Nizomiy nomidagi

5-Mavzu:O‘simliklar dunyosi va ularning xilma – xilligi filogeniyasi va kelib chiqishi.

XX asrning o‘rtalarigacha o‘simliklar dunyosi tuban (bakteriyalar, suvo‘tlar, shilimshiqlar, zamburug‘lar, lishayniklar) va yuksak o‘simliklarga ajratilgan edi. Fanning keyingi yutuqlari zaminida bakteriyalar prokariotlarga mansubligi, zamburug‘lar, o‘simliklar, hayvonlar singari alohida dunyoga ajratilganligi sababli, tuban o‘simliklar iborasi mazmunan o‘zgardi. Hozirgi vaqtda o‘simliklar dunyosi to‘rtta kichik dunyoga qizil suvo‘tlar, haqiqiy suvo‘tlar, quruqlikda yashovchi sporali o‘simliklar va urug‘li o‘simliklarga bo‘linadi. Qizil suvo‘tlar va haqiqiy suvo‘tlar birgalikda tuban o‘simliklar yoki oddiy qilib suvo‘tlar deb ataladigan bo‘ldi.

Barcha o‘simliklar autotrof organizmlardir. Lekin o‘simliklar orasida geterotrof oziqlanuvchilar ham uchraydi. Bularga qisman hasharotxo‘r hamda parazit hayot kechiruvchi o‘simliklar (zarpechak, devpechak) misol bo‘ladi. Tuban o‘simliklar tanasi ildiz, poya, barglarga bo‘linmagan. Yuksak o‘simliklarda turli xil to‘qimalar, ildiz, poya, barg rivojlanadi. Yuksak o‘simliklar sporali o‘simliklar va urug‘li o‘simliklarga ajraladi.