Navoiy kon-metallurgiya kombinati Navoiy davlat konchilik va Texnalogiyalar universiteti

Bakterial tanlab eritish jarayonlarini qo„llab marg„imush saqlovchi mahsulot va boyitmalarni qayta ishlashning
kombinerlangan texnologiyasi.
«Sao - Bento» (Braziliya) fabrikasida qayta ishlanadigan oltin margumushli boyitmalar tarkibidagi yuqori miqdorli (19%) pirrotin bilan farqlanadi. Shuning uchun boyitmalar (150 t/sut) xajmi 580 m³ bo‗lgan bioreaktorga bakterial tanlab eritish uchun yo`naltiriladi.
Bu erda 4 soat davomida sulfidlarning 30% oksidlanadi, eng avvalo pirrotin. Quyiltirilgandan so‗ng bakterialtanlab eritilgandan so‗ng qolgan kek avtoklav jarayoniga yuboriladi, bu erda oltinning yuzasi to‗liq ochiladi. Oltinni sianlash yo‗li bilan ajratib olish 92 % ni tashkil qiladi. BV jarayonini oltin margumushli boyitmalarni qayta ishlash texnologiyasiga kiritish oksidlanish sikli umumiy unumdorligini 25%ga oshirishga imkon berdi.




7.6-chizma. «Sao - Bento» (Braziliya) fabrikasida bakterial- avtoklavda tanlaberitish qurilmasining apparatlar tizimi sxemasi
1 – boyitmalarni qabul qiluvchi chan, 2 – bo‗tana tayyorlash uchun aralashtirgich, 3 – xajmi 580 m³ bo‗lgan bioreaktor, 4- quyultirgich, 5 avtoklav
AQSHda sulfidli qaysar rudalardan oltin ajratib olishning biogidrometallurgik texnologiya qurilmasi Tonkin Springs fabrikasining US Gold i Homestake Mining. kompaniyasi tomonidan joriy qilingan. Fabrikada oltin saqlovchi qaysar ruda qayta ishlanadi. Ruda tarkibida 3,9 g/t oltin, 0,25% mыshyak, 1,34% oltigugurt, 1,76% temir i 0,39% organik uglerod mavjud. Mayda yanchilgan rudani
To`g`ridan-to`g`ri sianlashda oltinni ajratibolish 60 % dan oshmaydi. SHuning uchun oltin ajratib olishda 0,044 mm gacha yanchilgan dastlabki rudani bakterial oksidlashdan foydalanilgan. Rudani bakterial tanlab eritish (1500 t/sutka) pH 2-1,0 bo‗lganda diametri 16 m va balandligi 13 m bo‗lgan 4 ta bioreaktorda T.ferrooxidans bakteriyasidan foydalanilgan xolda amalga oshiriladi. Bioreaktorlarda xaroratning optimal darajasi 30- 40⁰C, bo‗tananing zichligi qattiq massasi 30% dan ko`p emas. Bakterial tanlab eritishning davomiyligi bunday sharoitlarda 60 soatni tashkil qiladi. Bo‗tana quyiltirilgan va neytrallangandan so`ng 24 soat davomida sorbsion tanlab eritishga yuboriladi. Bu texnologiya bo`yicha oltinni ajratib olish 90% ni tashkil qiladi.