Норасмий иқтисодиёт назарияси И. ф д проф. Абулқосимов Ҳ. П

Уй-жой қуриш учун ер участкаси

Download 37,21 Kb. bet 5/7 Sana 16.03.2022 Hajmi 37,21 Kb. #498181

Bu sahifa navigatsiya:

• Иккинчи гуруҳ транссакция харажатлариги “хуфёналик баҳоси”ни ифодалайдиган қуйидаги харажатлар киради
• Умуман иқтисодиётнинг легал ва нолегал секторларга бўлиниши қуйидаги негатив (салбий) оқибатларга олиб келади

Э.де Сото трансакция харажатларининг “расмийлик-норасмийлик” меъёрлари асосида қуйидаги янги классификациясини ишлаб чиқди:

• 
  Биринчи гуруҳ- “қонунга бўйсуниш баҳоси” бўлиб, қонунга бўйсунувчи ҳатти-харакатининг харажатларидир:
  
• 
  -расмий бизнесда иқтисодий фаолиятнинг бирон бир тури билан шуғулланиш ҳуқуқини олиш учун бир марталик “эришиш харажатлари”;
  
• 
  -рухсатнома олганидан кейин “қонун доирасида фаолиятини давом эттир иш харажатларини қилиши;
  
• 
  -солиқ ва ижтимоий тўловларни тўлаши керак;
  
• 
  -ишлаб чиқариш стандартларининг бюрократик регламентацияларга бўйсуниш харажатлари;
  
• 
  -низоларни ҳал қилишда ёки қарзларни ундиришда самарасиз суд фаолияти натижасида йўқотишларга учраши, зарар кўриши харажатлари.
  

Иккинчи гуруҳ транссакция харажатлариги “хуфёналик баҳоси”ни ифодалайдиган қуйидаги харажатлар киради:

• 
  “жазодан қутилиб қолиш” харажатлари (суғуртанинг алоҳида шакли сифатидаги поралар);
  
• 
  -хуфёна иқтисодиётдаги капиталга юқори ставкалар;
  
• 
  -техника ҳажмкорлиги (капиталҳажмкорлиги) юқори бўлган ишлаб чиқариш соҳаларида иштирок эта олмаслик;
  
• 
  мулк ҳуқуқининг нисбатан кучсиз ҳимояланганлиги;
  
• 
  “шартнома тизимидан фойдалана олмаслик баҳоси” (ишбилармонлик мажбуриятларини бузишнинг хавфлилиги).
  

Умуман иқтисодиётнинг легал ва нолегал секторларга бўлиниши қуйидаги негатив (салбий) оқибатларга олиб келади:

• 
  -меҳнат унумдорлиги пасаяди;
  
• 
  -инвестициялар қисқаради;
  
• 
  -солиқ тизимининг самарасизлиги;
  
• 
  -коммунал хизматларнинг қимматлашиши;
  
• 
  -техник тараққиётнинг секинлашиши;
  
• 
  -макроиқтисодий сиёсатни шакллантиришдаги кўпгина қийинчиликларнинг вужудга келиши.
  

Download 37,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: