Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti boshlang’ich ta’lim yo’nalishi kechki bo’lim “101-guruh kechki”

NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI

BOSHLANG’ICH TA’LIM YO’NALISHI KECHKI BO’LIM “101-GURUH KECHKI”

• YOSH FIZIOLOGIYA VA GIGIYENASI
• Fanidan tayyorlangan taqdimot
• fan o’qituvchisi: MANSURBEK ONGAROV

MAVZU:BOLALAR O’SISHI VA RIVOJLANISHINING UMUMIY QONUNIYATLARI

• Topshiruvchi: XO’SHBOQOVA FARIDA
• Qabul qiluvchi:MANSURBEK ONGAROV

MAVZU REJASI:

• 1.yosh fiziologiya va gigiyenasi fanining maqsad va vazifasi,tekshirish uslublari,ahamiyati
• 2.organism va uning funksional tuzilishi,ichki muhiti
• 3.irsiyat haqida tushuncha,uning sitologik asoslari,irsiy kasalliklar
• 4.o’sish va rivojlanish qonuniyatlari
• 5.organism va muhitning o’zaro bog’liqligi

Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi fani organizmning o’sishi va rivojlanishi,bolalar organlari,to’qimalari va tizimlarining o’ziga xos yosh xususiyatlari,uning tashqi muhit bilan o’zaro bog’liqligi,bolalarda uchraydigan turli kasalliklar va ularni oldini olish yo’llarini o’rganadi.

YOSH FIZIOLOGIYASI FANINING VAZIFALARI;

1)O’sish va rivojlanish qonuniyatlarini ochib berish

2)Individual rivojlanishda funksiyalar evolutsiyasini kuzatish

3)”ONTOGENEZ”nazariyasi haqida tushuncha berish

4)(Prenotal,postnatal,ojiz va sensativ)

BO’YNING O’SISHI

Yangi tug’ilgan bola bo’yi 48-50 sm.

Bolaning bir yoshigacha bo’yining uzunligi 25 sm.ikkinchi yilda 10 sm ga o’sadi 6-7 yoshgacha bo’yning o’sishi yanada sekinlashadi.Boshlang’ich maktab yoshida bola bo’yi uzunligi 7-10 sm ga o’sadi.Jinsiy yetilish munosabati bilan qizlarda 12 yoshdan ,o’gil; bolalarda 15 yoshdan boshlab bo’yiga o’sish tezlashadi.bo’yiga o’sish qizlarda 18-19 ,yigitlarda 20 yoshda to’xtaydi. Butun o’sish davrida oyoqlarning o’sishi 5 mnarta qo’l uzunligi 4 barobar ,gavda uzunligi 3 barobar ,bosh kattaligi 2 barobar ortadi.jinsiy yetilishda 6-8 sm dan o’sadi.

TANA VAZNINING O’ZGARISHI

Bola vazni 1 oyda 600 gr,2 oyda 800 gr ,1 yoshda 9-10 kg ga yetadi.2 yoshda 2,5-3,5 kg vazn qo’shiladi ,4-6 yoshlarda yiliga 1,5 -2 kg vazn ortib boradi.7 yoshdan vazn ortish tezlashadi.jinsiy yetilishda (13-15 yosh )har yili qizlar vazni 5-8 kg ga ,o’g’il bolalar vazni 7-8 kg ga ortadi.

RETARDATSIYA

Organizm o’sish va rivojlanishining orqada qolishidir

ORGANIZMGA TA’SIR ETUVCHI OMILLAR

1)ABIOTIK omillar

2)BIOTIK omillar

3) IJTIMOIY-IQTISODIY omillar