Navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

1- ilova

Gurux bilan ishlash qoidalari Gurux a’zolarining xar biri - o‘z sheriklarining fikrlarini xurmat kilishlari lozim; - berilgan topshiriqlar bo‘yicha faol, xamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim; - o‘zlariga yordam kerak bo‘lganda so‘rashlari mumkin; - yordam so‘raganlarga ko‘mak berishlari lozim; - guruxni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim; "Biz bir kemadamiz, birga cho‘kamiz yoki birga kutilamiz" qoidasini yaxshi bilishlari lozim.

2-ilova

Ishlab chiqarish zaxiralari, xom ashyo, yarim tayyor maxsulotlar, kelgusi davr xarajatlari tushunchalarining mazmuni. Aylanma mablag‘lardan qanday xollarda foydalaniladi? Aylanma mablag‘lar tarkibini (4.1.rasm) tushuntiring

3-ilova
Baholash mezonlari va ko‘rsatkichlari (ball)

Guruh	1 topshiriq	2 topshiriq	3 topshiriq (har bir savol 0,3 ball)			Ballar yig‘indisi
	(2,0)	(2,0)	1-savol	2-savol	3-savol	(5,0)
1
2

4- ilova
B.B.B. usuli asosida bilimlarni sinash uchun tarqatma materiallar

	tushuncha	bilaman “+”, bilmayman “-”.	bildim “+”, bila olmadim “-”.
1	Aylanma ishlab chiqarish fondlari guruhlari
2	Resurslarni me’yorlashtirishda usullar
3	Kelgusi davr xarajatlari
4	Me’yorlashtiriluvchi aylanma mablag‘lar
5	Iqtisodiy resurslarning cheklanganligi
6	Me’yorlashtirilmaydigan aylanma mablag‘lar
7	Aylanma mablag‘lardan samarali foydalanish ko‘rsatkichlari

4.1-rasm. Aylanma mablag‘lar tarkibi


Topshiriqlar:
1.Qanday resurslarning cheklanganligi O‘zbekistonning iqtisodiyotini rivojlanishini sekinlashtiradi?
Sizning fikringizcha resurslarning cheklanganlik muammosini qanday xal kilish mumkin?
2. Kuyida keltirilganlar to‘g‘rimi yoki noto‘g‘rimi:
a) resurslar noyobligi moddiy extiyojlarning cheksizligi bilan ifodalanadi;
b) ishlab chiqarilayotgan tovar va xizmatlar mikdorini bilish orqali xar doim ishlab chiqarish kimlar uchun rivojlanganligini bilish mumkin;
v) bugungi kunda an’ana va tajribalardan qarorlarning qabul kilishning asosiy mexanizmlari sifatida avvalgi yillardagiga nisbatan ko‘prok foydalaniladi;
g) kelajakda ishlab chiqarishning rivojlanishi uchun, zaxirani ta’minlash uchun ishsizlikning o‘sib borishi ko‘llab-kuvvatlanadi;
d) ishlab chiqarish imkoniyatlarining guruxi chizig‘i noyoblik, muqobil xarajatlar va muqobil tanlov kabilarni ifodalaydi;
e) agar iqtisodiyot samarali bo‘lsa, bu iqtisodiy sharoitga daromadning kamayib borish qonuni amal kilmaydi;
yo) iqtisodiy o‘sish ishlab chikarilayotgan ne’matlar va xizmatlar xajmining o‘sganligini va guruxi chiziqni chap tomonga surilishini ifodalaydi;
j) oziq-ovqat maxsulotlari resurs emas;
z) agar ishlab chiqarish imkoniyatlarining chegarasi yuqoriga qarab surilsa, u xolda aholining o‘sishidan xavotirlanmaslik kerak;
i) agar ishlab chiqarish imkoniyatlari modelida iqtisodiyot ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasida joylashsa, demak u o‘z resurlaridan keragicha foydalanmaydi.

1-masala.

Korxona rahbari xodimlaridan biriga inflyasiya munosabati bilan oylik maosh oshirilishi uchun ikki variantni tavsiya etdi.
1-variant: xozirga damdan boshlab yiliga 1200 sh.p.b. bulgan maosh yil buyi uzgarmaydi. Keyingi yildan boshlab maosh 200 sh.p.b. oshib boradi.
2-variant: shu damdan boshlab 1200 sh.p.b.dagi yillik maosh o‘zgarmaydi. Xar yarim yillikning ohirida esa yillik maoshga 50 sh.p.b. teng miqdorda qo‘shimcha pul qo‘shiladi.
Savol: variantlardan qaysi biri xodim uchun qulayrok?

2-Masala
Mukammal raqobat sharoitida faoliyat ko‘rsatuvchi firma bir yilda 1750 ming so‘m o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatlarda va 2500 ming so‘m o‘rtacha ishlab chiqarish xarajatlarida 20 mingta telefon ishlab chiqaradi. Firma bozor bahosi 25,0 ming so‘mga teng bo‘lgan bir dona telefon ishlab chiqarsa qancha foyda olishi mumkin?