Nazariy fizika kursi

U (R )
energiya ikki 
qismdan iborat bo‘ lib, u
U ( R ) = ^ + E (R )
(9.41)
R
ko‘ rinishga ega bo‘ ladi. Bunda 
R
-atomlar yadrolari orasidagi masofani 
ifodalaydi.
Demak, 
ko‘ rilayotgan masalada 
E (R )
ni 
aniqlash kerak. 
Ravshanki, 
atomlaming yadrolari orasidagi masofa juda katta 
bo‘ lganida bir atomning ikkinchi atomdagi elektronning harakatiga 
b oigan ta’ sirini hisobga olmasak ham boiadi, shuning uchun 
R
- » °°da 
elektronlarning energiyasi har bir vodorod atomining elektronlar 
energiyasining y ig ‘ indisiga teng boiadi. Bizni keyinchalik quyi 
energetik holatda joylashgan vodorod molekulasi qiziqtiradi. Agarda 
normal holatdagi vodorod atomining energiyasi 
Ea
= 13,55eF dan iborat 
ekanligi 
eslansa, u holda katta 
R
masofalar uchun vodorod 
molekulasining energiyasi 
2E0
ga teng boiadi. Umumiy holda
E (R ) = 2E0+ e (R )
(9.42)
ifodani yozish mumkin. Olingan (9.42) formulada 
e {R )
kattalik 
atomlaming bir-biriga yaqinlashgandagi elektronlar energiyasining 
o ‘ zgarishini ko‘ rsatadi, boshqacha aytganda, har bir elektron ikkala 
atomga tegishli ekanligini bildiradi va atomlar orasida elektronlar 
almashuvi sodir boiadi. Shu tufayli o‘ zaro almashuv kuchlari vujudga 
kelib, kovalent bogianishni 
ifodalab beradi. Shunday qilib, ushbu 
paragrafning asosiy maqsadi о "zaro ta’ sir energiyani hisoblashdan 
iborat.
Elektronlar sistemasining 
E
- to ia energiyasi shu sistema uchun 
yozilgan Shredinger tenglamasidan aniqlanadi, ya’ ni
Я (
г
„
г
2)Ф = £Ф