Nigmatov A. N. Ekologiyaning nazariy asoslari. T.:"Faylasuflar jamiyati" nashriyoti, 2013

4. Hududning sig‘imi, odamlarning o'rmonda dam olishni tashkil etish shartlariga muvofiq belgilanadi va qo’yidagicha aniqlanadi:


(3.4)

bu yerda Л – hududning o'rmon maydoni, (%), 0,5 - bu Toshkentning markaziy chizig'i hududlarida yashil zonalarga bo'lgan ehtiyojni hisobga oladigan koeffitsient (boshqa hududlar uchun bu sezilarli darajada farq qilishi mumkin), Н₂ - rekreatsiya zonalarida 1000 aholining ehtiyojlari uchun taxminiy standart (200 gektarni tashkil etadi); M₁ - dam oluvchilarning o'rmonda va suv yaqinida tarqalishini hisobga oladigan koeffitsient, (M₁ = 0,3 mo''tadil iqlimi va M₁ = 0,1 issiq iqlimi bo'lgan hududlar uchun olinadi).

5. Hududning sig‘imi, odamlarning suv yaqinida dam olishni tashkil etish shartlariga binoan, hududning imkoniyatlari quyidagicha aniqlanadi:


(3.5)

bu yerda B - cho'milishga yaroqli suv havzalarining uzunligi, km; C - cho'milish plyajlarni tashkil qilish imkoniyatini hisobga olgan koeffitsient (o'rmon va o'rmon-dasht zonalari uchun C = 0,5 va dasht zonasi C = 0,3 uchun olingan); 0,5 - 1000 nafar aholining plyajlardagi ehtiyojlari uchun taxminiy standart, km; M₂ - ta'tilchilarning o'rmonda va suv yaqinida tarqalishini hisobga oladigan koeffitsient (mo''tadil iqlimi M₂ = 0,1 ... 0,15 va issiq iqlimi M₂ = 0,3-0,4 bo'lgan joylar uchun olingan).

6. Hududning sig‘imi, odamlarning shahar atrofidagi qishloq xo'jaligi bazasini tashkil etish shartlariga binoan hududning imkoniyatlari aniqlanadi


(3.6)

bu erda K₃ - qishloq xo'jaligi uchun "qulay" va " qulayligi cheklangan" toifalarida kompleks baholash natijalariga ko'ra kiritilgan tuman hududining ulushini hisobga oladigan koeffitsient; K₄ - shahar atrofi bazasi uchun qishloq xo'jaligi erlaridan foydalanish imkoniyatlarini hisobga oluvchi koeffitsient (O’zbekistonning markaziy hududlari uchun K₄ = 0,2 ... 0,3 olingan); П - tumanning 1000 nafar aholisining shahar atrofidagi qishloq xo'jaligi bazasi erlariga bo'lgan ehtiyojlarini aks ettiruvchi indikativ ko'rsatkich (П = 500 ... 2000 ga, maydonning agrotexnik xususiyatlariga qarab olinadi). Olingan hisoblangan Д₁...Д₆ qiymatlari bir-biri bilan taqqoslanib, gistogramma shaklida taqdim etilishi kerak va eng kichik qiymat bino maydonining demografik imkoniyatlarining yakuniy ko'rsatkichi sifatida qabul qilinishi kerak.

3.1 - jadval