Navoiy kon metallurgiya kombinati

NAVOIY KON - METALLURGIYA KOMBINATI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI
“ENERGO-MEXANIKA” FAKULTETI
____________________________________fanidan


Mustaqil ish

Bajardi: 7a-18 MSM guruh talabasi

Sobirova Nigora
Tekshirdi:____________________

Navoiy 2021

Mavzu: Tasodifiy tanlashni o’zlashtirish.

Reja:

1. 
   Tanlanma nazorat.
   
2. 
   Binominal taqsimot.
   
3. 
   Gipergeometrik taqsimot.
   
4. 
   Puasson taqsimoti.
   

Tanlanma nazorat

Sifat nazorati o‘tkazilayotgan buyumlarni tanlash usuliga ko‘ra yalpi (yuz foizlik) va tanlanma nazorat farqlanadi.

Katta seriyali va ommaviy ishlab chiqarishda katta partiyadagi (bosh to'plam ) buyumlarni nazorat qilish xarajatlarini qisqartirish uchun partiyalarning faqat bir qismi tanlanm a nazoratdan o'tkaziladi.
Agar tanlanm adagi buyumlarning sifat darajasi o'rnatilgan talablarga mos kelsa, u holda butun to ‘plamni yaroqli deb qabul qilish mumkin. Aks holda to‘plam yaroqsiz deb topiladi.
Bir qator holatlarda butun to'plam ni yaroqsiz deb topishda xatolikka yo‘l qo‘yilishi mumkin, bu birinchi turdagi xato yoki ta’minotchining tavakkalchiligi hisoblanadi. Buning aksi bo‘lgan xato ikkinchi turdagi xato yoki buyurtmachining tavakkalchiligi deb yuritiladi. Har ikkala xato foizda ifodalanadi va savdo bitimlarini tuzishda kelishiladi.
Agar to'plam dagi nuqsonli buyum lar ulushini deb belgilasak, u holda:

Bunda: N va Nd - mos ravishda nuqsonli buyumlar soni va ularning umumiy soni.

bunda: qn — tanlanm adagi nuqsonli buyumlarning ulushi;
Z — yaroqsiz detallar soni;
n — tanlanm a hajmi.
Agar bosh to ‘plam va ta n lan m a teng ehtim ollik q o n u n i bo'yicha detallarning taqsimlanishiga ega bo'lganda, u holda tanlanm a nazorat sezilarli darajada osonlashar edi, lekin, afsuski, qonuniyatlar bir-biriga mos kelmaydi va um um iy holda:

Bu esa tanlanm a nazoratda ikkala turdagi xatolarning sababi hisoblanadi.

Agar q„ > q bo‘lsa, u holda birinchi turdagi xato yuzaga keladi va aksincha.
Turli holatlarda tanlanmada yaroqli va nuqsonli buyumlar uchrab qolishining turli taqsimlanish ehtimolliklariga doir qonunlar namoyon bo'ladi. Shuning uchun, nazorat sifatini baholash uchun matematik apparatni to ‘g‘ri tanlash lozim.
Tanlanma nazoratda asosan tarqalishning binom inal, gipergeometrik, Puasson va normal qonunlari qo’llaniladi.
Bulaming dastlabki uchtasi tasodifiy miqdorlarning tarqalish qonunlari hisoblanadi va seriyadagi har bir sinov faqat ikkita natijaga ega bo'lganda: buyum yaroqli yoki yaroqsiz bo‘lganda sifat belgisiga ko‘ra nazorat qilishda foydalaniladi.
Normal qonun miqdoriy belgilar bo‘yicha nazorat qilishda qo‘llaniladi.