Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi fanidan

Harakat apparatini boshqarishdagi qiyinchiliklarning asosiylari quyidagilar:
1. Diqqatni inson tanasining ko‘plab bo‘g‘imlari va qismlari harakatlariga teng taqsimlash, ularni o‘zaro muvofiqlashtirish.
2. Inson tanasiga xos bo‘lgan ko‘plab erkinlik darajalarini yengib o‘tish.
3. Mushaklarning egiluvchanligi (N.A.Brenshteyn, 1991).
Keyingi vaqtda bir butun harakat amallarini tuzishning murakkabligini harakat dasturlarining o‘zgarishi (bir a’zoning harakatini boshlanishining ikkinchisi bilan usma-ust tushishi) bilan bog‘lashmoqda. Harakat dasturlari yig‘ilgan tajribalar ta’siri ostida shakllanadi. Harakat dasturi – o‘tgan, hozirgi va kelajakni «birlashtiruvchi» harakatni uning ma’nosi bilan muvofiqlashtiruvchi. Harakat dasturlarining bir vaqtli va ketma-ket ta’siri o‘tish jarayonlari bilan bog‘langan. Ular orasida o‘tish holatlari mavjud, unda harakatlarni boshqarishning markaziy tuzilmalarida bir emas, ikkita yoki bir nechta dasturlar mavjud bo‘ladi. O‘tish mexanizmlari harakatlarning biomexanik tuzilmasi-ning paydo bo‘lishida asosiy mexanizm hisoblanadi.
Fiziologik jihatdan «ortiqcha erkinlik darajasi» tushuncha-sini kiritish muvofiqlikni ta’riflash uchun yetarli, biroq pedagogik tomondan noto‘g‘ri,, chunki tushunchada muvofiqlikning amaliy tomoni uchun muhim bo‘lgan – vazifani muvaffaqiyatli yechish tomonidan mahrum bo‘lgan Donskoy, U harakat amallarini bajarishda muvofiqlikning uch turga ajratishni taklif qilgan – asab, mushak va harakat muvofiqliligi.