INTERNETNING ASOSIY TUSHUNCHALARI
Marshrutlashtiruvchi (Router). Marshrutlashtiruvchi bu Internetning lokal tarmoq bilan bog’langan nuqtasi. Marshrutizator lokal tarmoqni Internetdan yakkalantiradi: Lokal tarmoq ortiqcha
ma'lumotlar oqimini ishlab berishdan holi qilsa, Internet esa lokal tarmoqdagi nosozlikni qayerda bilishidan qat'i nazar bartaraf qilib turadi.
Shlyuz (Gateway) -ma'lumotlarni uzatishning turli qaydnomalarini Internet foydalanadigan elektron pochtaning oddiy qaydnomasi SMTP ga (Simple Mail Transfer Protical-elektron pochta uzatishning oddiy qaydnomasi) aylantiradigan kompyuter. Aslida shlyuz bu programmalar
majmuidir. Bunda shlyuz maqsadida foydalanadigan kompyuterga katta talablar qo’yilmaydi.
Buning uchun unda shlyuz vazifasini o’taydigan programmalar bilan ishlash imkoni bo’lsa, bo’ldi xolos. Demak, ilgaridan iz lokal kompyuter tarmog’ingizda biror sistema bilan ishlab
kelayotgan bo’lsangiz, uni Internetga ulamoqchi bo’lsangiz ana shunday shlyuz programmani o’rnatsangiz yetarli.
Trafik - Internet aloqa kanallari orqali uzatilgan ma'lumotlar oqimi hajmi.
DNS server. DNS (Domain Name Servise - domen nomlar xizmati) - IP manzillar va kompyuterlar domen nomlarini aniqlovchi server. IP manzil va kompyuterlarning domen kirinishidagi nomlari bilan ishlashni tashkil qilish uchun programma joylashtirilgan kompyuterining IP manzili kiritiladi.
U yoki bu serverning vaqtincha ishlamay qolishini yoki ular bilan bog’lanish qiyin bo’lishini nazarda tutib, (sabablar turli bilishi mumkin) bir qancha DNS serverlarini ko’rsatish mumkin.
Proxy. Internetda ba'zi bir ma'lumotlarga ko’pchilik murojaat qilgani uchun bu ma'lumotlarga oid serverga ulanish (navbat katta bo’lgani uchun) sekin bo’lishi mumkin. Shuning uchun ko’pchilik murojaat qiladigan serverlar nusxalari boshqa serverlarda ham saqlanadi. Bunday serverlar Proxy serverlar deyiladi. Proxy serverdan foydalanish imkoniyati odatda programmalarni o’rnatishda e'tiborga olinishi zarur.
Internet Explorerdan foydalanganda, unda Proxy programmasi orqali foydalanish nazarda tutiladi.
Mirror serverlar. Ko’pchilikni qiziqtiruvchi serverlar odatda boshqa mamlakatlar serverlariga ham joylashtiriladi. Bu esa mamlakatlarga yuboriladigan so’roqlarning hajmini kamaytirishga va
tegishli ma'lumotlarni (Internet sahifalarini) tez topishga imkon tug’diradi. Odatda Mirror serverining borligi home page (uy sashifalarida)da o’z aksini topgan bo’ladi va unga qarab qaysi server bilan ishlash qulayligi (tezligi) aniqlanadi va u tanlanadi.
Yuqori tezlikka ega bilgan uzatish kanallari. Internet ning muhim ko’rsatkichlaridan biri u orqali istalgan hajmdagi ma'lumotlarni tez uzatishdir. Shuning uchun Internet telefon orqali ishlaydi. Internet ajratilgan ijaraga olingan telefon yillari orqali o’rnatilgan bo’lsa, unda ishlash tezligi yuqori bo’ladi.
Hozirgi kunda turli tezliklar bilan ishlovchi T1, T2, T3 tez ishlovchi yuqori tezlikli kanallar sistemasi mavjud.
Biz eng ko’p tarqalgan pochta xizmati ko’rsatuvchi mail.ru pochta-axborot portali bilan tanishamiz.
Yangi pochta adres yaratish uchun mail.ru pochta-axborot portalining bosh sahifadagi “Sozdat pochtu” bandi yoki “Registrasiya v pochte” bandlaridan biri tanlanadi. Natijada ekranda ro’yxatdan o’tish anketa so’rovnomasi joylashgan sahifa ochiladi:
Anketa so’rovnomasi to’ldiriladi va “Zaregistrirovatsya” tugmasi bosiladi. Agar barcha darchalar to’g’ri to’ldirilgan bo’lsa, pochta adresga ega bo’lamiz.
Pochta qutisiga kirish uchun mail.ru sahifasining quyidagi qismiga o’z pochta qutimizning nomi va maxsus maxfiy so’z (parol) kiritilib, “Voyti” tugmasi bosiladi.
Respublikasining “Elektron tijorat to‘g‘risida”gi 2004 yil 29 apreldagi 613-II son Qonuni bilan belgilanadi va amalga oshiriladi.Elektron tijorat Internet tarmog‘idagi tijorat sohasiga oid faollikni, unda oldi-sotdini amalga oshirilishini ifodalash uchun qo‘llaniladi. U kompyuter tarmog‘idan foydalangan holda xarid qilish, sotish, servis xizmatini ko‘rsatishni amalga oshirish, marketing tadbirlarini o‘tkazish imkoniyatini ta’minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |