Neft va gaz qazib olish texnologiyasi va texnikasi fanidan

Quduqni o’zlashtirish va suyuqlik oqimini hosil qilish usullari

Maxsuldor qatlamdan quduq tomon suyuqlik oqimini hosil kilish usullari, shu qatlamning tavsifi, uni ochilish usuli va qatlam bosimidan kelib chiqib tanlanadi. Oqim hosil kilish uchun quduq tubi bosimini tushirish quyidagi usullar orqali amlga oshiriladi.

1. 
   Quduqdagi loyli eritmani suv bilan almashtirish.
   
2. 
   Quduqdagi suvni neft bilan almashtirish.
   
3. 
   Quduqdagi suyuqlik satxini porshenlash usulida pasaytirish.
   
4. 
   Quduqdagi suyuqlik satxini kompressorlar yordamida sikilgan gaz orqali kamaytirish.
   
5. 
   Suyuqlik ogirligini aerosiya usuli yordamida kamaytirish. Bunda sikilgan gaz va suyuqlik (neft’dagi suvni) birgalikda haydash orqali.
   

Loyli eritma suv bilan almashtirish yoki boshqacha qilib aytganda quduqni yuvish quyidagicha amalga oshiriladi. Quduqda teshish ishlarini o’tkazilgandan keyin favvora quvuri filьtirgacha tushiriladi. Keyin favvora quvuri va ishlatish quvurlari tizmasi orasida suv haydaladi. Loyli eritma favvora quvuri orqali chiqib ketadi. Quduqda loyli eritma to’lik suv bilan almashtirilganda ham oqim hosil bo’lmasa, unda suv neft’ bilan almashtiriladi. Bu xolda ham oqim olinmasa porshenlash yoki sikilgan gaz suyuqlik satxi pasaytiriladi.

Porshenlash usulida fil'tirgacha tushirilgan ko’taruvchi quvurga yuqoriga oluvchi klapn bilan jixozlangan porshen po’lat kanatlar yordamida tushiriladi. Kachon porshen pastga xarakat kilganda klapn ochilib suyuqlik yuqoriga xarakatlanadi. Porshen yuqoriga xarakatlanganda suyuqlikni favvora quvuridan yuqoriga xaydaydi va suyuqlik satxini kamaytiradi va shu tarzda oqimni hosil kilishga yordam beradi. Bu usulni kamchiligi ochiq quduqda ish olib borilishidadir, chunki ochiq quduqda favvoralanish ko’p kuzatiladi.

Quduqda oqimni hosil kilish uchun porshenlash usulida NKT tushiriladi. Quduqka porshen diametri 16 mm yoki 19 mm bo’lgan po’lat kanat yordamida tushiriladi. Porshen suyuqlik satxidan 75-150 m cho’qurlikkacha tushiriladi.


3-rasm.Porshenь: 1-quvursimonsterjin; 2-mufta; 3-varonka; 4-rezinali manjet; 5-pastki nippelь.