Navoiy davlat pedagogika instituti "tasdiqlayman"

ularni o’zlashtirishga bo’lgan talablarni 
ishlab
 chiqish. 

---

276 
Jumladan, tabiiy-ilmiy bilimlar tzimi, asosan ilmiy dalillar, tushunchalar, qonunlar, 
nazariyalar, tadqiqot metodlari va amaliy tadbiq masalalardan iborat. Masalan, fizik 
hodisalarni o’zlashtirish uchun quyidagilarni bilish kerak: 
• hodisaning tashqi belgilarini; 
• u yuz beradigan shart va sharoitni; 
• hodisaning yuz berish mexanizmini va mohiyatini; 
• hodisani zamonaviy ilmiy nazariyalar asosida tushuntirish; 
• mazkur hodisani boshqa hodisalar bilan bog’lanishini; 
• hodisani amalda qo’llanishiga misollarni; 
• hodisaning salbiy ta’sirlaridan ogohlantirish usullarini. 
11.
 
Predmet bo’yicha bilimlarning didaktik birliklarini yiriklashtirish
, o’ziga: 
mazmuni bo’yicha o’xshash yoki qarama-qarshi o’quv materiallarini bir vaqtda 
bayon qilishni; bilimlarning ayrim elementlarini vertikal va gorizontal 
o’rganishga yondoshishni umumiyligini ko’rsatish, yangi materialni ma’lum 
holatlar va fikrlar asosida o’rganishlarni qamrab oladi. 
12.
 
Kurslararo bog’lanishlarni amalga oshirish.
O’zining kursini faqatgina alohida bayon qilish, fanlarning tutashganligini va 
bog’liqligini ochiq qoldiradi hamda ular orasidagi axborot almashishni qiyinlashtiradi. 
SHuning uchun, kursni kurslararo mazmunga ega ekanligini; predmetlararo 
bog’lanishni, bilimlar interferensiyasini ochib berish kerak. Natijada o’z kursining 
axborot qanoti va texnologiyasi yopiladi, bu esa turli bilim sohalarining vakillariga bir 
xil tilda gaplashishga va bir-birini tushunishga imkon yaratadi. Aynan shu narsa 
bilishning kengligi, ko’p qirraligi va ta’limdagi izchilligini ko’rsatadi. 
13.
 
O’quv materialini muammoli bayon qilish 
Bu talabni amalga oshirish, uni bayon qilishga muammoli yondoshish bilan 
belgilanadi. CHunki, bilimlarni o’zlashtirish shartli ravishda to’rt darajaga: bilish, aytib 
berish, tushunish, ijodiy yondoshishlarga bo’linadi. Bizning fikrimizcha, talaba 
bularning ichidan asosiy e’tiborni tushunish va ijodiy yondoshishga qaratish kerak. 
Buning uchun, ularga yozilgan darslikda ushbu yondoshish hisobga olinishi zarur. 
Darslikda asosiy e’tibor quyidagi: Nima uchun? va qanday? – degan savollarga 
qaratilishi kerak. Birinchi savolga javob berish, masalaning qo’yilishini ochib bersa, 
ikkinchisiga javob – hal qilish va olingan natijalarni tushuntiradi. 

---

277