Nazariy fizika kursi

Barcha  inersial  sanoq  sistem alarda  tabiat  qonunlari  bir­
day  o ‘rinli  b o ‘ladi  va.  y o r u g ‘lik  b o ‘shliqda  m anbaning  harakat
 
tezligiga  bog‘liq  b o ‘lmagan  aniq  “c ”  tezlik  bilan  tarqaladi.
Ushbu ikkita fundam ental g !oya ichki qaram a-qarshilikdan holi  b o i ­
gan  harakatdagi  jism lar  elektrodinamikasini  yaratish  iinkoniyatini  be­
radi. 
Bunda  "efir”  tushunchasini  kiritishga  hojat  qolm aydi,  chunki 
yangi  nazariyada  m utloq  tinch  turgan  alohida  xossalarga  ega  b o ig a n  
fazo  tushunehasi  kiritilmaydi  ham da  b o ‘sh  fazoning  hech  qavsi  nuqtasi 
qandaydir  tezlik  vektori  bilan  b o g ia n m a yd i.  Shu  bilan  fazoning  bir 
jinslli  va  izotroplik  xossalari  saqlanislii  ta ’kidlanadi.
M aykelson va M orli tajribalaridan qariyib 50 yildan keyin  K en n ed i 
va  T om d a yk
 
3  y o ru g iik   tezligini  oich a sh   b o ‘yicha  o ‘z  tajribalarini 
oikazish di.  Bu  tajribalarda  ham  harakatdagi  sanoq  sistema  sifatida 
Yer  tanlab  olingan.  T ajribadan  m aqsad,  yilning  turli  davrlarida  Yer 
Quyoshga  nisbatan  turli  y o iia lish d a   harakat  qilishidan  foydalanib,  y o­
ru g iik   tezligiga  uning  ta ’sirini  aniqlash  b o ig a n .  Bu  holda  sanoq  siste­
m alarning  nisbiy  tezligi  60  km / s  ga  teng  b o ia d i.  M aykelson  va  Morli 
tajriba  natijalarini  bir-biri  bilan  taqqoslash  uchun  bir  kun  yetarli  b o i ­
gan  b o is a ,  Kennedi  va  Torndayk  tajribalari  uchun  bir  necha  ovlab  bir 
xil  sharoitni  ushlab  turish  kerak  b o ig a n .  Shu  bilan  bu  tajribalar  bir- 
biridan  farq  qilgan.  Kennedi  va  T om da yk   tajribalarida  yilning  turli 
davrlarida  oich a n ga n d a   y o r u g iik   tezligining  farqi  taxm inan  2  m /s  ni 
tashkil  qilgan.  Bu  tajribalardan  kelib  chiqadigan  asosiy  xulosa: