Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi fanidan

kœrish kerak. Umuman olganda ќar bir musobašaga ishlab chišilgan nizom va sport tašvimi asosida œtkaziladi.
Musobašalarni œtkazishdan mašsad, bolalarda ќarakat faolligini oshirish, ularda jismoniy tarbiya va sportga bœlgan šizišishni uyђotish, ќamda mustašillikni tarbiyalash. Musobašalarni œtkazilishi jismoniy tarbiya mashђulotlarida œrganilgan, ќarakat kœnikma va malakalar ќosil bœlgan mashšlardan iborat bœlishi lozim, ya’ni jismoniy tarbiya mashђulotlarida turli-tuman yugurish turlari, sakrash, otish va ilish šodalarini, rašs mashšlarini va akrobatik ќarakatlarini, mœljalga irђitishni,estafeta œyinlarini, sarf mashšlari, tœpni olib yurishlar va boshša ќarakatlarni œrgatadi.
jismoniy tarbiya tizimida pedagogik jarayonning ajralmas šismi bœlib, chiniššan, irodali, ќartomonlama jismoniy rivojlangan insonlarni tarbiyalashga šaratilgan. Ќar bir musobaša chiroyli, samarali œtishi uchun, uni jiddiy va bilimga suyangan ќolda tayyorlash kerak. Bu tayyorgarlik odatda boshlanђich sinf œšuvchilari bilan œtkaziladigan musobašalar tœђrisida Nizom-dastur ishlab chišiladi va pedagogik kengashda muќokama šilinadi, ќamda tasdišlanadi, sœng sinf raќbarlariga taršatiladi.
Musobašalar boshlanishdan oldin sport ќakamlar guruќi tuziladi. Uni boshšarib boruvchi albatta sportni yaxshi biladigan, tushuunadigan œšituvchilardan yoki shu maktabda kœzga kœringan yušori sinf œšuvchi- sportchilaridan bœlishi mumkin. Kœpincha bunday musobašalarni œtkazishni maktab jismoniy tarbiya œšituvchisi boshšarib boradi. Sport ќakamlar guruќida 2 ta komissiya tashkil šilinadi (mandat va tibbiy kamissiyalari). Mandat komissiyasi musobašada ishtirok etuvchi œšuvchilarni musobašaga šœyish-šœymaslik masalalarini ќal šiladi. Tibbiy komissiya esa birinchi navbatda musobašada ќamma ishtirok etuvchi shaxslarni tibbiy kœrigidan œtishini talab šiladi, ќamda u musobaša jarayonida tibbiy
xizmat šilishni ta’minlaydi, tashkil šiladi. Sport musobašalari ќar doim bayramona œtkaziladi. Shuning uchun ќam œtish joyini plakatlar, bayrošlar, chaširuvlar devoriy gazetalar va boshšalar bilan bezatilishi, tashši kœrinishi talabga berishini ta’minlanganligi tarbiyaviy aќamiyatga ega. Bu sport bayramini ochilishidan oldin saf mashšlari, yurik kœriklariœtkaziladi, shu jumladan ќar xil kœrsatuv bellashuvlar ќam.
Katta musobašalarda imkoni bœlsa, malakaviy sharќlovchilarni tashkil šilish mašsadga muvofišdir. Bu albatta ќamma kelgan meќmonlarga, œšuvchilarga natijalar tœђrisida aniš ma’lumot berib turish imkoniyatini yaratadi.
Tajribali tashkilotchilar sport musobašalari chiroyli œtishi uchun tœla ssenariy yoziladi: šaerda œtilishi; ishtirok etuvchilar soni (ќar bir sinf bœyicha); jamoa tarkibi (nechta œђil, nechta šiz); bildirgilarni kimga topshirish; musobašalarni boshšarib boruvchi va ќ.k. Musobašalar shaxsiy, jamoalararo va aralash bœlishi mumkin.