Назорат иши топшириқларининг асосий мақсади

3– топшириқ

Мактабгача таълим муассасаси дефектологининг фаолиятини кузатиш бўйича саволнома

Фронтал, индивидуал машғулотларни ўтказиш мазмунини аниқлашда педагоглар ва тарбиячилар махсус болалар боғчаси дастурига асосланиб ўқув йили, болаларнинг ривожланиш даражаси ва имкониятларини эътиборга олишлари лозим.
Индивидуал машғулотлар мазмунини аниқлашга, танлашга алоҳида аҳамият бериш лозим.
Енгил даражадаги ақли заиф боланинг нуқсонларини тузилиши мутахассислар учун яхши таниш бўлса ҳам. Ҳар бир индивидуал ҳолатда унинг ўзгарувчанлигини эсда тутиш керак. Масалан, бир болада билиш фаолиятининг етишмовчиликлари билан биргаликда моторика бузилган бўлади, бошқасида – диққати, тақлид қилиши бузилган, учинчисида амалий фаолият шаклланмаган бўлади. Демак, биринчи бола Билан ишлашда ҳаракатни (йирик ва майда) ривожлантирувчи машқларни танлаш, иккинчиси учун ҳар бир машғулотга диққатни ривожлантирувчи, болани катталарнинг ҳаракатига тақлид қилишни ўргатиш, учинчи бола билан эса амалий фаолиятни шакллантириш ишини етакчи қилиш лозим.
Махсус мактабгача тарбия муассасасидаги барча тарбиявий-таълим ишлари кундалик ҳаёт ва машғулотларда олиб борилади.
Ақли заиф болалар Билан коррекциялаш-тарбиялаш ишларини ташкил этишда ҳиссий иқлимни, яъни ҳар бир бола катталар томонидан, биринчи навбатда тарбиячилар ва ўқитувчи-дефектологлар томонидан ўзларига меҳр, диққат, ғамхўрлик қилинаётганини сезишлари лозим.
Гуруҳ педагоглари – тарбиячилар ва ўқитувчи-дефектологлар бир-бирлари билан яқин алоқада бўлиб ишлашлари, ҳар бир боланинг тарбиясига бир хилда ёндошишлари керак.
Группада педагог ходимлар ишини ташкил этиш.
10-12 та бола бўлган гуруҳда 3 та педагог ишлайди; яъни дефектолог ва 2 та тарбиячи. Улар ақли заиф болаларни тарбиялайдилар ва билим берадилар. Бу касб эгалари ишларида кўпинча умумийлик бўлиши билан бирга ҳар бирининг вазифаси қатий ажратилган. Дефектолог гуруҳда асосий педагог ҳисобланади. У программани бошқаришда жавобгардир. У болалар билан индивидуал ва группали машғулот ўтказади, ота-оналарга маслаҳатлар, тарбиячиларга методик ёрдам беради. Группанинг барча ҳужжатларини бошқаради.
Тарбиячилар дефектологнинг ёрдамчилари ҳисобланади. У болаларда гигиеник ва ўз-ўзига хизмат қилиш кўникмаларини ҳосил қилиш дастур талабларига жавоб беради. Меҳнат таълими, расм чизиш фаолияти бўйича гуруҳ машғулотларини ўтказади. Шунингдек кун тартибининг ҳамма вазифаларини ўтказади.
Машғулотлардан ташқаридаги болалар фаолиятини ташкил этади. Дефектолог ва тарбиячининг бажарадиган иш вазифалари турличадир.
Бизшуларданбирвариантини кўрсатмоқчимиз:

