Navoiy-kon metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti energo mexanika fakulteti

P=P₁+P₂=Ö3(U_AI_Asinj_A+U_BI_Bsinj_B+U_CI_Csinj_C)=

Ö3(Q_A+Q_B+Q_C)

Uch fazali tarmoqning kuchlanishlari simmetriyaligida 2 elementli hisoblagichning diskini natijaviy aylanish tezligi quvvat yig‘indisiga proporsional (7) va (8) tenglamalar teng hisoblagan.

Bundan kelib chiqadiki, reaktiv quvvat quyidagiga teng bo‘ladi:

Q = Qa + Qb + Qc = (P1 + P2)/√3 (12)

Ko‘rib chiqilgan (2-rasm) sxema yuqori kuchlanishli, 3 fazali, 3 simli tarmoqlarning reaktiv energiyasini hisoblash uchun qo‘llaniladi. Shunga o‘xshash sxemalar, 3 fazali, 3 va 4 simli tarmoqlarning reaktiv energiyasini hisoblash uchun ham qo‘llaniladi.

1. 
   Tajriba. Reaktiv energiya xisoblash uchun, 3 fazali 2 elementli aktiv energiya xisoblagichning ulash sxemasini yig‘ing
   

va Z_A = Z_B = Z_C

yuklamaning uchinchi ko‘rinishi uchun reaktiv energiyani ulash natijalarini yozing.

Ktt, Ktn transformatorlarning transformatsiya koeffitsientlarini, ulash sxemasidan kelib chiqib, Kpsn va Kpvt vattmetr va xisoblagichlar uchun xisoblash koeffitsientlarini aniqlash va 1-4 jadvalga kiritish.
Vattmetr va xisoblagichlar ko‘rsatgichlari bo‘yicha o‘tkazilgan tajribalar uchun (11)-(12) formulalaridan foydalanib, yuklama quvvatini taqsimlang va xisoblagichlar o‘lchamlarini xatoliklarini toping.


2. Tajriba. Iste’mol qilingan elektr energiya uchun abonent to‘lovini xisoblab chiqing.


Xisobot mazmuni
Tajriba ishi bo‘yicha xisobotda quyidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga olishi kerak:

1. 
   1-b tajribalar bo‘yicha aktiv va reaktiv energiyani o‘lchovi xisoblagichlarning ulash sxemalari.
   
2. 
   Transformator va o‘lchash asboblarining passport ma’lumotlarini.
   
3. 
   Xar xil yuklamada liniya kuchlanishlari va faza toklarining xisobi va o‘lchashlarining natijalari jadval ko‘rinishida.
   
4. 
   Asosiy xisoblash formulalarini.
   
5. 
   Aktiv va reaktiv energiya va quvvat o‘lchovlari bo‘yicha xisoblari va tajribalarining va xisoblagichlarning xatolarini belgilash natijalari (1-4) jadval ko‘rinishida.
   
6. 
   Xisoblagich ko‘rsatgichi orqali 10 minutda olingan tok va kuchlanish transformatorlarining 1 soat va 24 soatlik xisoboti va Tmax = 6000 xisoblab, yillik elektr energiya isrofini aniqlash.
   
7. 
   1 turdagi va 2 turdagi tarifga asoslanib, mijoz to‘lovining elektr energiya isrofini pul ko‘rinishida xisoblash.
   
8. 
   Tajriba qurilmasida bajarilgan tajribalar bo‘yicha xulosalar.