Neftni qayta ishlash sanoatining taraqqiyoti

---

3-MA’RUZA: NEFTNING SINFLANIShI 

Reja: 

1.  Neftni qayta ishlash sanoatining taraqqiyoti 

2.  Neft va gazlarning klassifikasiyasi.  

3.  Neftni sinflarga bo’linishi. 

4.  Neftni paydo bo’lishi haqidagi nazariyalar. 

 

NEFTNI QAYTA ISHLASH SANOATINING TARAQQIYOTI 

Bizga ma’lumki o’rta asrlarda Kavkaz orti va g’arbiy Ukrainada neftni oddiy 

usulda haydab, undan engil qismini ajratib olingan. 

1821-1823 yillarda Mozdok shahrida aka-uka Dubinlar neftni  xaydash  uchun 

birinchi  kub  qurilmasini  ishga  tushirdilar.  AQSh  da  birinchi  neftni  qayta  ishlash 

zavodi 1860 yidda ishga tushirildi. 1917 yilga kelib Baku rayonida 53 ta neftni qayta 

ishlash qurilmalari, Grozniyda 6 ta, Oltiariqda 1ta ishlar edi. 

Keyinchalik  neftni  ishlash  bo’yicha  ko’plab  katta  —  katta  zavodlar  qurila 

boshladi.  Zavodlar  asosan  neft  mahsulotlarini  iste’mol  qiluvchi  rayonlarga  yaqin 

joylarda quriladi. Farg’onada 1959 yilda yirik neftni qayta ishlaydigan zavod ishga 

tushirildi.  yiliga  8  mln.  tonnaga  yaqin  neft  qayta  ishlanadi.  Oltiariq  zavodida  neft 

yoqilg’i—yoqilg’i  sxemasi  bo’yicha,  Farg’onada  esa  yoqilg’i  —moy  sxemasi 

bo’yicha  ishlaydi.  Hozirgi  vaqtda  Buxoro  shahrida  neftni  qayta  ishlash  zavodi 

qurilib, ishga tushirildi. Bu zavodda gaz kondensatidan turli mahsulotlar olinadi. 

Neftni  qayta  ishlashga  tayyorlash,  asosan  neft  dastlab  suvsizlantirilib,  shu 

jarayon  bilan  birga  tarkibidan  har  xil  tuzlarni,  o’z  navbatida  uni  xar  xil  mexanik 

aralashmalari ajratilib olinib, oltingugurt  mikdori deyarli  yuk kilinib , keyin  qayta 

ishlashga  junatiladi.  Bu  erda  tuzsizlantirilgan  neftda  mikdoran  3  –  4  mg/l  tuz  va 

0,1% suvning massa ulushi bulishi mumkin.