Neft va gaz qazib olish texnologiyasi va texnikasi fanidan

10.4.Nasos quduqlari usti jixozlari
Nasos quvurini ushlash, quduq maxsulotini yunaltirish va quduq ustini
jixozlash uchun hamda quvur orti qismidagi gazni olish uchun nasos qudug’i ustiga
maxsus jixozlar o’rnatiladi.
Nasos quduq usti jixozi (68-rasm) uchlik – salnik va planshaybadan tashkil
topgan bo’ladi.Quduqning uchi bo’rtib chiqkan nasos quvurlari bilan jixozlashda
quvur quyidagicha maxkamlab ko’yiladi: planshayba markazidan nasos quvuri
diametriga mos teshik hosil kilinib nasos quvuri rez
ь
basi tushadigan silindrik rez
ь
ba
hosil qilinadi. Planshaybaga ikki tomonidan rez
ь
ba ochilgan uzinligi 1m bo’lgan
quvurcha 14 berkitilib yuqorisidan mufta 11 maxkamlanadi. Pastki qismiga
ko’taruvchi quvur tizmasining muftasi maxkamlangan bo’ladi. Mufta 11ga

---

salnikli zichlagich uchlik 9ga maxkamlanib, u orqali sillik shtok 10
o’tkaziladi.Salnik, korpus va shtok oralig’ini zichlashtiradi va oqimni
yontomondagi chiqish yo’liga yunaltiradi.
Planshaybada A teshikcha teshilgan bo’lib, u quvur ortidan gazni olish
uchun xizmat qiladi. B teshikcha esa quduqdagi satxni YAkovlev apparati
yoki exolot yordamida o’lchash uchun xizmat qiladi.Satx o’lchangandan
keyin B teshik tiqin 16 bilan berkitiladi.Gaz olish uchun mo’ljallangan
teshikka quvurcha 15 ventil bilan maxkamlanadi.
Planshayba ulchami mustahkamlovchi kuvirlar tizmasi diametri va
uning flansiga qarab tanlanadi.68-rasm
10.5. Tebratma - dastgox
.
Konlarda Azinmash ishlab chiqkan bir-necha turdagi redo’qtorli
tebratma - dastgoxlar ishlatiladi.
Redo’qtorli tebratma - dastgoxlar tuzilishidagi umumiyliklar quyidagilar.
1)Barcha dastgoxlar yopik ikki pogonali redo’qtorga ega.
2)Redo’qtor ikki kolodkali tormoz tizimi bilan jixozlangan bo’lib,
dvigatelni tuxtatgandan keyin balansirni tebranishdan tuxtatish uchun
muljallangan.
3)Dvigateldan redo’qtorga xarakatni uzatish uchun klino simon tasma
xizmat qiladi. Ular suv o’tkazmas, yog’ingarchilikdan ximoyasiz ishlatilsa ham
bo’ladi. YOng’inga xavfsiz hisoblanadi.
4)Barcha dastgoxlarda po’lat arkon osmalardan foydalaniladi. Bu nasos
silindiriga plunjerni o’rnatishda sillik shtokni tartiblashni osonlashtiradi.
Maxsuldorligi xar-xil bo’lgan quduqlar uchun xar-xil turdagi tebratma-
dastgoxlar ishlab chiqarilgan.GOST-5866-56 bo’yicha besh xil tebratma -
dastgox ishlab chiqilgan:SKN-2-615, SKN3-1515, SKN5- 3015, SKN10- 3315,
SKN10- 3012. bu erda: a) birinchi uch xarf – «stanok-kachalka normal
ь
noga
ryada» normal qatorli tebratma- dastgoxlar. B) Xarflardan keyingi sonlar -
shtanga osilgan no’qtaga berilaetgan zurikish tn da. V)CHiziqchadan keyingi
sonlar- uch sonlida –birinchisi, turt sonlida –oldindagi ikkitasi, shtanganing
osilish no’qtasidan yurish uzunligi dm da. G)Oxirgi ikki son - bir minuttagi
balansirning tebranishlar soni.

---

Barcha tebratma dastgoxlar turtta asosiy qisimdan tuzilgan bo’ladi(55-
rasmga karang)
Tirgaklar yuqorisiga tayanch plita o’rnatilgan bo’lib, unga balansir
o’qining tebranishi uchun ikkita podshibnik o’rnatib maxkamlanadi. Reduktor
11 ramaga o’rnatiladi va bolt bilan mahkamlanadi. Etaklanayotgan valning har
- ikkala tomoniga bittadan krivoship 13 o’rnatilib, unga chugunli posongi
maxkamlanadi. Dvigateldan redo’qtorga xarakat ikkita parallel ishlovchi
krivoship- shatunli mexanizm orqali uzatiladi. U balansir bilan kundalang
travers 8 orqali ulanadi. SHatun 10 quvurdan tayyorlangan bo’lib, uning yuklri
qismiga boshcha payvandlangan bo’ladi.
Tebratma – dastgox turini tanlash quduqdan olinadigan suyuqlik
miqdoriga va quduqning cho’qirligiga bog’liq bo’ladi.