Ning integral erish issiqligini aniqlash

Tajribada olingan natijalarini qayd qilish jadvali:

№	C(kons-ya)	M	Ro‘rt.	Rx	Χ	λv	Α	Kd
1.	0,002n KCl		1000
2.	1n CH3COOH
3.	0,5n
4.	0,25n
5.	0,125n
6.	0,0625n

2. 
   Solishtirma elektr o‘tkazuvchanlikni hisoblash
   

bunda idish sig‘imi C_{idish doim.} = χ_KCl R_KCl hisoblab topiladi.
χ_KCl=0,00278 ga teng.

3. 
   Ma’lum suyultirishdagi ekvivalent elektr o‘tkazuvchanlik quyidagi formula bilan aniqlanadi:
   

4. 
   Cheksiz suyultirishdagi ekvivalent elektr o‘tkazuvchanlik(yoki Kolraush qonuni) quyidagi formula yordamida topiladi:
   

bizning misolimizda ( = 349,8). ( =49,9),

5. 
   Dissotsiyalanish darajasi quyidagi formula bilan aniqlanadi:
   

6. 
   Dissotsiyalanish konstantasi quyidagi formula asosida hisoblab topiladi:
   

(6.1)
7. Vodorod ionlarining konsentratsiyasi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
(6.2)
n – kislota ionlashidan hosil bo‘lgan vodorod ionlarining soni.
Bundan eritma muhitini ham aniqlash mumkin –
(6.3)
Olingan natijalar asosida χ = f (V) bog‘liqlik grafigi chiziladi.
6.2. KUCHLI ELEKTROLIT ERITMALARINING SUYULTIRISH SONIGA BOG‘LIQLIGI


Laboratoriya ishini bajarish tartibi: kuchli elektrolitlar Kolraush qonuniga bo‘ysunadi. (Kol’raushning kuchli elektrolitlarning elektr o‘tkazuvchanligini konsentratsiyaga bog‘liqlik empirik tenglamasi).
Bu yerda - har qaysi elektrolitga xos o‘zgarmas kattalik.
Bu qonunni isbotlash va _{ }ni aniqlash uchun turli konsentratsiyali kuchli elektrolit eritmasining solishtirma elektr o‘tkazuvchanligini aniqlash kerak. Buning uchun o‘qituvchi tomonidan berilgan kuchli elektrolitning 0,1n eritmasidan 40ml o‘lchab olib elektr o‘tkazuvchanlikni o‘lchaydigan idishga solinadi va kuchsiz elektrolitning solishtirma elektr o‘tkazuvchanligini aniqlashdagi tajriba ish tartibi takrorlanadi. Shuningdek, yuqoridagi qiymatlar hisoblanadi (χ, λ).
Ishning hisoboti: topilgan qiymatlar jadvalga kiritiladi
Tajribada olingan natijalarini qayd qilish jadvali:

Tajriba №	V	Sg-ekv/l	Ve	Rx	χ=χeritma	Χ	λ

Natijalar asosida λ_v = f (V) grafigi (VII.12 – rasm) chizilib, kuchli elektrolit eritmasi uchun _{ } ning qiymati topiladi.
6
.2.1 – rasm. Ekvivalent elektr o‘tkazuvchanlikni suyultirishga bog‘liqlik grafigi:
kuchli (1) va kuchsiz (2) elektrolit eritmalari uchun.
K uchsiz elektrolitlarning dissotsiyalanish konstantasi haroratga bog‘liq. Bu bog‘liqlikdan foydalanib, bir qator termodinamik funktsiyalarni hisoblash mumkin. Qaytar va izotermik ravishda ketadigan dissotsiyalanish jarayonining maksimal foydali ishini quyidagi tenglama yordamida topish mumkin:
A_max = -∆G⁰ = RT lnK
Agar bir necha haroratdagi dissotsiyalanish konstantasi ma’lum bo‘lsa, Vant-Goffning izobara tenglamasidan dissotsiyalanish jarayonining issiqlik effektini hisoblash mumkin.
(6.2.1)
bu yerda:
K₁ va K₂ – turli haroratdagi dissotsiyalanish konstantasi;
H – jarayonning issiqlik effekti, kal/mol yoki J/mol.
∆H ning qiymatini lgK = f (1/T) ga bog‘liqlikni grafik ko‘rinishidan aniqlasa bo‘ladi, chunki
2,3 lgK = -∆H /RT + const
∆H = 2,303Rlgβ
bu yerda:
β – to‘g‘ri chiziqning absissalar o‘qiga tushish burchagi.
∆G = ∆H - T∆S tenglamadan izobarik-izotermik potentsial ( G) ning qiymati ma’lum bo‘lsa, entropiyaning o‘zgarishini topish mumkin:
∆S = ∆H - ∆G/T, ( kal/mol·grad yoki J/ mol·grad.)
Bu yo‘l bilan qiyin eruvchi moddalarning erigandagi termodinamik funktsiyalarining o‘zgarishini hisoblasa bo‘ladi, faqat K ning o‘rniga to‘yingan eritmalarning elektr o‘tkazuvchanligidan aniqlangan eruvchanlik ko‘paytmasi qo‘yiladi.

Elektrokimyo. «Elektr о‘tkazuvchanlik» mavzusidan keys
VAZIYAT
E lektr toki kashf qilinmasdan ilgari, elektr razryadlarini ng ta’siri havoning tarkibida kuzatilgan. Shuning uchun 1756-yildayoq M.V. Lomonosov “kimyosiz elektr toki hosil bо‘lishining haqiqiy sababini topish yо‘li yopiq” – deb kimyoviy va elektr energiyasi orasidagi о‘zaro bog‘lig‘likni kо‘ra bilgan.
Moddalarning tashqi elektr tok maydoni ta’sirida о‘zidan elektr toki о‘tkazish xususiyati - elektr о‘tkazuvchanlikdir.
Barcha moddalar elektr о‘tkazish qobiliyatiga qarab

• 
  о‘tkazgichlar
  
• 
  yarim о‘tkazgichlar
  
• 
  izolyatorlarga (диэлектрик ўтказгичларга) бўлинади.
  

Мetall о‘tkazgichlar elektr tokini elektronlar oqimi orqali о‘tkazadi. Izolyatorlar ham juda kichik miqdorda elektr о‘tkazish xususiyatiga ega.
MUAMMOLI VAZIYATNI TAHLIL QILISH
Asosiy muammo: Nima uchun elektr о‘tkazuvchanlik tajriba asosida о‘rganilyotganda о‘zgarmas tokdan foydalaniladi?


Amaliy vaziyatni bosqichma bosqich tahlil qilish va hal etish bо‘yicha talabalarga uslubiy kо‘rsatmalar

4. 
   Avvalo keys bilan tanishing. “О‘zgarmas tok kuchi” mavzusining maqsadi va vazifalari haqida tushuncha hosil qilish uchun mavzuga oid bor bо‘lgan axborotni diqqat bilan о‘qib chiqish lozim. О‘qish paytida vaziyatni tahlil qilishga shoshilmang.
   
5. 
   Ma’lumotlarni yana bir marotaba diqqat bilan о‘qib chiqing. Siz uchun muhim bо‘lgan satrlarni belgilang. Bir abzatsdan ikkinchi abzatsga о‘tishdan oldin, uni ikki uch marotaba о‘qib mazmuniga kirib boramiz. Keysdagi muhim fikrlarni ostiga chizib qо‘ying.
   
6. 
   Muammoli vaziyatni tahlil qilish uchun quyidagi savollarga javob berishga harakat qiling.