Piridin va uning birikmalarini molekula tuzilishi, olinishi, xossalari, ishlatilishi Reja: I. Kirish II. Asosiy qism

Piridin va uning birikmalarini molekula tuzilishi, olinishi, xossalari, ishlatilishi..


Reja:
I. Kirish
II. Asosiy qism
2.1. Piridin tuzilishi va olinish usullari.
2.2. Fizik va kimyoviy xususiyatlari, ishlatilishi.
2.3. Piridin va uning birikmalarini ishlatilish sohalari
2.4. Piridin birikmalari va ularning molekula tuzilishi
2.5. Piridin halqasining ochilishi.
III. Xulosa
IV. Foydalanilgan adabiyotlar


I. Kirish
Mamlakatimizda sanoatni rivojlantirish bilan bir qatorda agrar sohani rivojlanishini ta‟minlab borish, uni qaytadan modernizatsiya qilish, biologik faol moddalarni aniqlash, ularni sintez qilish, amalyotga tadbiq qilish hozirgi kunning eng dolzarb muammolaridan biridir.
Molekulasida uglerod va boshqa element atomlaridan tuzilgan halqa (sikl)lari bor yopiq zanjirli birikmalarga geterotsiklik birikmalar deyiladi. Halqa tarkibiga kirgan ugleroddan boshqa elementlar (kislorod, azot, oltingugurt, fosfor, vismut, kremniy, germaniy, qalay, qo„rg„oshin, simob va hakazo) atomlari geteroatomlar (grekcha geteros-boshqa, har xil, turli) deb yuritiladi. Ko„pchilik geterotsiklik birikmalar katta amaliy ahamiyatga ega. Ular bo„yoq sanoatida, qishloq xo„jaligida, biologiyada, tibbiyotda va boshqa sohalarda keng ishlatiladi.
Piridin 1849 – yilda Anderson tomonidan kashf etilgan. Benzol halqasidagi bitta CH-guruhni azot atomiga almashinishidan piridin hosil bo’ladi.

2,6-holatlarda -holat deb, 3,5-holatlarda -holat deb, 4-holat -holat deb ataladi.

Piridin С₅H₅N bitta azot atomli olti a’zoli geterosiklik birikmadir.

Piridinni bir almashgan hosilalarining 3-ta izomeri; ikki almashgan hosilalarining 6 ta izomeri mavjud. Monometilpiridinlarni pikolinlar, dimetilpiridinlarni lutidinlar va uch metilpiridinlarni esa kollidinlar deb ham ataladi.
Nоmlаsh uchun piridin hаlqаsidаgi аtоmlаr nоmеrlаnаdi yoki , ,  hаrflаri bilаn bеlgilаnаdi. Bа’zi hоsilаlаrini ko’pinchа tаriхiy nоmlаri bilаn nоmlаnаdi.