Неа фанининг республикамизда жорий қилинаётган илғор технологиялари ва уларни ривожлантиришдаги ахамияти

Biz kelajakda nanotexnalogiyadan nima kutishimiz mumkin? Modda bilan erkin tasirlasha oladigan atom quvvatlagich. Rostini aytganda nanotexnalogiyalardan olamshumul muammolarni hal qilish yo’lida foydalanish imkoniyati xaqida umidlar juda kata. Bu sohada xar birimiz uchun eng yorqin va ko’ngilga yaqin prognoz bu nanotexnologiya tufayli inson tanasining amalda xech qachon qarimasligidadir. Olimlarning e’tirof etishicha bunda o’z –o’zini ko’paytira olish xususiyatiga ega bo’lgan nanorobot (molekula o’lchamidagi mitti mashina) lar asosiy rolni o’taydila. Nanorobot atomlarni qurilish materiallari sifatida ishlatib, inson uchun nimaiki lozim bo’lsa barchasini ishlab chiqaradi. Ochlik, kasalliklar, atrof muhitning ifloslanishi va barcha shu kabi illatlar o’tmishga aylanadi. Odamlar dam olib, nanorobotlar ish bilan band bo’ladilar. Nanomashina (ularni axborot vositalarida turlicha atashadi: nanobot, nanorobot, molekulyar mashina) lar yasash g’oyasi juda va mantiqan benazir. Gap shundaki nanodarajada materiya ustida amal bajarishda ishlab chiqaruvchilar uchun lar muammosi tug’iladi. Agar xatto inson soch tolasining diametri, bu bir necha nanometr ekanligini nazarda tutsak, unda nanometr bilan operatsiya o’tkazuvchi asbob qanday bo’lishini tasavvur qilib ko’ring. Bugun biz alohida atomlar ustida amallar bajara olamiz, biroq rejimiga o’tmay turib, biror murakkab matox, (detal) ni yasash amri maxol, chunki atomlar son – sanoqsizdir. Oddiy, lekin boshqariluvchi va yana aynan aksustik, elektromagnit va boshqa signallar bilan, boshqariluvchi mexanizmlar yaratish orqali o’ziga xos sexini ishga tushurish maqsadga muvofiqdir. Nano kompyuterlar boshqaruvchi ostida o’ziga monandlarini va yoki o’zidanda murakkabroq strukturalarini barpo qiluvchi nano mashinalarning tabaqalashtirilgan butun boshli oilasi yaratish ishini taxmin qilinmoqda (kutilmoqda). Nanokompyuterlarning yaratilishiga monelik qiluvchi prinsipial yoki fantastik qiyinchiliklar mavjud emas, uning eng faol elektron elementlari allaqachon labaratoriya sharoitiga tayyorlanib, ular ustida sinov tadqiqotlari olib borilmoqda, ba’zi hisob–kitoblar molekulyar robotlarning yaqin o’n yillar ichida paydo bo’lishidan darak beradi. Ularning yordamida barcha kasalliklarga (eng avvalo qarish bilan bog’liq bo’lganlariga) yoki xech bo’lmaganda ularning katta qismiga butunlay barxam beriladi. Yana bunda gap oz emas, ko’p emas indivudial barxayotlik (ya’ni xech qachon o’lmaslik) haqida bormoqda. Turli muloxazalarga ko’ra, bu yigirma birinchi asrning uchinchi yoki to’rtinchi choragida ya’ni maksimum 50 – 75 yildan so’ng sodir bo’ladi.