Navoiy davlat pedagogika instituti umumiy pedagogika kafedrasi axloqiy tarbiyaning mavjud metodlarini takomillashtirishga yangicha yondoshuvlar

TARBIYAVIY SOATLARNI O’TKAZISH YUZASIDAN USLUBIY TAVSIYALAR

(«CHEKMASDAN YOSHLIK GASHTINI SUR» dasturi asosida)

Respublikamizda ichkilik va chekishni oldini olish maыsadida tajriba-sinov tariqasida «Chekmasdan yoshlik gashtini sur» tarbiyaviy dasturi amalga tatbiq etila boshlandi.

Ushbu tadbirning tashabbuskori — «O`zbekistan British — Amerika Tobakko» qo’shma korxonasi hisoblanadi. Xalq ta’limi vazirligi mazkur tadbirni qo’llab-quvvatlab boshlang’ich sinflarda axloqiy tarbiyani shakllantirish, o`quvchilarning zararli odatlarga chalinib qolishining, binobarin, ular o’rtasida tamaki chekishning oldini olish maqsadida yuqoridagi qo’shma korxona bilan hammkorlik shartnomasi tuzildi.

Hamkorlik asosida «Chekmasdan yoshlik gashtini sur» tarbiyaviy dastur loyihasi yaratildi,

Dastur loyixasi mualliflari — pedagogika fanlari doktori, prof. D.J. Sharipova va psixologiya fanlari doktori, prof. V.A. Tokareva.

Dastur tashkilotchilari va ishtirokchilari — Xalq ta’limi vazirligi, yoshlarning «Kamolot» jamgarmasi, Respublika «Oila» ilmiy-amaliy Markazi hamda «Maxalla» xayriya jamrarmasi.

Xalq ta’limi vazirligi ushbu maqsadlar uchun tajriba bazasi, loyihasining metodik asosini belgilab berib, o`quvchi-yoshlar bilan bevosita mashkulot olib boradigan o’qituvchilarning maxsus tayyorlanishini tashkil etdi.

Loyihani amalga tatbiq etish boshlanar ekan, uning qatnashchilari o`z oldilariga har bir o’smir-yoshga hayotning barcha qirralari qiziqarli ekanligini, buning uchun salomatlik va ijodiy boylik lozimligi to’g’risidagi asosiy tushunchani yetkazishni bosh tamoyil qilib qo’ygan. O`quvchilar tomonidan turli muammoli holatlarda, jumladan chekish yoki chekmaslik haqida o`z zimmasiga javobgarlik mas’uliyatini olish, qadr-qimmatini hamda muomala madaniyati, do’stlarni tanlash, nizoli vaziyatlarni to’g’ri hal etish, boy milliy an’analarimizni saqlash masalalari bosh vazifa etib belgilandi.

Dasturning maqsadi — o’quvchilarning ijtimoiy salohiyati yuksalishida mustaqil fikr va qaror qabul qilishlariga muammoli bo’lgan vaziyatlarda, shu jumladan tamaki chekishga qarshi mas’uliyatli bir qarorga kelishlariga yordam berish. Dastur o`quvchilarda yo`zaga kelishi mumkin bo’lgan salbiy oqibatlarning oldini olishda va turli vaziyatlarda mustaqil ravishda mas’uliyatli bir qarorga kelish lozimligi va shaxsning faollik qobiliyatini shakllantirishga qaratilgan.

Dasturning mohiyati — shaxs tug’ilmaydi, shaxs shakllanadi.

Dastur — kasb-hunar kolleji yoshlari uchun tarbiyaviy mashg’ulot o’tkazish hamda guruh rahbarlari uchun andoza sifatida ishlab chiqilgan.

Dasturning amaliyotga tatbiq etilishining asosiy xususiyatlari:

— dasturning bosqichma-bosqich amalga oshirilishi;

— dastur bo’yicha kollej o’qituvchilarining mazkur dastur mualliflari tomonidan qisqa, maxsus tayyorgarlik mashg’ulotlaridan «trening»lardan o’tkazilishi;

— dastur ichki imkoniyatlarining kengligi, hayotiyligi, rivojlanib takomillashib borishi;

— dasturning xalqaro andozalariga mos kelishi, chet el tajribasidan unumli foydalanganligi;

— dasturda hamkorlikning yetakchiligi alohida urin tutishi, «Oila-kollej-mahalla-jamoatchilik»;

— dastur bo’yicha — o’qituvchilar va o`quvchilar uchun zarur bo’lgan ko’rgazmali qurollar bilan ta’minlanishi;

— kollejlarda o’tayotgan tajriba-sinov jarayonining monitoringi mavjudligi;

DASTUR MODDIY ASOSGA EGA.

Tarbiyaviy dastur bosqichma-bosqich tajriba-sinov tariqasida amalga oshirilmoqda.