Navoiy viloyati pedagog xodimlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti kimyo va ekologiya kafedrasi

Nazorat  savollari 
1. 
Maktablarda, akademik lisey va kasb-hunar kollejlarida " Kimyo fanida 
komp’yuter dasturi " mavzusi mohiyatini uslubiy  tahlilini  qiling. 
2. 
Bu mavzuni o’rganish  uchun nimani  qaytarish zarur. 
3. 
Bu mavzu bo’yicha tematik reja tuzing. 
4. 
Bu mavzu  bo’yicha reja konspekt  yozing. 
5. 
 Bu mavzuda bilimni tekshirishning qaysi nazorat turini taklif qilasiz? 
6. 
 Bu  mavzu bo’yicha laboratoriya ishlari uchun vazifalar tayyorlang. 
 
 
22 - ma’ruza 
Mavzu: Kimyodan sinfdan tashqari ishlar. Sinfdan tashqari ishlarning ta’lim 
va tarbiyaviy ahamiyati   
 
Ma’ruza rejasi: 
1.  Kimyodan sinfdan tashqari ishlarning tashkiliy shakllari 
2.  Maktabda o’tkaziladigan kimyo kechalari, mavzuli anjumanlar 
3.  O’quvchilarning fan olimpiadalari 
O’rganiladigan  asosiy  tushunchalar:    Kimyodan  sinfdan  tashqari 
ishlarning tashkiliy shakllari, maktabda o’tkaziladigan kimyo kechalari, mavzuli 
anjumanlar,  o’quvchilarning  fan olimpiadalari 
 

---

 
60 
 
Sinfdan  tashqari  mashg’ulotlar  talabalabalar  ehtiyojidan  va ijodiy ishga  
bo’lgan    tabiiy    intilishidan  kelib    chiqadi,  sinfda    o’tkaziladigan  dastur  
materialining  kamini  to’ldirishga  emas,  balki  uni  yanada  chuqurlashtirishga  
qaratilgan  bo’ladi. Bunda,  o’qituvchilarning   mustaqil   ish metodlariga tayanish  
ham    kerak.  Sinfdan  tashqari  ishlarga-  fakultativ  mashg’ulotlar,  ijodiy  kechalar, 
to’garaklar, mustaqil ilmiy izlanish, kurs ishi, diplom ishi, referat, olimpiyadada, 
ko’rik  -tanlovlarda  qatnashish;  ilmiy  konferensiyada  qatnashish;  pedagogik 
amaliyot,  kitobxonlar  uyushmasi,  bayramlar,  mustaqillik  bayrami,  konsitutsiya 
kuni,  har  –xil  mavzudagi  qiziqarli  kechalar;  talabalarning  sevimli  mashgulotlari  
ustida estafetalar shular jumlasidandir.  
 
Ta’lim  metodlarini  qo’llashni  quydagicha  ko’rsatish  mumkun;  talabalarda 
tashkilotchilik,  boshqaruvchilik,  mustaqil  ilmiy  izlanish,  o’z  fikrini  himoya  qila 
olish,  bahs  yuritish  ko’nikmalarini  shakillantirishda  guruhlar  tashkil  etib  ijodiy 
topshiriqlar berish, guruhlararo bahs yuritish, aqliy hujum metodi, ebristik metod, 
klaster  metodi  kabilardan  foydalaniladi.  Talabalarda  ijrochilik,  boshqaruvchilik 
ular  bilimlarini  sinab  ko’rishda  ma’ruza  bilan  chiqish,    muammo  qo’yish, 
muammoli ma’ruza qilish ham yaxshi natija beradi. Talabalarda malaka oshirish, 
kasbiy    qobilyatlarini  rivojlantirish  uchun    rollar  ijro  etish  orqali  erishish  
mumkun. 
Ularni  yangi  g’oya  yechimini  yaratish,  ularni  shaxsiy  tajribaga  yoki 
vaziyatga  bog’lash,  bahsli    g’oyalarni ma’qullashga o’rgatish uchun esa  guruhli 
bahslar, ma’lum bir hoiatlar tahlili, savol –javoblar, so’rovnomalardan foydalanish 
maqsadga muvofiq. 
 
Bu  boradagi  qiziqish  quydagi  pedagogik  talablarga  amal  qilinganda 
samarali natijalar beradi; ta’lim jarayonining puxta loyihalanganligi; maqsadlaring 
aniqligi;  talabalarni  birlashtira  olish,  vazifani  to’g’ri  bilib  berish,  ishni  to’g’ri  
rivojlantirish;  didaktiv  talablar,  o’quv  materialini  saralash  va  tayyorlash, 
ko’rgazmali qurollar, jihozlar, o’quv materiallarini aniq ishonarli, tarzda yetkazib 
berish,  perispektiv  talablar:  talabalar  ma’naviy  dunyosiga  kira  olish,  ularning 
emotsional  holatlarini  ob’ektiv  kuzata  olish,  tadqiqotchilik  qobiliyati.  Pedagogik 
holatlarini 
aniqlash  va  ob’ektiv  baholay  olish:  yuksak  pedagogik 
texnologiyalaridan foydalana olish va h.z.   
   
Sinfdan  tashqari   mashg’ulotlarning 3 shakli: guruh  bo’lib  ishlash,   yalpi  
ishlash  va  yakkama-yakka bo’lib   ishlash    shakllaridan  foydalanish.   
 
Guruh      bo’lib    ishlash    shakli    kimyo  to’garagi,    o’rta    maktabda   
o’tkaziladigan   sinfdan   tashqari  mashg’ulotning  asosiy  shaklidir.  Faqat   bir  
sinf  o’quvchilaridan  iborat  to’garak  eng  samarali  ishlaydi.   Yalpi  mashg’ulot: 
kino   ko’rsatish ,  kimyo  kechasi ,  kimyoviy ekskursiyalar ,  ijodiy  konferensiya 
,  olimpiada va  hokazo.  
 
Yakkama-yakka  ayrim  bolalar  uchun olib   boriladi.