Noyob va radioaktiv metall rudalarini boyitish

Rasm 37. CHo‘ktirish sikllari sxemasi
a)- garmonik; b)- sikl Meyera; v) – sikl Berda; g – sikl Tomasa; 1 – muxitni bosib o‘tgan yo‘li (s); 2- tezligi (u) t_b- ko‘tarilish; t_n-pauza; t_n- tushishi uchun ketgan vaqt

Porshensiz chuktirish mashinalarini sikli «xavo berish», «sokinlik» va «havoni chiqarish» davrlari nisbatlari bilan tavsiflanadi. Masalan: 30-10-60 bo‘lsa bir siklning umumiy vaqtdan 30% kameraga havo berish, 10% «sokinlik», 60% vaqt havo chiqarish uchun sarflanadi. Zarrachalarni saralanishiga sikl katta ta’sir qiladi. Boyitilayotgan rudaning fizik va mexaniq xossalariga qarab sikl tanlanadi.

Kvars – oltin. Ajratilayotgan zarrachalarning zichliklari farqi katta. Sikl-oqimni yuqoriga qarab xarakatlanishi va qisqa muddatli «sokinlik»
Kvars-pirolyuzit. Zichliklar farqi kichik, sikl-oqimni pastga qarab xarakatlanishi, qisqa muddatli «sokinlik».
Ko‘mirni boytish amaliyotida 40-60 va 40-10-50 sikli keng tarqalgan.
Panjara ostidan suv berish ma’lum axamiyatga ega. Konsentrat tozaroq olinadi. Siklda oqimni pastga qarab xarakatlanish tezligi sekinlashadi.
SHuni aytish kerakki, mexaniq usul bilan ishlaydigan (m., porshenli, diafragmali) cho‘ktirish mashinalarida sikl aniq o‘tkaziladi. Moslash oson. Havo yordamida pulsatsiyalanadigan mashinalarida siklni moslash qiyinroq chunki havoda siqiluvchanlik xossasi bor.
Porshenli cho‘ktirish mashinalarida suvning xarakat tezligi porshen xarakat tezligidan farq qiladi. Sababi, porshen bilan devor orasidagi (zazor) oraliq orqali bir qism suv tashqariga chiqib turadi. Bu farq koeffitsienti  orqali xisobga olinadi.  ni kiymati 7 – jadvalda keltirilgan. Bundan tashkari, porshen yuzasi bilan panjara yuzalarini nisbatlari koeffitsient K orqali xisobga olinadi. U xolda, muxit chastotasining tezligi
Jadval 18.  ni qiymatini porshen xarakat amplitudasi va panjara teshiklari o‘lchamiga bog‘liqligi

Porshen xarakati amlitudasi, mm	Panjara teshiklari o‘lchami, mm
	1	2	3	4	10	16
5	0,50	0,56	0,60	0,75	0,84	0,94
10	0,52	0,57	0,66	0,78	0,89	0,95
15	0,55	0,59	0,68	0,80	0,94	0,96
20	0,60	0,65	0,70	0,85	0,97	0,98
30	0,73	0,79	0,84	0,89	0,98	0,99
50	0,88	0,92	0,95	0,97	0,99	0,99
100	0,90	0,93	0,96	0,97	0,99	0,99

yoki (52)


; (53)

ifodalar bilan xisoblanadi.

Texnologiyani parametrlari
CHo‘ktirish jarayoniga quyidagi omillar ta’sir qiladi:

1. 
   Boyitilayotgan ruda xossasi (yirikligi, granulometrik, fraksion tarkibi, shakli, qattiqliligi) unumdorligi.
   
2. 
   Gidrodinamik (suvning sarfi, t:j; suv bosimi, zichligi, qovushqoqligi va boshqalar)
   
3. 
   Aerogidrodinamik (cho‘ktirish sikli, chastota, amplituda)
   
4. 
   Konstruktiv – panjara yuzasi, pulsatsiya xosil qilishi usuli, qattiq moddalarni mashinadan chiqarish usuli.