Nazariy o‟quv mashg‟ulotining o‟qitish texnologiyasi

Tabiat  resurslari  deyilganda  iste’mol  manbai  bo’lgan  va  inson 
tomonidan  foydalaniladigan  tabiat  unsurlari  tushuniladi.  Inson  hayotida  ular 
turli-tuman:  iqtisodiy,  madaniy,  sog‘lomlashtirish,  kommunal  va  oqartuv 
vazifalarini  bajaradi.  Bunda  bitta  unsurning  o‘zi  bir  necha  resurslar  rolini 
bajarishi  mumkin.  Masalan,  yer  ishlab  chiqarish  vositasi  va  bino-inshoot 
joylashtirish  uchun  fazoviy  bazis  rolini  o‘ynaydi.  Unda  tuproq  va  oziq  -  ovqat 
resurslari  mavjud.  O‘rmon  bir  vaqtning  o‘zida  yonilg‘i-xom  ashyo  va 
sog‘lomlashtirish resurslari bo‘lib hisoblanadi. 
Alohida  muhofaza  etiladigan  tabiiy  hududlarga  doir  qonunni  buzganlik 
uchun huquqiy javobgarlik quyidagi holatlarda: 

 
tabiat  -  qo‘riqxona  fondi  hududlari  va  ob‘ektlaridan  o‘z  o‘rnida 
foydalanmaslikka,  muhofaza  etiladigan  hududlarni  barpo  etish  va  ularni  ishini 
yO‘lga qo‘yish loyihalari talablari buzilganda; 

 
muhofaza  etiladigan  tabiiy  hududlar,  ularning  muhofaza  tegralari 
doirasida man etilgan xo‘jalik faoliyati bilan shug‘ullanilganida; 

 
muhofaza  etiladigan  tabiiy  hududlarning  ob‘ektlari  va  muhofaza 
etiladigantegralarida  oldindan  ekologik  ekspertiza  o‘tkazmay  turib  yoki  bunday 
ekspertiza xulosalarini buzgan holda xo‘jalik faoliyati yo‘lga qo‘yilganda; 

 
muhofaza  etiladigan  tabiiy  hududlarda  falokatlarning  ekologik 
oqibatlari  va  boshqa  zarali  ta‘sirlarning  oldini  olish  va  ularni  bartaraf  etish 
choralari ko‘rilmaganda; 

 
tabiatni  muhofaza  qilish  ustidan  davlat  nazoratini  amalga 
oshirayotgan idoralarning ko‘rsatmalari bajarilmaganda; 

---


 
muhofaza  etiladigan  tabiiy  hududlar  barpo  etish  to‘g‘risidagi 
iltimosnomalarni qarab chiqish muddatlari va tartibi buzilganda; 

 
muhofaza etiladigan hududlardan foydalanish talablari buzilaganda; 

 
tabiiy  boyliklardan  o‘zboshimchalik  bilan  foydalanishda,  davlat 
ekologiya  ekspertizasi  talablarini  bajarilmagan,  muhofaza  etiladigan  tabiiy 
hududlardan  foydalanishda  kimyoviy,  fizik,  biologik  va  boshqa  ta‘sirlar  yo‘l 
qo‘yiladigan  me‘yordan  oshib  ketganda,  bunday  hududlarni  istifoda  etish  uchun 
berilgan ruxsatnomalarning talablari buzilganda; 

 
muhofaza  etiladigan  tabiiy  ob‘ektlarning  tabiiy  majmualari  hamda 
ularning  tarkibiga  kiritishni  mo‘ljallab  asrab  qo‘yilgan  joylar  buzilganda,  ularga 
shikast yetkazilganda yoki ular yo‘q qilinganda; 

 
muhofaza  etiladigan  tabiiy  hududlarning  chegarasi  o‘zboshimchalik 
bilan o‘zgartirilganda, bunday hududlarni o‘z bilganicha boshqa ehtiyojlar uchun 
ajratib borganlikda aybdor bo‘lgan shaxslar ma‘muriy, jinoiy, moddiy va boshqa 
javobgarlikka tortiladilar. 
Ma‘muriy javobgarlik turlari quyidagilardir;  
Jarima  solish;  ma‟muriy  tartib  buzish  sababi  bo‟lgan  qurollarni  olib