Nazorat savollari Kuzatish maqsadi va vazifalari deganda nimalar tushuniladi?

2.4. Statistik kuzatish xatolari va ularni aniqlash usullari   
    
Har qanday kuzatish, qanchalik yaxshi tashkil etilib amalga   
oshirilmasin,  xatolardan  xoli  bo’lmaydi.  Ma’lumotlarni  to’plash   
jarayonida  yo’l  qo’yilgan  xatolar  kuzatish  xatolari  deb  ataladi.   
Juda  katta  aniqlikka  ega  bo’lgan  o’lchov  vositalari  yordamida   
bajariladigan  bir  predmetli  kuzatishlarda  ham  xatolar  bo’ladi.   
Kuzatish xatolari ikki turga bo’linadi: a) muntazam xatolar va b) tasodifiy xatolar.    
   
Muntazam xatolar o’z navbatida ikki xil bo’ladi: a)  o’lchov xatolari va b) xususiy   
xatolar ya’ni kuzatuvchi shaxs xatolari.    
qisman kuzatishlarda voqealarni hisobga olish jarayonida qayd qilish va arifmetik xatolar   
bilan  bir  qatorda  muntazam  xatolar  ham  uchraydi.  Ular  g’arazli  va  g’arazsiz  bo’ladi.  /araz
li   
xatolar  biror  maqsadni  ko’zlaydi.  Beg’araz  xatolar  esa  kuzatish  uslubini,  ayniqsa  dasturni  
va   

yo’riqnomalarni  umumiy  ko’rinishda  mujmal  bayon  etilishdan  va  kuzatuvchilarning  ishni   

osonlashtirish uchun belgilangan tartibdan qisman chetlanishidan kelib chiqadi. SHu bilan birga   
qisman kuzatishlarda xususiy xatolar mavjud, ular reprezentativlik xatolari nomi bilan yuritiladi. 
   
   
Reprezentativlik  xatosi  deganda  tanlama  kuzatish   
natijasida  to’plangan  ma’lumotlarga  asoslanib  aniqlangan   
umumlashtiruvchi   
ko’rsatkichlarni   
tekshirayotgan   
bosh   
to’plamning  aynan  shunday  haqiqiy  ko’rsatkichlaridan  farqi   
tushuniladi.    
    
Hisobot  -  korxona  va   
tashkilotlar  faoliyati  haqidagi   
ma’lumotlarni   
muntazam   
ravishda  belgi-langan  tartibda   
va  vaqtda  olishni  ta’minlovchi   
kuzatish turidir   
Joriy  maxsus  tekshi-  
rishlar  -  bu  maxsus  respon-  
dentlarni   
yollab   
hodisalar   
haqida  boshlang’ich  ma’lumot-  
larni  muntazam  yoki  vaqtma-  
vaqt  qayd  qilish  yo’li  bilan   
to’plash jarayonidir.   
Biznes tekshirishlar - bu   
savolnomalar   
yordamida   
iqtisodiy  holatni tahlil qilish  va   
qisqa   
muddatli   
iqtisodiy   
istiqbolni   
belgilash   
uchun   
savol-javob   
yo’li   
bilan   
tadbirkorlar-dan   
ma’lumotlar   
to’plash-dir.   
Kuzatish xatolari- bu   
ma’lumotlarni   
to’plash   
jarayoniga xos xatolardir   
Reprezentativlik  xatosi   
-  bu  bosh  va  tanlama  to’plam   

umulashtiruvchi  ko’rsatkichlari   

orasidagi farqdir.