В сборнике лекции по предмету: «Физика нефтяного и газового пласта»
свещены вопросы свойство горных пород, жидкости пластов, свойство газов, нефтей
и тд. В нём ознокомляют теории и методы лаборатории. Приводятся основные
формулы, расчётные материалы, графики, чертежи и таблицы. Сборник лекций
предназначен для студентов учахщихся в 5311900 – «Разработка и эксплуатация
нефтяных и газовых месторождений» специалистам по нефти и газу, а также
магистрантам.
This is the collection by the subject «Physics oil and gas reservoir» for the students
studying by the direction «Oil and gas work».
In this collection of lectyres you can find the aims and tasks of technologik drillings,
managing of drilling works and requirement to the building of drilling, classification of
drilling, tehnology of drilling bu turbine and rotor methods, washering of drillings and
drilling solutions, tehnologik schemes of circular system, selection of dolotes and regimes
of drilling, complexion in the process of drilling, falling down of columns, piping base and
its function, strong of drillings.
Direction to professional
5
Kirish
Neft va gaz sanoati хalq хo‘jaligining muhim tarmoqlaridan biri bo‘lib, uning
rivojlanishi mamlakatimiz iqtisodiy potensialini belgilaydigan sohalardan biridir.
2008 yilda boshlangan va 2009 yilda jahonning ko‘plab mamlakatlari
iqtisodiyotiga sezilarli ta’sir ko‘rsatgan global moliyaviy-iqtisodiy inqiroz salbiy ta’sir
oqibatlarining oldini olish turli darajalardagi ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni amalga
oshirishda o‘ziga xos izchillikni, xatti-harakatlarning har tomonlama o‘ylanganligi va
asoslanganligini, tub islohotlarni amalga oshirishning bosqichma-bosqichligini, reja va
maqsadlarga tomon harakatdagi sobitqadamlikni taqozo etadi. Mamlakatimizda
chuqurlashgan jahon-moliyaviy inqirozi sharoitida barqaror o‘sish sur’atlarining saqlanib
qolishi esa tanlangan mustaqil taraqqiyot yo‘limiz va unga muvofiq amalga oshirilayotgan
iqtisodiy siyosatimizning nechog‘liq to‘g‘ri ekanligini yana bir bor tasdiqlamoqda.
O’zbekiston Respublikasining neft va gaz sanoati 100 yildan ortiq boy tarixga ega.
Chuqurligi bir necha metr bo’lgan quduqlardan chelaklar bilan neft olishdan tortib,
zamonaviy eng ilg`or usullar yordamida neft va gaz qazib chiqarishgacha bo’lgan davrda
Respublikamizning neft va gaz sohasidagi fani va texnikasi katta yo’lni bosib o’tdi.
Bu yuksalish yo’lini bosib o’tishda hamda neft va gaz sohasining yanada
rivojlanishida "Neft va gaz qatlam fizikasi" fani alohida o’rin to’tadi. Bunda qatlamlarning
to’zilishi, ularning asosiy fizik xossalari, qatlamlarni to’yintirib turgan gaz va
suyuqliklarning fizik-kimyoviy xossalari, ularning harakatlanish davrida yuz beradigan
jarayonlar qatlamlaridagi bosim va harorati o’zgarishi natijasida fazaviy o’tish jarayonlari,
sirt taranglik kuchlarining suyuqliklarning harakatlanishiga ta'siri o’rganiladi. Shuningdek,
konlarni ishlash davrida hosil bo’ladigan ishlatish usullari haqida umumiy tushunchalar,
qatlamlarning neft va gaz bera olishlik koeffitsientini oshirish yo’llari haqidagi umumiy
yo’nalishlar, hamda konlarni ishlatishda turli moddalardan foydalanish to’g`risida
ma'lumotlar keltiriladi.
Ko’rinib turibdiki, qatlam fizikasi neft va gaz sohasiga tegishli barcha masalalarni
qamrab olib, boshqa maxsus fanlar uchun asos bo’lar ekan. O’z navbatida esa
umumtexnika fanlari - "Oliy matematika", "Fizika", "Kolloid kimyo" hamda maxsus fanlar
- "Neft - gaz konlari geologiyasi", “Umumiy geologiya" kabi fanlar bilan uzviy bog`lanib
ketgan.
6
Do'stlaringiz bilan baham: |