Ноябрь 2020 16-қисм

Тошкент
Техника ва Технология соҳасидаги 
инновациялар
УДК 339:004.738.5
ЎЗБЕКИСТОНДА ЭЛЕКТРОН ТИЖОРАТ ВА ОНЛАЙН КУРСЛАР LMS ТИЗИМИ 
АСОСИДА РИВОЖЛАНИШИ ИСТИҚБОЛЛАРИ 
Солиев Баҳромжон Набижонович,
ТАТУ Фарғона филиали 2-курс магистранти,
Телефон: + 998(99) 998 01 42
[e-mail]
Илмий раҳбар: Расулов Акбарали Махаматович,
техника фанлари доктори, профессор, 
ТАТУ Фарғона филиали директори, 
[e-mail]
Аннотация.
Мақолада рақамли иқтисодиётнинг имкониятлари, истиқболлари ва уларни 
белгиловчи омиллар кўрсатилган. Электрон тижорат жараёнларида масофавий ўқитиш 
тизимлари, курслари ҳақида маълумот берилди.
Таянч сўз ва иборалар:
электрон тижорат, рақамли иқтисодиёт, ахборот-коммуникация 
технологиялари, LMS, онлайн, масофавий курс, масофавий таълим.
Бугунги кун оммавий ахборот воситаларига назар солинса, мамлакатимиздаги ах-
борот-коммуникация технологиялари соҳасидаги ютуқлар ҳақида кўплаб мақолаларни 
кўриш мумкин. Ҳозирда иқтисодиётнинг рақамли секторини ривожлантириш борасида 
кенг кўламли чора-тадбирлар амалга оширилмоқда. Хусусан, электрон ҳужжат айлани-
ши тизимлари жорий этилмоқда, электрон тўловлар ривожлантирилмоқда ва электрон 
тижорат соҳасида яратилган норматив-ҳуқуқий база такомиллаштирилмоқда. Мамлакати-
мизда маҳаллий ва халқаро интернет каналларининг ахборотни ўтказувчанлик даражаси 
ошиб бораётгани ахборот ва коммуникация технологиялари асосида масофавий таълим 
тизимини жорий қилишга ҳам замин яратмоқда. Шунингдек, жорий тизим янги билим 
ва тажрибаларни тезкор етказиш, бошқа университетлар билан уланиш ва тажриба ал-
машиш, таълимнинг иқтисодий самарадорлигини ошириш, ўқув жараёнида аудио-видео, 
анимация, графикалардан кенг фойдаланиш, назарияни амалиёт билан таққослаш ҳамда 
ихтисосликлар бўйича қисқа курсларни ташкил қилиш имконини беради. Республика-
мизда Ўзбекистон Республикасининг «Электрон тижорат тўғрисида» ги қонунини амалга 
ошириш мақсадида замонавий ахборот-коммуникация технологияларидан кенг фойдалан-
ган ҳолда электрон тижоратни янада ривожлантириш бўйича кенг кўламли чора-тадбир-
лар амалга оширилди. Электрон тижорат йўналишидаги қонунларнинг қабул қилиниши 
2004 йилга бориб тақалади. «Электрон тижорат тўғрисида»ги[1] Ўзбекистон Республикаси 
Қонунини амалга киритиш ҳақида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қарори 
614-ii-сон билан 29.04.2004 санасида имзоланган. Кейинчалик 2004 йилда қабул қилинган 
қонунга ўзгартиришлар киритилган. “«Электрон тижорат тўғрисида»ги Ўзбекистон Респу-
бликаси Қонунига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш ҳақида”[2] Ўзбекистон Республика-
сининг Қонуни қабул қилинди. 
LMS(Learning Management System) – таълимни бошқариш тизимидир. cMS лардан 
фойдаланиб сайт яратилганда уни зарур бўлганда плагинлар ёрдамида масофавий ўқув 
курсига айлантириш имкони мавжуд. Хусусан, Wordpress cMS учун қуйида бир нечта ана 
шундай плагинларни таҳлил қилиб чиқсак. Маълумот учун, Wordpress тўлиқ бепул плат-
форма ҳисобланади. Ушбу платформа учун ишлаб чиқилган барча плагинлар ҳам бепул 

---

8