Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zamonaviy uzluksiz ta

“Боланинг жисмоний ва психологик ривожланишидаги энг асосий давр — бу 
бошланғич синф давридир” 
Дарҳақиқат, биргина шу жумланинг замирида фарзандларимизни келажакка
тайёрлаш, уларга алоҳида эътибор қаратиш, илғор ва замонавий таълим-тарбия бериш
усулларини татбиқ этиш, педагогларнинг билим даражасини янада ошириш заруратини 
талаб этади.
Бошланғич таълим республика узлуксиз таълимининг муҳим таркибий қисми
бўлиб, бошланғич синфларда ўқувчилар томонидан ўзлаштирилган ўқув-билиш фаолияти
кўникмалари, маънавий-ахлоқий сифатлар умумий ўрта таълим мактаблари, академик
лицей, касб-ҳунар коллежлари ҳамда олий таълим муассасаларида мустаҳкамланиб, 
бойитиб борилади.Бошланғич таълимда юқори самарадорликка эришиш фаолият
юритаётган ўқитувчиларнинг инновацион педагогик технологиялар ва уларнинг моҳияти
борасида маълумотларга қанчалик эгалиги, назарий билимларни амалиётда қўллай олиш
лаёқатининг шаклланганлиги, шунингдек, таълим-тарбия технологиялаштирилишига 
нисбатан эътиборнинг қаратилаётганлигига боғлиқ. 
Бошланғич синфларда синфдан ташқари ўқишга таълим жараёнида ўқувчиларни
ахлоқий-эстетик тарбиялашнинг муҳим воситаси сифатида қаралади. Синфдан ташқари
ўқишнинг мақсади кичик ёшдаги ўқувчиларни болалар адабиёти ва халқ оғзаки ижодининг 
хилма-хил 
намуналари 
билан 
таништириш, 
уларда 
китобхонлик 
маданиятини 
шакллантиришдан иборатдир. 
Синфдан ташқари ўқиш дастурининг мазмунига кўра таълимнинг ҳар бир
босқичида икки-асосий бўлимга ажратилади. 
1-босқичда ўқиш доираси, яъни ўқитиладиган китоблар ва уларни қайси
тартибда ўқиш билан таништириш юзасидан ўқувчиларга кўрсатма берилади. 
2-босқичда шу ўқув материаллари асосида билим, кўникма ва малакалар 
шакллантирилади. 
Синфдан ташқари ўқиш болаларда эзгуликка муҳаббат, ёвузликка нафрат
уйғотиш, боғланишли нутқни ўстириш, адабий-эстетик тафаккурларни юксалтиришга
хизмат қилади. Болалар адабиёти аввало ўзининг қизиқарли мазмуни, бадиий
образларнинг гўзаллиги, тилнинг ифодалилиги, шеърий сўзларнинг мусиқавийлиги
билан болаларга қувонч бахш этади. Айни вақтда у болаларга тарбиявий таъсир ҳам 
кўрсатади. Болалар адабиёти ўқувчиларга жонажон ўлка, табиятини, кишиларнинг меҳнати, 
ҳаёти , уларнинг қилаётган ишлари ва кўрсатаётган қаҳрамонликлари, болалар ҳаётидан

---