Nnizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

4 -grafik masala. Detalning shtrixlangan tomonini fikran burib, uni frontal proyeksiyalar tekisligiga parallel holatga keltirish va uning 3 ta ko’rinishini bajarish. Quyida namuna keltirilgan. Bundan avvalgi masalada detalning berilgan ortogonal proyeksiyasi orqali uni 360° da tasavvur qilish va yaqqol tasvirini qurilgan boʻlsa, mazkur masalada esa uning aksi bajarilmoqda.



5 -grafik masala. Detalning goemetrik shaklini belgilangan rozmetka chizig’i (nuqtalar qo’yilgan chiziq) bo’yicha o’zgartiring va uning ko’rinishlarini bajaring. a da vazifa sharti va chizmasi, b da uni bosqichli yechimi namuna sifatida keltirilgan. Detallarning ham yaqqol tasviri ham ortogonal proyeksiyasida berilgan rozmetka chizig’i bo’yicha ularni loyihalashga oid variantlar berilgan. Buning uchun berilgan parallelepipeddan koʻrsatilgan oʻrinlar boʻylab boshqa bir geometrik sirt oʻyib yoki qirqib olinishi kerak. Amalga oshirilgan jarayondan soʻng izlangan detalning yaqqol tasviri hosil boʻladi. Soʻngra hosil boʻlgan detalning ortogonal proyeksiyasi bajariladi. Mazkur grafik masalani bajarish jarayonida talaba detal tarkibidagi geometrik sirtlarning oʻzaro kombinatsiyasini tahlil (analiz) qiladi. Soʻngra hosil boʻlgan detalni sintez qilish orqali uning koʻrinishlari bajariladi. c da vazifaning yechimini yakunlangan holati koʻrsatilgan.