Nizomiy nomidagi

Odam va maymun oyoq panjasi bosh barmog‘ining tuzilishi. Odam oyoq panjasining bosh barmog‘i yo‘g‘on va baquvvat bo‘lib, yurish vaqtida tana og‘irligining anchagina qismi unga to‘g‘ri keladi. Ikkinchi barmoq birinchi barmoqdan uzun bo‘lishiga qaraladi. Odatda birinchi barmoq qolgan barmoqlardan uzun bo‘ladi. Bosh barmoq qolgan umumiy barmoq paylari bilan o‘rab olingani sababli u boshqa barmoqlarga qarama – qarshi yo‘nalishda tura olishidir, ya’ni ichki tomoni ulardan uzoqlashib keta olishidir. Antropoidlarda esa panjaning umumiy payi faqat ikkinchi, beshinchi barmoqlarni o‘rab oladi. Oyoq panjasi bosh barmog‘i shimpanze va gibbonlarda kalta, gorillada nisbatan kichikroq, orangutanda nihoyatda kichik va tirnoqsiz. Boshqa maymunlarning bosh barmog‘i kuchsiz rivojlanganligiga qaramay doimo mavjud va boshqa barmoqlarga qarama -qarshi. Umuman olganda maymunlar oyoq panjasining bosh barmog‘i qo’l panjasiga nisbatan uzundir.