Нефти и газа им. И. М. Губкина

Elektr o’lchov asboblari

1293. Qarshiligi 1 kom bo’lgan voltmetrga 9 kom qarshilik ketma-ket ulansa voltmetr yuqori shkala ko’rsatkichi necha marta ortadi? (10)

1294. 2 V kuchlanishni o’lchashga mo’ljallangan voltmetrni 12 V kuchlanishga ulash kerak. Bunda voltmetrdagi tok kuchi 0,05 A dan oshmasligi kerak bo’lsa qanday qo’shimcha qarshilik ulash talab qilinadi? (200)

1295. 100 V shkalali voltmetr 10 kom qarshilikka ega. Agar bu qurilmaga 90 kom qo’shimcha qarshilik ketma-ket ulansa uni yordamida qanday eng katta potensiallar farqini o’lchash mumkin? (1000)

1296. 0,01 A kuchlanishni o’lchashga mo’ljallangan milliampermetr 10 om ichki qarshilikka ega. Bu qurilma yordamida 1 V potensiallar farqini o’lchash uchun unga qanday qo’shimcha qarshilikni ketma-ket ulash kerak? (90)

1297. Qo’shimcha qarshilik ulangan voltmetr 100 V gacha kuchlanishni o’lchaydi. Voltmetr qarshiligi 100 om va qo’shimcha qarshilik 400 om bo’lsa bu voltmetr yordamida qo’shimcha qarshiliksiz qanday eng katta kuchlanishni o’lchash mumkin? (20)

1298. Qo’shimcha qarshilik ulangandan so’ng kuchlanish o’lchash chegarasi 5 marta ortdi. O’lchash chegarasini yana besh marta orttirish uchun qo’shimcha qarshilikni necha marta orttirish kerak? (6)

1299. 1,2 A tokni o’lchashga mo’ljallangan ampermetr 0,02 om ichki qarshilikka ega. Ampermetr yordamida 6 A gacha tok kuchini o’lchash imkoni bo’lishi uchun unga parallel ulangan shunt qarshiligini aniqlang. (5 mom)

1300. Shunt qarshiligi 0,4 om ampermetrdan 5 A tok kuchi oqayotgan bo’lsa magistraldagi tok kuchini aniqlang. Ampermetrni ichki qarshiligi 1,2 om. (2)

1301. Shunt ulangan ampermetr 10 A gacha tok kuchini o’lchaydi. Agar shunt qarshiligi 0,05 Om bo’lsa ampermetr yordamida shunt ulanmaganda qanday eng katta tok kuchini o’lchash mumkin? Ampermetr qarshiligi 0,2 Om. (2)

1302. Shunt ulangandan so’ng ampermetrni o’lchash chegarasi 10 marta ortdi. O’lchov chegarasini yana 10 marta ortirish uchun shunt qarshiligini necha marta qisqartirish kerak? (11)

Berk zanjir uchun Om qonuni

1303. EYuKi 15 V va ichki qarshiligi 1 Om bo’lgan galvanik element 4 Om qarshilikka ulangan. Zanjirdagi tok kuchini toping. (3)

1304. EYuKi 20 V bo’lgan batareya 1 Om ichki qarshilikka ega. Tashqi qarshilik qanday bo’lganda zanjirdagi tok kuchi 2 A bo’ladi? (9)

1305. Ichki qarshiligi 0,2 Om va EYuKi 2 V bo’lgan akkumilyator kesim yuzi 1 mm² va solishtirma qarshiligi 10^-7 bo’lgan simga ulangan. Zanjirdagi tok kuchi 4 A bo’lsa simni uzunligini toping. (3)

1306. EYuKi 3 V va ichki qarshiligi 2 Om bo’lgan batareyaga qisqa qilib ampermetr ulansa u 1 A tok kuchini ko’rsatadi. Ampermetr qarshiligini toping. (1)

1307. 2,2 V EYuK ga ulangan qarshligi 2 Om bo’lgan o’tkazgichdagi tok kuchi 1 A. Qisqa tutashuv tokini toping. (11)

1308. Ikkita 30 va 20 Om qarshiliklar bir-biriga parallel ulangan holda EYuKi 14 V bo’lgan akkumilyatorga ulangan. Zanjirdagi umumiy tok kuchi 1 A. Qisqa tutashuv tokini toping. (7)

1309. EYuKi 15 V bo’lgan manbaga qandaydir qarshilik ulanganda manba qutblaridagi kuchlanish 9 V zanjirdagi tok kuchi esa 1,5 A ni tashkil qildi. Manbaning ichki qarshiligini toping. (4)

1310. EYuKi 3,6 V bo’lgan batareyani ichki qarshiligi 0,1 Om. Batareyaga har biri 1,5 Om qarshlilikka ega bo’lgan uchta lampalar parallel ulangan. Batareya klemalaridagi potensiallar farqini toping. (3)

1311. O’zaro parallel ulangan 2 Om va 8 Om qarshiliklar EYuKi 15 V va ichki qarshiligi 1,4 Om bo’lgan manbaga ulangan. Manba qisqichlaridagi potensiallar farqini toping. (8)

1312. EYuKi 12 V va ichki qarshiligi 1 Om bo’lgan manba o’zaro parallel ulangan har biri 6 Om dan bo’lgan qarshiliklarga ulangan. Qarshiliklardan biridagi kuchlanishni aniqlang. (8)

1313. Zanjir EYuKi 7,5 V va ichki qarshiligi 0,3 Om bo’lgan manbadan va ikkita o’zaro parallel ulangan qarshiliklar 2 Om va 3 Om o’tkazgichdan iborat. Ikkinchi o’tkazgichdagi tok kuchini toping. (2)

1314. Batareya 10 Om qarshilikka ulangan bunda zanjirdagi tok kuchi 2 A. Agar shu batareya 20 Om qarshilikka ulansa unda tok kuchi 1,5 A bo’ladi. Batareyani ichki qarshiligini aniqlang. (20)

1315. Qarshiligi 1, 8 Om elementda tutashuv bo’lgan vaqtda zanjirda 0,7 A tok oqadi, 2.3 Om qarshilikdagi tutashuv vaqtida esa zanjirdagi tok 0,56 A ga teng. Qisqa tutashuv tokini toping. (7)

1316. Ichki qarshiligi 2 Om bo’lgan ampermetr batareya qisqichlariga ulanganda 5 A tok kuchini ko’rsatadi. Xuddi shunday batareya qisqichlariga ulangan ichki qarshiligi 150 Om bo’lgan voltmetr 12 V ni ko’rsatadi. Batareyani qisqa tutashuv tokini toping. (29600)

1317. EYuKi 6 V va ichki qarshiligi 2 Om bo’lgan manbadan va reostatdan tashkil topgan zanjirda 1 A tok oqmoqda. Reostat qarshiligi 4 marta kamaysa zanjirdagi tok kuchi qanday bo’ladi? (2)

1318. Tok manbayiga ikkita bir xil qarshiliklar ketma-ket ulandi. Qarshiliklarni parallel ulangan vaqtida zanjirdagi tok kuchi 3 marta ortdi. Manbani ichki qarshiligi har bir qarshilikdan necha marta ko’p? (4)

1319. Akkumilyator va 20 Om qarshilikdan tashkil topgan zanjirga voltmetr dastlab ketma-ket keyin esa parallel ulandi. Har ikkala holda voltmetr ko’rsatishi bir xil. Akkumilyator ichki qarshiligi 0,1 Om bo’lsa voltmetr qarshiligi qanday? (4000)

1320. Ikkita ketma-ket ulangan voltmetrlar qandaydir ichki qarshilikka ega bo’lgan manbaga ulandi. Voltmetrlar ko’rsatishi 12 V va 4 V ga teng. Agar manbaga faqat birinchi voltmetr ulansa u 10 V ni ko’rsatadi. Manbani EYuKi nimaga teng? (20)

1321. Kondensator batareya qisqichlarig ulangan. Kondensatorga 15 Om qarshilik parallel ulangan vaqtda undagi zaryad 1,2 marta kamaydi. Batareyani ichki qarshiligini aniqlang. (3)

Ko’p EYuKli zanjirlar

1322. Ikkita bir xil EYuKi 20 V dan bo’lgan va ichki qarshiligi 2 Om bo’lgan batareyalar parallel ulandi va 9 Om qarshilikka qo’shildi. Qarshilikda oqayotgan tok kuchini aniqlang. (2)

1323. Cho’ntak fanarining batareyasi uchta ketma-ket ulangan har birining EYuKi 1,5 V va ichki qarshiligi 0,2 Om bo’lgan elementlardan iborat. Fanar lampasining qarshiligi 0,9 Om bo’lsa undan oqayotgan tok kuchini toping. (3)

1324. EYuK lari 1 V, 2 V va 3 V bo’lgan va ichki qarshiliklari mos ravishda 1 Om, 2 Om va 3 Om bo’lgan uchta o’zgarmas tok manbalari ketma-ket ulandi va qisqa qilib berkitildi. Zanjirni tok kuchini aniqlang. (1)

1325. EYuKi 2 V dan ichki qarshiligi 1 Om dan bo’lgan nechta ketma-ket ulangan akkumilyatorlar 6 Om qarshilikka ulanganda qarshilikdan 0,5 A tok oqadi? (2)

1326. Nechta batareyani parallel ulab 49 Om qarshilikka qo’shilganda zanjirda 2 A tok kuchi hosil bo’ladi? Har bir elementni EYuKi 100 V ichki qarshiligi esa 2 Om. (2)

1327. Ikkita bir xil elment parallel ulanib 4 Om qarshilikka ulandi. Keyin esa bu elementlar xuddi shu qarshilikka ketma- ket ulangan holda qo’shildi. Bunda tashqi qarshilikdagi tok o’zgarishsiz bir xil bo’ldi. Har bir elementning ichki qarshiligi qanday? (4)

1328. Uchta bir xil 6 Om ichki qarshilikka ega batareyalar qandaydir qarshilikka dastlab o’zaro parallel so’ngra ketma- ket ulangan holatda qo’shildi. Bunda tashqi qarshilikdagi tok har ikkala holda bir xil bo’lsa tashqi qarshilik nimaga teng? (6)

1329. Ikkita tok manbayi birinchisi 2 V EYuK ga va 1 Om ichki qarshilikka ega ikkinchisi 5 V EYuK ga va 0,5 Om ichki qarshilikka ega va ularni bir xil ishorali qutblari orqali ulanib berk zanjir ko’rinishiga keltirilgan. Har bir manbaning musbat va manfiy ishorali qutblari orasidagi potensiallar farqi nimaga teng? (4)

1330. 2ta tok manbai 1-si 5 V EYuK ga va 1 pm ichki qarshilikka ega 2-si esa 3 V EYuK va 3 om ichki qarshilikka ega. Ular ketma-ket 12 om tashqi qarshilikka ulandi, bunda 1-manbadagi potensiallar farqi, 2-sidan necha marta ko`p? (3)

Joul-Lens qonuni:

1331. Qarshiligi 10 om bo`lgan o`tkazgich o`zgarmas kuchlanush manbaiga ulanganda 5s da 450 J energiya ajraldi. Manbaning kuchlanishi qanday? (30)

1332. Qarshiligi 6 om bo`lgan o`tkazgichda 9 s davomida o`zgarmas tok o`tdi. O`tkazgich kesimidan 3C zaryad o`tsa, 9 s davomida unda qancha issiqlik miqdori ajralgan? (6)

1333. 220 V o`zgarmas kuchlanish manbaiga va undagi tok kuchi 2 A bo`lgan manbaga ulangan utuk qizishiga 50 s davomida qanday energiya sarflanadi? (22 kJ)

1334. Elektrplitkasi 220V kuchlanishga ulangan unda malum vaqt davomida 1100J energiya ajraladi shu vaqt davomida plitkadan qancha zaryad o`tadi? (5)

1335. 10V kuchlanishda 20Vt quvvat talab qiladigan reostat hosil qilishda nixrom simidan necha metr olish kerak? S=1mm² ρ=10^-7 om*m (5)

1336. 130 gr qaynayotgan suvni bug`lanib ketishiga qancha vaqt ketadi? Suv elektrplitkadan ajralayotgan energiyaning 50% ni oladi. Plitkadagi kuchlanish 220V, tok kuchi 4.6A, suv bug`ining solishtirma issiqligi 2.3MJ/kg (10)

1337. 20⁰C haroratda 600sm³ hajmli suvi bo`lgan elektr choynakni o`chirish unutib qoldirildi, shundan necha sekund o`tib, suv to`la qaynaydi? Choynak isitgichi 30 om qarshilikka ega va 300V o`zgarmas kuchlanishga ulangan. Choynakning FIKi 40%, suvning solishtirma issiqlik sig`imi 4200J/K*kg, suv bug`ining solishtirma issiqligi 2.3MJ/kg (1318)

1338. Issitgich orqali 100C zaryad oqib o`tsa, kallorometrdagi suv harorati ko`rsatkichi qanchaga o`zgaradi? Issitgichdagi kuchlanish 210V suv massasi 1 kg c=4200J/kg*K (5)

1339. Zanjirda bir xil uzunlikdagi va bir xil diametrli alyumeniy va volfram ketma-ket ulangan volframning solishtirma qarshiligi alyumeniynikidan 2 marta ko`p bo`lsa, unda necha marta ko`p issiqlik ajraladi? (2)

1340. 2 ta o`tkazgich parallel ulangan va o`zgarmas kuchlanish manbaiga qo`shilgan, 1-o`tkazgich uzunligi 2-sidan 3 marta ko`p ko`ndalang kesimi esa 9 marta ko`p, 1- o`tkazgichning solishtirma qarshiligi 2-siniidan necha marta ko`p? (3)

1341. 7 om va 5 om qarshilikli 2 ta o`tkazgich parallel ulangan va kuchlanish manbaiga ulab yoqilgan 1-o`tkazgichda 300J issiqlik ajraldi, shuncha vaqt davomida 2-o`tkazgichda qanday issiqlik miqdori ajraladi? (420)

1342. 5 om va 7 om qarshiliklar ketma-ket ulandi, 2ta qarshilikdan birgalikda 960J issiqlik ajraladi. Shuncha vaqt davomida 1-qarshilikdan qancha issiqlik miqdori ajraladi? (4000)

1343. Elektrplitka sperali qarshiligi 2 marta kamaytirilsa va kuchlanish 2 marta orttirilsa, elektrplitkadan ajralayotgan issiqlik miqdori necha marta ortadi? (8)

1344. Elektpechda 500⁰C haroratda 240Vt quvvat ajralsa, pech 1000⁰C gacha isitilganda undan qanday quvvat ajraladi? Pech simining haroratga qarshilik koeffitsienti 0.0051/K (140)

1345. Elktrplitkani 2 ta bir xil speralini ketma-ket yoki parallel ulash mumkin, bir xil vaqtda parallel ulanganda, ketma-ket ulanganga nisbatan necha marta ko`p issiqlik miqdori ajraladi? Speral qarshiligi inobatga olinmasin. (4)

1346. Elektrplitka speralini tamirlashda speral boshlang`ich uzunligining 0.2 qismi kesib tashlandi. Bunda plitka quvvati necha foiz ortgan? Speralning solishtirma qarshiligi o`zgarmas. (25)

1347. 2 ta bir xil elektr lampalari o`zgarmas 20 V kuchlanishga ulangan. 1-holatda, ketma-ket, 2-holatda parallel ulangan, 2- holatda lampalarga 1-holatga nisbatan 6Vt ko`p quvvat ketadi. Har bir lampalarning o`zgarmas qarshiligini toping. (100)

1348. 2ta lampochkaning naminal quvvati bir xil , naminal kuchlanishlari esa 120 va 240 V , 2-lampaning qarshiligi 1- lampaga nisbatan necha marta ko`p? (4)

1349. Lampochkaning naminal quvvati 36Vt, naminal kuchlanishi 120V, lampochkani 220V kuchlanishga ulaganda qanday quvvat ajraladi? Lampa qarshiligi inobatga olinmasin. (121)

1350. 100 va 150 Vt quvvatga mo`ljallangan 2 ta elektr lampasi, ularni naminal kuchlanishga muvofiq, o`zgarmas kuchlanishga ketma-ket ulandi, lampalardan ajralgan umumiy quvvat qanday? Lampalarning qarshiligi inobatga olinmasin. (60)

1351. Elektr choynak issitgichi bir xil seksiyalardan tuzulgan. 1ta seksiya yoqilganda choynak suvni 26 minutda qaynatadi. 2 ta seksiya bir vaqtda yoqilsa choynak suvni necha minutda qaynatadi? Seksiyalar qarshiligi inobatga olinmasin. (13)

1352. Elektrik kostrulka va choynak 600va 300 Vt quvvat talab qilgan holda manbaga parallel ulanganda bir xil 20 minutda suv qaynatadi, agar ularni ketma-ket ulab yoqilsa kostrulka choynakka qaraganda necha minut kichikib suvni qaynatadi? Qurulmalar qarshiligi inobatga olinmasin. (135)

1353. 2 ta suvga to`ldirilgan elektr choynaklari 800 va 400 Vt naminal quvvatga ega va parallel holatda setga ulab yoqilganda ular bir xil 16 minutda suvni qaynatadi, ketma-ket ulab yoqilganda bu choynaklarni qaynatish vaqti turli xil . Bu qaynatish vaqtlaridan kattasini toping. Choynaklar qarshiligi inobatga olinmasin. (144)

1354. Yassi kondensator plastinkalari orasidagi namlik va temir dielektrik tok o`tkazadi. Bunda tok zichligi 0.02 A/m² dielektrikdan sekundiga 10J/m³ issiqlik ajraladi (haj birligida hisoblaganda) kondensatordagi elektr maydon kuchlanganligi qanday? (500)

1355. Bir xil materialdan tayyorlangan 0.2 va 0.8 mm diametrli parallel ulangan simlar yordamida isitgich setga ulab yoqilgan. Uzoq vaqt ishlagandan so`ng simlar bir xil haroratga ega bo`ldi. Ingichkaroq bo`lgan sim uzunligi 55sm bo`lsa, qalinrog`ining uzunligi qanday? 1s davomida atrofga chiqaradigan issiqlik miqdori sirt yuzasiga bog`liq (bir xil haroratda) (40)

1356. Ingichka sim undan 5 A gacha tok o'tishiga bardosh beradi. Xuddi shu materialdan tayyorlangan lekin diametri 4 marta katta bo'lgan sim uchun tokning kritik qiymati qanday bo'ladi? 1 s davomida atrofga ajratadigan issiqlik miqdori sirt yuziga proporsional (bir xil haroratda) (40)

Tok manbayining is hi

1357. Zaryadlanmagan 4mkF sig'imli kondensator 200 V EYUKli tok manbaiga ulangan. Kondensatorni zaryadlash jarayonda qanday issiqlik miqdori ajraladi? (80mJ)

1358. 8mkF sig'imli 100 V gacha zaryadlangan kondensator 200 V EYUK manbaiga ularni. Zaryadlashda qancha issiqlik ajraladi? (40)

1359. 6mkF sig'imli 200 V kuchlanishgacha zaryadlangan kondensatorni qayta zaryadlash uchun 100 V EYUK manbaiga ulandi, bunda musbat zaryadlangan qoplama manbaning musbat qutbiga, manfiy zaryadlangani esa manfiy qutbga ulandi, zaryadlashda qanchaga issiqlik ajraladi? (30mJ)

1360. 8mkF sig'imli 100 V kuchlanishgacha zaryadlangan kondensatorni zaryadlash uchun 200 V EYUK li manbaga ulandi, lekin qoplama ishoralari teskari ulandi. Zaryadlashda manba qutblariga qancha issiqlik ajraladi? (360mJ)

1361. 3 va 1 mkJ sig'imli kondensatorlar o'zaro ketma-ket ulanib, EYUK i 200 V bo'lgan tok manbaiga ulandi. Sig'imi kam kondensatordan qanday issiqlik ajraladi? (45mJ)

1362. Kondensatorlar batareyasi 2 ta paralell ulangan. C,=5mkF va C,,=15mkF sig'imli kondensatorlar va ularga ketma-ket ulangan C,,,=30mkF sig'imli kondensatordan iborat, hamda EYUK i 100 V bo'lgan manbaga ulangan. Zaryadlashda C, kondensatordan qanday issiqlik ajraladi? (90mJ)

1363. 3mkF sig'imli kondensator EYUK i 100 V bo'lgan tok manbaiga ulangan. Kondensator plastinalari orasidagi masofa asta sekin 3 marta orttirildi. Bunda qanday ish bajarildi? (10 mJ)

1364. 3mk sig'imli kondensator EYUK i 100 V bo'lgan tok manbaiga ulangan. Kondensator plastinalari orasidagi masofa asta sekin 3 marta orttiriladi. Bunda qanday ish bajarildi? (10mJ)

1364. Yassi kondensator qoplamalari orasida ular orasini to'ldirib turuvchi shisha plastinka joylashtirilgan. Plastina bo'lmaganda kondensator sig'imi 10 MiC shishani dielektrik singdiruvchanligi 1,5. Agar kondensator EYUKi 200 V bo'lgan tok manbaiga ulangan bo'lsa, undan plastinani sekin asta chiqarib olish uchun qanday ish bajarish kerak? (100mJ)

1365. EYUKI 100 V bo'lgan manbaga ulangan yassi kondensator qoplamalari orasini to'la to'ldirib turuvchi shisha plastinadan iborat. Qoplamalardan biri sekin harakatlanib, qoplamalar orasidagi masofa 3 marta kattalashtirildi. Bunda qanday ish bajarildi? Kondensatorni dastlabki sig'imi 8mkF shishani dielektrik singdiruvchanligi 1,5. (30mJ)

1366. EYUKi 100 V bo'lgan manbaga ulangan yassi kondensator qoplamalari orasini to'la to'ldirib turuvchi shisha plastinadan iborat. Plastinani kondensatordan yarmigachan chiqarib olish uchun qanday ish bajarish kerak? Plastinani kondensatordan yarmigacha chiqarib olish uchun qanday ish bajarish kerak? Plastinasiz kondensator sig'imi 8mkF. Shishaning dielektrik singdiruvchanligi 1,5 (30mJ )

1667. 2 ta bir xil yassi havo kondensatorlari 12µF sig`imga ega o`zaro ketma-ket ulangan va EYuKi 200V bo`lgan manbaga ulab yoqilgan. Kondensatorlardan birining qoplamalari orasidagi masofani 2 marta orttirish uchun qanday ish bajarish kerak? (40mJ)

1368. 2 ta bir xil o`lchamli kondensatorlar ketma-ket ulangan va ulardan biri bo`sh 2-si shisha plastina bilan to`ldirilgan kondensatorlar EYuKi 100V bo`lgan tok manbaiga ulangan. Bo`sh kondensator sig`imi 6µF shishaning dielektrik singdiruvchanligi 2 va shisha plastinka qoplamalar orasini to`la to`ldirib turibdi. Plastina kondensatordan sekin chiqarib olish uchun qanday ish bajarish kerak? (5µJ)