Нефть ва газни қайта ишлаш жараёнлари ва ускуналари Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий ўқув юртлари бакалавриатининг «Нефть ва нефть-газни қайта ишлаш технологияси»

ТАЯНЧ СЎЗ ВА ИБОРАЛАР

Адсорбция, адсорбент, сорбент, адсорбтив, адсорбат, десорбция, физик адсорбция, хемосорбция, гиперсорбция, фаоллаштирилган кўмир, силикагель, цеолитлар, солиштирма юза, уйилган зичлик, статик фаоллик, динамик фаоллик, мувозанат концентрациялари, адсорбция катталиги, буғ-газ аралашмасидаги парциал босим, адсорбция изотермалари, Фрейндлихнинг эмпирик тенгламаси, Ленгмюр тенгламаси, мономолекулали адсорбция, кўпмолекулали адсорбция, микроғовакли ҳажмий тўлдириш, ташқи диффузия, ички диффузия, модда ўтказишнинг ҳажмий коэффициенти, адсорбентнинг иш қатлами, адсорбция фронтининг ўтиш вақти, адсорбент қатламининг солиштирма юзаси, адсорбент қатламидаги бўш ҳажмнинг улуши, қўзғолмас адсорбент қатламли адсорберлар, ҳаракатчан қатламли адсорберлар, мавҳум қайнаш қатламли адсорберлар, реактиватор, қатламдаги бир хил концентрацияли адсорбция фронти ҳаракатининг тезлиги, қатламнинг ҳимоя қилиш вақти, Н.А. Шилов тенгламаси, қатламнинг ҳимоя қилиш вақтининг йўқолиши, модда ўтказиш зонасининг баландлиги, газ (ёки суюқлик) фазаси бўйича ҳисобланган умумий ўтказиш сони, адсорбентнинг минимал сарфи.

МУСТАҚИЛ ИШЛАШ УЧУН САВОЛЛАР

1. 
   Нефть ва газни қайта ишлаш саноати корхоналарида адсорбция жараёнларидан қандай мақсадларни амалга ошириш учун фойдаланилади?
   
2. 
   Адсорбция жараёнининг моҳияти. Ушбу жараён неча турга бўлинади? Абсорбция ва адсорбция жараёнлари ўртасида қандай фарқ бор?
   
3. 
   Саноатда ишлатиладиган адсорбентлар. Уларнинг асосий хоссалари. Адсорбентларни танлашда қандай кўрсатгичлар инобатга олинади?
   
4. 
   Заррачалар ичидаги капилляр каналларининг ўлчамларига кўра адсорбентлар неча турга бўлинади?
   
5. 
   Адсорбентларнинг статик ва динамик фаолликларини қандай изоҳлаш мумкин?
   
6. 
   Адсорбция изотермалари неча русумга бўлинади? Фрейндлих ва Ленгмюр тенгламалари қандай ифода қилинади?
   
7. 
   Адсорбция жараёнидаги ташқи ва ички диффузияларнинг тезликлари қайси ифодалар ёрдамида топилади?
   
8. 
   Адсорбция жараёнида бир фазадан иккинчи фазага ўтган модданинг миқдори қайси тенглама орқали аниқланилади?
   
9. 
   Модда ўтказишнинг ҳажмий коэффициенти. Ушбу коэффициентнинг қиймати қандай йўллар билан топилади?
   
10. 
    Десорбция. Унинг аҳамияти. Адсорбент неча хил усуллар ёрдамида регенерация қилинади?
    
11. 
    Адсорберларнинг асосий турлари. Қўзғолмас қатламли адсорбернинг тузилиши ва ишлаш принципи. Даврий адсорбция жараёни неча босқичдан иборат?
    
12. 
    Иккита адсорберли адсорбцион қурилманинг схемаси. Ушбу қурилманинг афзаллик ва камчилик томонларини қандай изоҳлаш мумкин?
    

14.13. Ҳаракатчан қатламли адсорбернинг тузилиши ва ишлаш принципи. Ушбу адсорбер неча зонага бўлинади?

14. 
    Адсорбцион қурилмаларда қандай мақсадни амалга ошириш учун реактиватор қўлланилади?
    
15. 
    Адсорберларни ҳисоблашнинг мақсади. Даврий ишлайдиган адсорберларни ҳисоблаш қайси тартибда олиб борилади?
    
16. 
    Узлуксиз ишлайдиган адсорберларни ҳисоблашда қайси тенгламалардан фойдаланилади?