Navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

лозим.  
Тилшунослик курси  
Бакалавр: 
-  тилнинг жамиятда тутган ўрни; 
-  тилшунослик ва унинг фанлар тизимидаги ўрни; 
-  ўзбек тилининг давлат тили сифатида ривожланиш омиллари;  
-  ўзбек тил билими фанининг юзага келиши; 
-  ўзбек тилининг туркий тиллардан бири эканлиги;  
-    ўзбек  тилининг  ўзига  хос  хусусиятлари  ва  унинг  график  системаси  тўғрисида  тасаввурга  эга 
бўлиш; 
 - тилнинг структураси ва системаси; 
-  тил ва ѐзувнинг пайдо бўлиши; 
-  жаҳон тилларининг классификацияси; 
-  тилшунослик тарихи; 
-  тилшунослик мактаблари; 
-  тил ва нутқ, тил ва тафаккур, тил ва ахборот муносабатлари; 
-  ҳозирги ўзбек тилининг фонетик ва фонологик тизими; 
-  ўзбек тилининг имло ва талаффуз қонуниятлари; 
-  ўзбек тилининг луғат таркиби ва сўз семантикаси; 
-  ўзбек тилидаги турғун иборалари; 
-  ўзбек тили лексикологияси; 
-  ўзбек тилидаги сўзларнинг морфемик ва морфологик таҳлили; 
-  ўзбек тили морфологияси категориялари;  
-  сўз ясалиш тизими; 
-  сўз туркумлари ва унинг ички категориялари; 
-  ўзбек тилидаги сўз бирикмалари синтаксиси; 
-  ўзбек тилининг содда ва қўшма гап синтаксиси; 
-  ўзбек тилидаги мураккаб синтактик бутунликлар; 
-  ўзбек пунктуацияси асослари; 
-    ўзбек  тилининг  тарихий  илдизлари:  қадимги  туркий  тил,  ўзбек  тилининг  тарихий  грамматикаси, 
ўзбек адабий тили тарихининг тараққиѐт даврлари;  
-  ўзбек тилининг диалектал таркиби; 
-  эски ўзбек ѐзуви ва унинг хусусиятлари; 
-  форс ва араб тилларининг асосий хусусиятлари; 
- ўзбек адабий тилининг функционал услублари; 
- матннинг коммуникатив бўлаклари; 
- матн синтагматикаси; 
- матннинг прагматик хусусиятлари; 
- матннинг лингвистик таҳлили; 
-  ўзбек тилининг функционал услубларини билиши, малака ҳосил қилиши ва амалда қўллай олиши; 
- ўзбек тилшунослиги фанлари орасидаги назарий ва амалий билимларни боғлай олиши; 
- ўзбек тил структураси ва системасини ажрата олиш; 
-  ўзбек тилининг ўз ва ўзлашган қатламини фарқлай олиши;    
- ўзбек тилидаги матнни фонетик, лексик ва грамматик жиҳатдан таҳлил қилиш; 
- ўзбек тилининг жаҳон тиллари классификациясида тутган ўрнини белгилаш; 
- ўзбек тилининг услубига хос асосий хусусиятларини фарқлаш; 
-  тилнинг тараққиѐт босқичлари ва жараѐнларини фарқлаш; 
-  шарқ тилларидаги матнларни ўқий олиш, таржима қилиш ва оғзаки баѐн қилиш; 

---

 
234 
-  ўзбек тили графикаси, орфоэпияси, орфографияси, пунктуацияси қоидаларини ҳаѐтда қўллаш, уни 
ўз фаолиятида ижодий ривожлантира билиш кўникмаларига эга бўлиши лозим.