Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiyot fanlar fakulteti

v) kaliyli o’g’itlar (kaliy xlorid va kaliyli aralash tuzlar);
g)borli, magniyli va marganesli o’g’itlar (tarkibida shu elementlar bo’ladigan birikmalar va tuzlar).

Fosforning tabiiy birikmalari - fosforit va apatitlar tarkibida fosfor suvda erimaydigan va o’simliklar yomon o’zlashtiradigan uchlamchi fosfat Ca₃(PO₄)₂ holida bo’ladi.o’simliklar oson o’zlashtira oladigan o’g’itlar hosil qilish uchun fosforit kimyoviy qayta ishlanadi, bu qayta ishlash normal tuzni nordon tuzga aylantirishdan iborat.Eng muhim fosforli o’g’itlar - superfosfat, qo’sh superfosfat va pretsipitat huddi ana shunday yo’l bilan tayyorlanadi.

Superfosfat hosil qilish uchun, tolqon qilingan tabiiy fosforit (bir molekula Ca₂(PO₄)₂ ga ikki moleku­la H₂SO₄ to’g’ri keladigan nisbatda) sulfat kislota bilan aralashtiriladi. Bu moddalar aralashmasi yaxshilab qorishtiriladi va to’xtovsiz ishlaydigan mahsus kameralarga so­linadi, bu kameralarda reaksiya tugallanadi: