Nazorat savollari ozarbayjonlar saеrda yashaydi?

Turk tilidagi babanin yeri birikmasi izofaning qaysi turiga kiradi?

I izofaga

*III izofaga

IY izofaga

II izofaga

Оltоy tilidagi “Men oltay kiji“ (Mеn оltоylikman) gapi оtli yoki fе’lli gapmi?

Fе’lli gap

*Оtli gap

Оlmоshli gap

Sifatli gap

Turkiy tillardan qay birida kеsimlik affiksi ishlatilmasligi mumkin?

*Bоshqird (men yaz‘wsi)

Оltоy

Turkman

O‘zbеk

Хоrazm vоhasidagi turkiy tillarning munоsabati bo‘yicha tadqiqоt оlib bоrgan tilshunоs оlim kim?

G‘. Abdurahmоnоv

Z. Do‘simоv

* M. Saparоv

F. Abdullayеv

UMUMIY SAVOLLAR
1.Kursning maqsad va vazifalari.

2.Til oilasi daganda nimani tushunasiz?

3.Tillarning garindoshligi qanday aniqlanadi?

4.Turkiy xalqlar yashaydigan davlatlarni sanab bering.

5.Turkiy tillarga xos xususiyatlar nimalardan iborat?

6.«Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi» fani bilan aloqador

fanlar qaysilar?

7. «Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi» fanini o‘qitishning qanday ahamiyati bor?

8. Turkiy tillarning unlilar tizimi.

9. Turkiy tillarning yndoshlar tizimi.

10.Unlilarda xos xususiyatlar.

11.Unlilarning uzun-qisqaligi.

12.Unlilar mosligi deganda nimani tushunasiz?

13.Undoshlar mosligi.

14.Turkiy tillarda spirantlar.

15.Turkiy tillarda sirg‘aluvchilar.

16.Turkiy tillarda sonorlar.

17.Turkiy tillarda qorishiqlar.

18.Turkiy tillarda portlovchilar.

19.Turkiy tillarda undoshlarning jarangsizlanishi.

20.Turkiy tillarda undoshlarning jaranglilashuvi.

21.Turkiy tillardagi fonologik birliklarga qaysilar kiradi?

22.Turkiy tillarda bo‘g‘in haqidagi fikrlar.

23.Turkiy tillardagi bo‘g‘inning tuzilishi.

24.Turkiy tillarda urg‘u, uning turlari.

25.Turkiy tillardagi singarmonizm hodisasi.

26.Unlilar garmoniyasi.

27.Undoshlar garmoniyasi.

28.Palatal va labial garmoniya.

29.Qaysi turkiy tilda lab garmoniyasi kuchli darajada?

30.Turkiy tillarda otlar qanday yasaladi?

31.Turkiy tillarda ot yasjvchi qo‘shimchalar.

32.Turkiy tillarda otdat ot yasovchi qo‘shimchalar.

33.Turkiy tillarda sifatdan ot yasovchi qo‘shimchalar.

34.Turkiy tillarda qadimgi fe’llardan yasalgan ot turlari.

35.Turkiy tillarda belgi va xususiyat ma'nosidagi sifatlarning yasalishi.

36.Turkiy tillarda kichraytirish ma'nosidagi sifatlarning yasalishi.

37.Moyillikni anglatuvchi sifatlar.

38. Fe’llardan yasalgan sifatlar.

39. Olmoshlardan yasalgan sifatlar.

40. Inkor ma'noli sifatlar.

41. Fe’llar qanday usullar bilar yasaladi?

42. Affiksatsiya usuli ko‘p uchraydimi yoki kompozitsiya?

43. Qadimgi fe’l yasovchi affikslarga qaysilar kiradi?

44. Otdan fe’l yasovchilarga misollar toping.

45. Yana qaysi turkumlardan fe’l yasalishi mumkin?

46. Qadimgi ravish yasovchi qo‘shimchalar qaysilar?

47. Yasama ravishlarga misollar keltiring.

48. Turkiy tillardagi so‘z turkumlarining umumiy xususiyatlarini gapirib bering.

49. Son kategoriyasi xususiyatlari.

50. Ko‘plikni hosil qiluvchi vositalar.

51. Egalik kategoriyasining xususiyatlari.

52. Egalik affikslari.

53. So‘zlarning egalik qo‘shimchalari bilan turlanishi.

54. Turkiy tillarda kelishik haqidagi fikrlar.

55. Makon kelishigi.

56. Turkiy tillarda olmoshlar va ularning turlarini gapirib bering.

57. Olmoshlarning turlanishi.

58. Turkiy tillardagi sonlarning umumiy xususiyatlari.

59. Birinchi o‘nlik birliklarining talqini.

60. Ikkinchi o‘nlik sonlari.

61. Taxmin sonlar.

62. Tartib sonlar.

63. Jamlovchi sonlar.

64. Taqsim sonlar.

65. Kasr sonlar.

66. Turkiy tillardagi ravishlar qanday ma’no anglatadi?

67. Turkiy tillarda ravishlar qanday hosil bo‘lgan?

68. Umumturkiy ravishlarni aniqlang.

69. Qadimgi turkiy ravishlarga qaysilar kiradi?

70. Turkiy tillarga boshqa tillardan kirib kelgan ravishlarni toping.

71. Turkiy tillarda ravishlarda qanday tovush o‘zgarishlari sodir bo‘lgan?

72. Asl ravishlarni qadimgi yozma yodgorliklardan toping.

73. Bobotil davridagi fe’llarga umumiy tavsif bering.

74. Ikkinchi kategoriya affikslariga qaysilar kiradi?

75. Turkiy tillarda fe’l zamonlarining qadimgi davrini tavsiflang.

76. Turkiy tillarda fe’l zamonlarining taraqqiyoti haqida so‘zlab bering.

77. Turkiy tillardagi hozirgi zamon fe’llari qaysilar?

78. Hozitgi-kelesi zamon fe’lining tuslanishi.

79. Aniq hozirgi zamon fe’lining tuslanishi.

80. O‘tgan zamon fe’lining tuslanishi.

81. Uzoq o‘tgan zamon fe’lining tuslanishi.

82. Noaniq o‘tgan zamon fe’lining xususiyatlari.

83. Turkiy tillarda kelasi zamon fe’li.

84. Turkiy tillarda nisbat kategoriyasi.

85. Majhul nasbat haqida so‘zlab bering.

86. O‘zlik nisbati va uning xususiyatlari.

87. Birgalik nisbatining ifodalanishi.

88. Orttirma nisbatning ifodalanishi.

89. Turkiy tillardagi nisbat va mayl kategoriyasining o‘zaro munosabati.

90. Istak mayli.

91. Shart mayli.

92. Muqarrarlik mayliga nisbatan o‘z munosabatingizni bildiring.

93. Turkiy tillardagi bo‘lishsiz fe’llar qanday hosil qilinadi?

94. Turkiy tillarda sifatdoshning ifodalanishi.

95. Sifatdoshlarda zamon.

96. Turkiy tillarda ravishdosh formalari.

97. Turkiy tillarda fe’lning noaniq formasining ifodalanishi.

98. Turkiy tillardagi yordamchi so‘zlarning umumiy tavsifi.

99. Ko‘makchilar qanday munosabat turlarini ifodalaydi?

100. Fe'l ko‘makchilarning yuzaga kelishi.

101. Ko‘ra ko‘makchisining xususiyatlari.

102. Qadimgi turkiy ot ko‘makchilar.

103. Ot ko‘makchilarga xos xususiyatlar.

104. Ot-ravishdosh ko‘makchilar.

105. Asl ko‘makchilarga xos xususiyatlar.

106. Qadimgi turkiy asl ko‘makchilar.

107. Sifat ko‘makchilarga xos xususiyatlar.

108. Mako-payt ma'nosidagi so‘zlarning ko‘makchi vazifasida kelishi.

109. Ko‘makchilarning gapdagi sintaktik vazifasi.

110. Turkiy tillardagi yuklamalar haqida umumiy ma’lumot bering.

111. Turkiy tillardagi yuklamalar bir-biridan nimalari bilan farqlanishini so‘zlab bering.

112. Turkiy tillardagi yuklamalarni o‘zbek tilidagi yuklamalar bilan o‘zaro qiyoslang.

113. Turkiy tillarda so‘roq yuklamalari.

114. Turkiy tillarda chegaralov yuklamalari.

115. Turkiy tillarda kuchaytiruv yuklamalari.

116. Turkiy tillarda inkor yuklamalari.

117. Turkiy tillarda ta’kid yuklamalari.

118. Turkiy tillarda bog‘lovchilarning vujudga kelishi.

119.Sof turkiy bog‘lovchilarga qaysi bog‘lovchilar kiradi?

120.Boshqa so‘z turkumidagi so‘zlarning bog‘lovchilarga o‘tishi haqida

so‘zlab bering.

121. Boshqa tillardan o‘zlashgan bog‘lovchilar qaysilar?

122. Turkiy tillardagi taqlid so‘zlarning umumiy xususiyatlari.

123. Tovushga taqlid so‘zlar.

124. Obrazga taqlid so‘zlar.

125. Turkiy tillardagi so‘z birikmalari haqida qanday fikrlar bor?

126. Turkiy tillardagi so‘z birikmalarining boshqa oiladagi tillardan qanday farqlarini va umumiyliklarini bilasiz?

127. Turkiy tillarda qadimgi so‘z birikmalarini hosil qilishda qaysi vositalar ishtirok etgan?

128. So‘z birikmasining ta’rifini aytib bering.

129. Aniqlovchili so‘z birikmalari qanday xususiyatlarga ega?

130. Turkiy tillardagi izofa haqida qanday fikrdasiz?

131. Qadimgi turkiy tildagi izofa bilan hozirgi turkiy tillardagi izofa orasida qanday umumiyliklar bor?

132. Birinchi izofa.

133. Ikkinchi izofa.

134. Uchinchi izofa.

135. Fe’lli so‘z bikmalarining boshqa so‘z birikmalaridan qanday farqlari bor?

136. Turkiy tillardagi sodda gaplar haqidagi qarashlar.

137. Otli gaplar bilan fe’lli gaplarning umumiy va o‘ziga xos xususiyatlari.

138. Turkiy tillardagi zo‘z birikmalarini hozirgi o‘zbek adabiy tilidagi so‘z birikmalariga qiyoslab, bu boradagi o‘z fikrlaringizni bayon qiling.