Нефт-газни қайта ишлашда каталитик жараёнлар фанидан Назорат саволлари

6.Нефтнингклассификацияси. Илмийватехнологик классификация.
Turli hududlardan olinadigan neftlar, ba'zan bir hududda turli quduqlardan olinadigan neftlar o'zlarining fizikaviy va kimyoviy xususiyatlari bilan bir - birlaridan farq qiladi.Neftning bu xususiyatlari ulami qavta ishlashni yo'nalishini belgilash uchun karta aliamiyatga ega. Bir .xil sinfga legishli neftlami birga qo'shib qayta ishlanishi tavsiya.Kimyoviy sinflash, neftning kimyoviy tarkibi hamda uning alohida olingan fraksiyalarining tarkibi tuzilishi jihatdan har xilda ekaniigiga asoslanadi.Bu sinfianishda markazlashgan molekuladagi alifatik radikallar. naften va aromatik halqalardagi uglerod atomlar soni asos qilib olinadi va shuxususiyatlaridan kelib chiqib. neftlar 7 guruhga bo'linadi.Ushbu sinflanish bo'yicha. agarda 250—27 5 4 ' fraksiyaning zichligi0,825 ga teng yoki undan quyi bo'Isa. neft - paratinliga: agarda 0.860 va undan yuqori bo'lsa - naftenli neftga kiradi. 275 - ЗОО'С fraksiya uchun parafinli va naftenli neftlar zichlik chetuiralari qilib mos ravishda 0,876 va undan quyi hamda 0,934 va yuqori ko'rsatkichlar qabul qilingan. Shuningdek. bu sinflanish bo'yicha nefilaming 7 tipi aniqlangan: parafinli; parafinli-oraliq; oraliq-paralinli: oraliq: oraliqnaftenli: naftenli-oraliq: naftenliUndan tashqari, ulardagi oltinguguri. smolalar. a.sliilkailar. parafrn va yengil fraksiyalar miqdori bo'yicha farqlanadi.

Texnologiksinflashjudakattaamaliyahamiyatgaegabo’lib. neftningasosisifatidauning kc/rsatkichlariolinadi. Bundaneft u yokibuneftmahsulotlariolishuchunxomashyobo'libxizmatqiladi. Bu sinfknishningengasosiy bosh lavsiyasi; uyokibuneftniqaytaishlashdao’taratsionalsxemanitanlaboiishhamdaolinganmahsulotlarningsifatinitahlilqilishdaniboral.Butexnologiksinflanishga, asosan, neft 3 ta sinfga (I. II. III)bo‘linibo'rganiladi. Masalan, oltingugurtningmiqdorinineftdavaneftmahsulotlaridaalohidaholdao'rganiladi. Tiniqranglineftmahsulotlari (T1, Т2, T3,) ga fraksiyabo'yichabo`linadi, ya'nibundaharorat 350 °C ga­chaekanligiinobatgaolinadi. Neftmoylari — (M1, M2,. M3, M4 ) to'rtguruhga; qovushqoqiikindeksibo'yichaba‘zaviymoylar (I1, I2) ikkiguruhga, parafinlimoylar 3 xiltipga - (P1 , P2, P3) kiradi. Texnologiksinflanish, odatda, amalivmaqsadlarniko’ziaydivaqaytaishlashkofxonasixarakterinibelgilavdi. Unitigasosidaneftniqaytaishlashtexnologivasida, u yokibumoddatar assort i merit iniolishdatexnologikjaravonparametrlaritanlanadi.Davlatstandartraqami 1967-yildan 1980-yilgacha - ГОСТ 912- 6 6 bo’lgan, 1980-yildan to shukungacha- ГОСТ 38.1197-80 bo'lganRossiyadaqabulqilingantexnologiksinflanishbo’yichaneftlarda 5 ta sinflanishqabulqilingan:

oliingugurtningmiqdori (neftsinfi);
350 =C gachabo’lgantiniqfraksiyalarningmiqdori (neft tipi);
bazaviymoylarningpotensialmiqdori (neftguruhi);
qovushqoqiikindeksibo'yichamoylarningsilati (neftnimguruhi);
qattiqparafinlamingmiqdori (neftko'rinishi)