Noorganik kimyo

                          
β
−
+
→
He
H
3
2
3
1
 
     Termo yadro reaksiyasi:                    
He
H
Li
n
4
2
3
1
6
3
1
0
+
→
+
 
 Izotoplar xossalarining farqi 9.1da ko’rsatilgan.
 
 Jadval 9.1. Deytrilashning fizikaviy xossalarga ta’siri 
Xossalar 
Н
2
 
D
2
 
H
2
O 
D
2
O 
Qayn. harorati. 
-252,8 
-249,7 
100,00 
101,42 
O’rtacha 
entropiya bog/i, 
кДж/моль 
436,0 
443,3 
463,5 
470,9 
 
    Vodorodoning uch izotopi   (
Н,  D va  Т)  atom massalari, yadro spini, 
UQ,KP va PMR o’zgarishi bilan farq qiladi.  
         Molekulyar kationlar  
Н
2
+ 
va  
и  Н
3 
+ 
  gaz fazada borligi  bir lahzada 
eritmada turishi aniqlangan. Spektroskopik usullar yordamida 
Н
3 
+ 
  teng 
tomonli uchburchak shakldaligi aniqlangan.    
                         Molekulyar vodorod 
      
Bog’ entalpiyasi uyqori bo’gani uchun uyqori aktivlanh energiyasga ega 
elementlar bilan sekin reaksiyaga kirishadi. Lekin ma’lum sharoitda aktivlansa 
reaksiya tez boradi.Aktivlanish shartlari: 
1.  Molekulani metal sirtida yoki metal kompleksida gomolitik aktivlsh  (1); 
2.  Metall ioni va uni uni sirtida  geterolitik dissotsilanish (2,3,4); 
3.  Radikal zanjir reaksiyalarini inisirlash.(5) 
 
 
 

---

Anorganik kimyo fanidan majmua
 
 
 
180 
 
 
 
(5) 
                    Vodorod birikmalarini sinflash 
     Uch xil sinf vodorodning binary birikmalari ko’rib chiqilgan: 
1.  Elementning va vodorodning binar birikmalari individual va diskret holatda 
mavjud  birikmalar. 
2 .  Ion  (tuzsimon)  gidridlar   — uchmaydigan elektr tokini o’tkazmaydigan qattiq 
kristall moddalar. 
3.  Metallsimon gidridlar –  nostexeometrik elektr tokini otkazuvchi qattiq 
birikmalar.