rnini to‘ldiring.
a) II guruh qonli odamlar ... guruhga donorbo‘ladi; b) IV guruh qonli odamlar ... guruhgadonor bo‘ladi;
с) II guruh qonli odamlar ...guruh uchun retsipiyent bo‘ladi;
IV guruhqonli odamlar ... guruh uchun retsipiyent bo‘ladi
a - IV; b - IV; с - II; d – II
a - II; b - IV; с - III; d - I
a - II; b - III; с - II; d – III
a - I; b - IV; с - II; d – IV
Rasmda odam tanasidagi skilet muskuli tasvirlangan. Ushbu ramdagi 1-raqam bilan berilgan qism qanday nomlanadi?
silliq tolalar
yadro
miofibrillar
aksonlar
Qon quyishni ifodalovchi sxemada
(c) III qon guruhligi ma’lum bo‘lsa r qaysi qon guruhiga mansubligini aniqlang?
IV
I
II
III
Odam organizmidagi poratgarmoniga xos bo‘lgan xususiyatlarni to‘g‘ri belgilang?
organizmda moddalar almashinuvni boshqaradi;
juda pasaysa tutqanoq kuzatiladi; c) qalqon orqa bezidan ajraladi;
yurak qisqarishni tezlashtiradi, qon bosimini oshiradi;
organizmda kalsiy-fosfor almashinuvini boshqaradi;
buyrak usti bezini miya qavatidan ajraladi.
d, e, c
b, c, e
a, d, f
a, b, f
Odam siydik ayirish sistemasi va faoliyatiga xos bo‘lgan xususiyatlami aniqlang.
buyraklar birinchi va ikkinchi bel umurtqasining ikki yonida joylashgan;
buyraklaming yallig‘lanish kasalligi nefrit deyiladi;
ADG buyrak kanalchalariga ta’sir etib, reabsorbsiya jarayonini sekinlashtiradi;
parasimpatik nerv sistemasi buyrak qon tomirlarini kengaytiradi; 5) reabsorbsiya jarayonida birlamchi siydik hosil boladi
A) 1, 2
B) 1, 5
C) 1, 3
D) 3, 4
Qaysi javobda bukuvchi muskullar to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
yelkaning uch boshli muskuli;
bilakning old sohasi muskullari;
yelkaning ikki boshli muskuli;
bilakning orqa sohasi muskullari;
boldirning old sohasi muskullari;
kaftning tashqi yuzasidagi muskul;
kaftning ichki yuzasidagi muskul A) 2, 3, 7
В) 3, 4, 6
С) 2, 3, 5, 7
D) 1, 4, 6
Odamning qaysi qon tomirlarida venoz (a) va arteriya (b) qoni oqadi?
1) Yuqori kovak vena; 2) Pastki kovak vena; 3) O‘pka venasi; 4) O‘pka arteriyasi; 5) Buyrak arteriyasi; 6) Buyrak vcnasi.
A) a-4, 6; b-3, 5;
B) a-5, 6; b-1, 2, 4;
C) a-l, 2, 5; b-3, 4;
D) a-1, 2; b-4, 5, 6.
Insonning venoz qoni harakatlanishida qon aylanish sistemasining qaysi qismlari ishtirok etadi?
Yurakning chap qorinchasi;
Ikki tavaqali klapan;
O‘ngbo‘lmacha;
Chap qorincha bilan aorta orasidagi yarimoysimon klapan;
O‘pka vcnalari; 6) O‘ng qorincha;
7) Chap bo‘lmacha; 8) Kichik qon aylanish doirasining bosh bo‘limidagi yarimoysimon klapan; 9) Uch tavaqali klapan; 10) O‘pka artcriyasi;
Buyrak arteriyasi;
Yuqori kovak vena. A) 8,10,12;
B) 1,2,4,5,7,11;
C) 3,5,6;
D) 3,6,8,9,11.
Odamlarda sut tishlarining umumiy soni qaysi doimiy tishlar yig‘indisiga teng keladi?
qoziq, kichik oziq, katta oziq
kurak, qoziq
katta oziq, kichik oziq
katta oziq, qoziq
Odamlarda o‘pkalar tuzilishiga ko‘ra qaysi guruh suyaklar bilan chegaralangan?
uzun g‘ovak suyaklar;
kalta g‘ovak;
uzun naysimon;
kalta naysimon;
yassi A) 2, 4
B) 1, 3
C) 1, 2
D) 3
Sochga tegishli tushunchalar va ularga mos xususiyatlarni juftlab yozing:
a-soch o‘qi, b-soch xaltasi, d-soch ildizi, e-sochning bo‘lishi va qalinligi, f-soch muskullari, h-soch piyozchasi, g-soch rangi;
soch ildizini o‘rab turadi,
teri epiteliysi pigmenti bilan bog‘liq, 3-piyozcha hisobidan soch o‘sadi,
4-sochning terida joylashgan qismi, 5-sochning teri ustida joylashgan qismi,
6-yoshga va jinsga bog‘liq, 7-soch xaltasiga tutashgan.
A) a-5, b-1, d-4, e-7, f-6, h-3, g-2
B) a-5, b-2, d-4, e-6, f-7, h-3, g-1
C) a-7, b-1, d-4, e-6, f-5, h-3, g-2
D) a-5, b-1, d-4, e-6, f-7, h-3, g-2
Samandar OITS kasalligi bilan kasallanishi natijasida, venaga quyiladigan limfa suyuqligi normadagiga nisbatan, 60 % ga kamaydi. 1mm2 qondagi leykositlar soni ham normadagiga nisbatan
55 % ga kamaygani ma’lum bo‘lsa, 1 soatda vena qon tomirlariga
quyiladigan limfa suyuqligi hajmi (a) va 2mm 2 qondagi leykotsitlar sonini
(b) aniqlang.
A) a-22,5 ml; b- 6300 ta
B) a- 45 ml; b- 6300 ta
C) a- 32,5 ml; b- 6820 ta
D) a- 40 ml; b- 7000 ta
Qoni rezus musbat III qon guruhli qizning arteriya qoni (I), birlamchi siydigi (II) va ikkilamchi siydigi (III) tarkibida uchraydigan moddalarni aniqlang? 1.antigemofil; 2.tripsin; 3.tirozin; 4.aglyutinogen A; 5.tuz; 6.antitana;
7.mochevina; 8.kreatinin; 9.glukoza; 10.aglyutinin a; 11.insulin;
A) I-1,4,5,6,9; II-2,3,9; III-7,8,9
B) I-1,10,5,6,9; II-2,3,9; III-7,8,9
C) I-1,10,11,5,6,9; II-2,3; III-7,8
D) I-1,4,5,6,9,11; II-2,3; III-7,8
Baliq yog‘ida qaysi vitaminlar ko‘p bo‘ladi?
1) A vitamin; 2) C vitamin;
3) D vitamin; 4) B1 vitamin;
5) B12 vitamin A) 1, 3
B) 1, 4, 5
C) 3, 4, 5
D) 2, 3, 4
12-14 yoshli odamlarning bir kecha-kunduzgi ovqati tarkibida oqsil (a), yog‘lar (b) va uglevodlar (c) me’yor miqdori necha gramga teng bo‘ladi?
A) a-400-500g;b-100-110 g; c-110-120 g
B) a - 90-110 g; b-80-90 g; c-350-400 g
C) a - 250-300 g; b-75-80 g; c-65-75 g
D) a-90-100 g; b-90-100 g; c-400-450 g
Quyida keltirilgan qaysi ozuqa mahsulotlariga yo‘g‘larni parchalovchi ferment ta’sir ko‘rsatmaydi?
1) shakar; 2) bodring; 3) tovuq go‘shti;
pomidor;
baliq; 7) mol go‘shti A) 1, 2, 7
B) 2, 3, 6
C) 3, 5, 7
D) 1, 2, 5
NIZAMIDDIN TA’LIM MARKAZI
Do'stlaringiz bilan baham: |