Navoiy davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti geografiya o

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ma’ruzalar matni institut ilmiy kengashining 2016 yil ___________dagi  
№ - ___sonli yig`ilishida tasdiqlangan. 
 
 
 
 
 

---

Kirish 
 
 
Kartografiya  va  topografiya  asoslari  kursining  geografiya  fanini 
o’rganishdagi  maqsadi  geograf  talabalarga  geografik  kartaning  asosi  bo’lgan 
topografik kartani yaratish asosida geografik kartani tuzishni uni o’qish va undan 
foydalanishni o’rgatishdir. 
 
Fanning  vazifasi  -  dala  sharoitida  geodeziya  o’lchash  ishlarni  o’rganish. 
Topografik  asboblar  to’g’risida  zaruriy  ma’lumotlarga  ega  bo’lish.  Yangi 
geodezik  asboblar  bilan  tanishtirish.  Geodezik  asboblar  bilan  mustaqil  ishlash. 
Geografik kartalarni tuzish va nashr qilish haqida bilimlar berish.  
Talabalar  mazkur  fan  bo’yicha  quyidagi  bilimlarni  egallashlari  zarur. 
Fanning  maqsad  va  vazifalarini,  rivojlanish  tarixini,  O’rta  Osiyolik  olimlarni 
topografik  va  karografik  fanini  rivojlantirishdagi  xizmatlarini,  burchak  va 
masofalarini  o’lchash  usullarini,  nivelirlash  turlari,  topografik  kartalarni 
varaqlarga  bo’linish  va  nomenklaturasini  topografik  syomka  turlarini, 
kartalarning  matematik  asoslarini,  kartalarni  tasvirlash  usullarini  kartografik 
genyeralizastiya, karta va atlaslarni turlarini. 
Talabalar  quyidagilarni  uddalay  olishlari  zarur.  Masshtablar  va  ulardan 
foydalanishni, kartalarda masofa va maydonni o’lchay olishni, poligon chizishni, 
mutloq  va  nisbiy  balandliklarni  aniqlashni,  teodolit,  nivelir  va  ayerofoto  suratlar 
bilan  ishlashni,  diagrammalar  chizishni,  statistik  ma’lumotlar  asosida  mavzuli 
xaritani dastlabki nusxasini tuzishni bilishlari lozim.