№	Иш вақти	Дефектологнинг вазифаси	Тарбиячининг вазифаси
1.	7^30 - 8^00	-	Болаларни турғазиш, гим-настика ўйин.
2.	8^00 - 8^30	Машғулот ўтказишга барча керакли нарсалар тайёрлаш	Овқатлантириш, болаларнимашғулотгатайёрлаш.
3.	9^00 - 9^20	Коллектитв машғулот ўтка-зиш.	-
4.	9^20 - 12^00	Индивидуалмашғулотўтка-зиш.	Болаларникийинтириш, сайргаолибчиқиш, экскурсиялар ташкил этиш. Кузатиш, ўйинлар, очиқ ҳавода болаларни меҳнатга ўргатиш.
5.	12^00 - 12^30	Болаларни кутиб олиш, улар-ни ечинишига ёрдам бериш, ўйин ўтказиш, болаларни тушки овқатга тайёрлаш.	Болаларни ечинтириш, тушликка тайёргарлик.
6.	12^30 -13^30 13^30 - 14^00	Биргаликда овқатлантириш ва болаларни уйқуга тайёрлаш. Эртанги машғулотга керакли нарсаларни тайёрлаш, гуруҳ ҳужжатлари устида ишлаш. Иш режасини тузиш.	Болалар уйқусини кузатиб туриш. БОлаларни тушки уйқуси вақтида тарбиячилар навбатчиликни алмаштирадилар. Келган тарбиячи кейинги ишларни амалга оширишга тайёрланади.
7.	15^30 - 15^50	-	Болаларни турғизади. Болаларни кечки чойга тайёрлайди ва уни ўтказади.
8.	16^10 - 16^35	-	Коллектив машғулотларни ўтказади
9.	16^35 - 17^00	-	Болаларни кечки сайрга тайёрлаш
10	17^00 - 18^30	-	Кечкисайргачиқиш, ўйинташкилэтиш, очиқҳаводаболалармеҳнати.
11	18^30 - 19^00	-	Болаларни кечки овқатга тайёрлаш.
12	19^00 - 19^30	-	Кечки овқат
13	19^30 - 19^50	-	Болалар билан тинч ўйин ўтказиш, ҳикоя эртаклар айтиб бериш
14	19^50 - 20^00	-	Болаларни кечки уйқуга тайёрлаш
15	20^00	-	Кечки уйқу

Гуруҳ дефектолиги ва тарбиячиси қатъий режа асосида иш олиб борадилар.

Барча педагогик ташкилий ишларни коррекцион йўналганлиги болани индивидуал хусусиятларини ҳисобга олиб план тузилади, иш формалари танланади.
Мaхсус болалар боғчасида худди оммавий боғчалардек группа таълим-тарбиявий ишларни планлаштириш қуйидагича олиб борилади:

1. 
   Йиллик режа (дастур);
   
2. 
   Квартал режа;
   
3. 
   Ҳақталик режа;
   
4. 
   Календарь режа.
   

Таълим – тарбиявий ишларнинг асосий вазифалари квартал планда очиб берилади. Квартал режа 3 ойга мўлжалланган бўлади. Квартал режа дастур асосида тузилади ва қуйидаги бўлимларни ўз ичига олади:

1. 
   Чиниқтиришга оид ишлар;
   
2. 
   Маиший хизмат;
   
3. 
   Ориентация ишлари ва нутқ ўстириш;
   
4. 
   Меҳнат;
   
5. 
   Ўйин;
   
6. 
   Бўш вақтларда ўтказиладиган ишлар, яъни: байрамларни ўтказиш, қўғирчоқ театри кўрсатиш);
   
7. 
   Логопедик текширишлар
   

Календарь режада педагогни ҳар кунги иши ёритиб борилади. Гуруҳнинг календарь режасини дефектолог ва тарбиячи тузади.
Дефектолог ҳар кунги машғулотларни режалаштиради. Ҳар кунги болалар машғулотдан кейинги болалар фаолиятини ташкил қилади. Тарбиячига методик ёрдам кўрсатади. (тарбиячининг машғулотларига қатнашади). Ота-оналарга маслаҳатли ёрдам беради.

1. 
   Тарбиячи ҳар кунги сайр ўтказиш, қўл меҳнати, расм чизиш машғулотлардан ташқари болалар фаолиятини ташкил этишни режалаштиради. Ота-оналар билан ҳафтада 2 мар