Низомиддин млҳмудов дурдона худойберганова

беозор,
кўйдай 
ювош Наимжоннинг кулгисига сира ўхшамас эди (О. Ёкубов. 
Диёнат).
Унинг боладек 
соддалиги,
самимияти мени мафтун этганди 
(О. Мухтор. Эгилган бош). Ғафур Ғуломдек бесаранжом, муло- 
йимлигидан кўра тажанглиги кўп, ёш боладек 
ин.жиқ
одам би- 
лан бир умр яшаб келаётгани учун ҳам яхши кўрасиз, демоқчи- 
сан (С. Ахмад. Назм чорраҳасида). Эсимни таниганимдан бери 
амал демай, мансаб демай, факат мусулмонлар манфаатини 
кўзлаб келиб, оёғида ўзини кушбеги, мингбоши олган уч-тўрт 
манфаатпарастлардан гўё ёш бола каби 
алдандим.
(А. Қодирий. 
Ўткан кунлар). Ботир, якинда олий маълумотли муҳандис бўла- 
сиз-у, ҳалиям ёш болалардай 
фикрлайсиз
(А. Абдуллаев. Дард).
2. 
Ҳуркмоқ, уялмоқ, тортинмоқ
, 
жавдирамоқ,
ҳайрон 
бўлмоқ, бошкалар олдида ўзини нокулай сезмок. Катта ёшдаги 
одамлар ҳакида.
Иигит Матлубанинг кўлтиғидан олмокчи бўлиб кўлини 
чўзди, Матлуба худди ёш боладай 
ҳуркиб,
Самиғжоннинг 
оркасига яширинди (О. Ёкубов. Матлуба). Шундай пайтларда 
Ҳикматилло унинг олдида ўзини ёш боладай сезиб, эсанкираб 
коларди (О. Ёкубов. Биллур кандиллар). Каримберди худди уят 
иш килиб кўйган ёш боладек, 
уялиброқ, тортиниброқ
ўрнидан 
турди (X. Тўхтабоев. Қуёнлар салтанатининг шаҳаншоҳи). 
Собиқ раис аждарҳогами, қўркинчли девгами қараб кўркиб 
кетган ёш боладек кўзларини катта-катга очиб, бир оз ангра- 
йиб турди (X. Тўхтабоев. Қуёнлар салтанатининг шаҳаншоҳи). 
«Худо хоҳласа, кишни ҳам чорбоғда ўтказаман, кетманг, сиз ҳам 
колинг», дерди у менга боладай 
жавдираб
(М. Раҳмон. Шавкат 
Раҳмоннинг анори).
3. Шўхлик килмоқ, ўйнамоқ, 
эркалик қилмоқ,
тўполон кил- 
мок. Катта ёшдаги одамлар ҳакида.
Зуҳра ҳар гал уларни кўрганида Шерзоднинг елкасига туртар, 
кўзларида ўт ёниб, ўтирган жойида ёш болалардек 
иргишлар,
(ХУДЦИ, ГЎЁ) (ЁШ) БОЛАДАЙ (КАБИ, СИНГАРИ)
45
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

лолаларга имо килар эди (Ў. Ҳошимов. Нур борки, соя бор). 
Қудратилла ёш боладай 
иргишлаб
кўрпага кириб кетди (С. Сиёев. 
Ой бориб, омон келинг). Унинг мухаббати ҳам кандайдир 
ўзгача: у бирда меҳри нурдай товланиб, ўзи ёш боладай 
эрка-
ланса,
бирда Мехринисонинг висоли-ю севгисига тўймай, асов 
эҳтиросдан шердай жўшиб эркалайди (О. Ёкубов. Оккушлар, 
оппок кушлар). Кўз олдимда окиб етган Зарафшон Ёш боладек 
э
ркалайдир, ўйнайдир
(Чўлпон. Зарафшон).
4. 
Севинмоқ, қувонмоқ,
содда қувончдан 
чопқилламоқ
, 
чапак
чалмоқ
ва шу каби ҳаракатлар килмок. Катта ёшдаги одамлар 
ҳакида.
Юнус бувам менинг жавобимдан ёш боладай 
севиниб
кетар 
эди. (И. Султон. Боги Эрам). «Ҳадемай хохлаганингизча ташиб 
олаверасиз» десалар ёш боладай 
севиниб кетибман,
огзимнинг 
таноби кочиб, зўр бериб, аравалаб, коплаб, канорлаб ташиб 
оламиз-ей, деб юборибман (Р. Файзий. Ҳазрати инсон). Темурга 
кўзи тушганда у беихтиёр бола каби 
қувониб кетди
(Н. Қобул. 
Буюк Турон амири ёхуд акп ва килич). Шуни ўйласам, ўрмон 
ҳам, янги йил ҳам, туғилган куним ҳам, киш ҳам, ҳаммаси сир- 
ли бўлиб кўринарди, ёш боладай 
қувонар эдим
(Ш. Холмир- 
заев. Қорбобо келади). Унсин худди дадасидан катта ҳайитлик 
олиб бозорбошига кетаётган ёш боладай 
чопқиллаб,
каршисидан 
эсаётган шамолга сўз бермай, баъзан иргишлаб борар эди 
(А. Қаҳҳор. Дахшат). Ана! - деди ёш боладек