Nazaruy materiallar semestr o’quv materiallari Ma’ruza mavzu 1

DaGal dispersli emulsion surtmalar
Bu guruhga sovituvchi surtmalar, ya’ni koldkremlar deb ataluvchi surtmalar kiradi. (inglizcha — cold sovuq, va cream — kaymok, tom ma’nosi bilan sovuq kaymok). bo’lar o’z tarkibida ma’lum miqdorda suv yoki suvli suyuqlik saqlaydi, bu esa surtmaga yumshoqlik, govaklik beradi. Koldkremlar teriga surtilganda tinchlantiruvchi, sovituvchi ta’sirga ega. Bu esa surtma tarkibidagi suv va xushbuy hidli moddalarning buglanishiga bog’liq. Sovituvchi surtmalar yallig’lanish jarayonlari, utkir va qisman utkir formadagi ekzemalarda, dermatit va boshqa teri kasalliklarida ishlatiladi. Bu surtmalarning sovituvchi ta’siri tabiiy ravishda o’ziga xos bo’lib, bunda suv o’zluksiz-tutash faza hosil qiladi va xech qanday qarshilikka uchramay buglanadi, sovituvchi ta’siri suvning buglanishi natijasidir. Moy/suv tipidagi emulsion surtmalarning bu ta’siri bilan nam boglam ta’sir kuchi tenglashtiriladi. Suv/moy tipidagi surtmalar sovituvchi ta’sirga ega emas. Lanolin emulgatori bilan barkarorlashtirilgan bu surtmada mayda suv tomchilari moyli asos bilan uralgan bo’ladi , bu esa suvning buglanishiga qarshilik ko’rsatadi. Surtma kalin katlamining ta’siri kompress bilan tenglashtiriladi. Birok ba’zi hollarda suv/moy tipidagi emulsion surtmalar sovituvchi ta’sirga ega bo’lishi mumkin. Bu hol kachonki suvli faza yirik o’lchamdagi tomchilardan tashqil topsagina yuz beradi. Bunday surtmalar kvaziemulsion sistemalarni tashqil qiladi.


Simob-metall emulsion surtmasi. Bu surtmalar dorixonalardan tayyor shaklda yoki ofitsinal konsentrlangan kulrang simob surtmasini suyultirib beriladi. quyida keltirilgan dorixatda metallni simob emulsiyasi surt­ma tayyorlash jarayonida hosil bo’ladi.
Rp.: Hydrargyri oxydi flavi 1,0

Resorcini

Acidi salicylici aa 3,0
Vaselini
Lanolini

Adipis suilli depurati aa 10,0

M.f.unq.

D.S.Piodermiyani davolash uchun (Dare surtmasi).

Surtmaning davolovchi ta’siri sarik simob oksidi va rezorsin urtasidagi oksidlanish-qaytarlish reaksiyasi natijasida aktiv simob hosil bo’lishiga asoslanadi. Lanolin va chuchka yog’ining issiq aralashmasida salitsil kislota va rezorsin eritiladi. 0,6-0,7 ml vazelin moyida sarik simob oksidi eziladi, shundan so’ng vazelin bilan yaxshilab aralashtiriladi. Keyinrok ikkala qismni aralashtiriladi. Hosil bo’ladigan simobning mayda tomchilari lanolin yordamida turg’unlashtiriladi.